Σταυρούλα Τούλα: Η σπουδαία ευεργέτιδα, φιλάνθρωπος και αρχόντισσα της Πάτρας

site analysis

Του Σωτήρη Λέτσιου - Από την Ορθόδοξη Αλήθεια που κυκλοφορεί στα περίπτερα

---

«Με τη γλυκιά ελπίδα πως θα διαβάσουν τις σελίδες που ακολουθούν όχι μόνο όσοι τη γνώρισαν, αλλά και άλλοι, που δεν γνώρισαν την αείμνηστη Σταυρούλα Τούλα, προβαίνουμε στη δημοσίευση της βιογραφίας της, για να πληροφορηθούν ότι υπάρχουν και στα δικά μας χρόνια Ανθρωποι που ζουν μεταξύ ουρανού και γης, γλυκές φυσιογνωμίες γεμάτες καλοσύνη και αγιότητα.

Αλλά είναι τόσο λίγοι, που πρέπει, σαν άλλος Διογένης, με ένα λαδοφάναρο στα χέρια, να τους ψάξεις, να τους εντοπίσεις και να τους ζητήσεις».

Με αυτά τα θερμά λόγια ξεκινά τη βιογραφία της αείμνηστης Σταυρούλας Τούλα ο κ. Δημήτρης Κούβελας, καθηγητής Θεολογίας και συγγραφέας του βιβλίου «Σταυρούλα Τούλα: Η φιλάνθρωπος».

Σπάνια έχουμε τη χαρά να συναντούμε στο διάβα μας ανθρώπους όπως η βιογραφούμενη, αλλά και να σχηματίζουμε την αίσθηση πως ο κόσμος μας δεν είναι ο δικός τους κόσμος.

Τους θέλει ο Θεός και έρχονται δίπλα μας, για να διδάξουν με απλό και φυσικό τρόπο την πίστη και την ανεπιτήδευτη καλοσύνη.

Στη Δημητσάνα

Η Σταυρούλα Ρήγα ή Ρηγοπούλου (αυτό ήταν το πατρικό επώνυμό της) γεννήθηκε το 1910 στη Δημητσάνα της επαρχίας Γορτυνίας στον νομό Αρκαδίας.

Ηταν παιδί πολύτεκνης και φτωχής οικογένειας, που αριθμούσε στους κόλπους της συνολικά εννέα παιδιά. Την αποκαλούσαν και «Γαλανή», επειδή είχε γαλανά μάτια, όπως η ίδια χαριτολογώντας έλεγε.

Γράμματα λίγα έμαθε, τα στοιχειώδη της εποχής εκείνης, πράγμα το οποίο δεν έπαιξε αρνητικό ρόλο στην εξέλιξή της και στο να χαράξει σταθερά την πορεία της προς την ανθρωπιά, την καταξίωση, την τελειότητα και τον αγιασμό.

Πατέρας της ήταν ο Βασίλειος Ρήγας ή Ρηγόπουλος και μητέρα της η Ζαχαρή Παρασκευοπούλου.

Η φτώχεια και η ανέχεια των γεωργοποιμένων γονιών της έκαναν τη μικρή Σταυρούλα προσεκτική, ολιγαρκή, ταπεινή και απλή.

Ξεχώριζε για την καθαρότητα της ζωής της, τη διαγωγή της και τη μεγάλη πίστη της. Ηταν φύση εσωτερική, αγάπησε πάνω απ' όλα τον Θεό.

Κατ' επέκταση, τον άνθρωπο, τα ανώτερα ιδανικά, τους χριστιανικούς αγώνες, οι οποίοι την οδήγησαν σε δυσθεώρητα ύψη.

Ο γάμος

Η γνωριμία στα 20 χρόνια της με τον εκ Δημητσάνας Αιμιλιανό Τούλα -εκλεκτό εκπρόσωπο της περιοχής- καταλήγει σε γάμο.

Ο Τούλας είχε μετακομίσει στην Πάτρα, όπου διατηρούσε βιβλιοπωλείο και ήταν γνωστός για το ήθος και τη σοβαρότητά του.

Με τη σύζυγό του Σταυρούλα, η οποία έφτασε στην Πάτρα το 1932, δημιουργούν το σπιτικό τους, ενώ συγχρόνως το βιβλιοπωλείο ακολουθεί πορεία συνεχούς προόδου.

Ο Αιμιλιανός Τούλας επισκεπτόταν ο ίδιος πόλεις του εξωτερικού και μετέφερε από εκεί βιβλία για το βιβλιοπωλείο του, ενώ ο ίδιος είχε τιμηθεί με αναμνηστικό μετάλλιο από τον Ελευθέριο Βενιζέλο για τις ανδραγαθίες του στους δύο Βαλκανικούς Πολέμους.

Είχε επισκεφτεί μαζί με τη σύζυγό του τα πανάγια προσκυνήματα στην Ιερουσαλήμ και στους Αγίους Τόπους.

Η επίσκεψη αυτή τους επηρέασε πολύ στην ολοκλήρωση της πνευματικής προσωπικότητάς τους.

Το 1971 ο Αιμιλιανός πεθαίνει πλήρης ημερών. Ηδη είχε μια πολύ σεβαστή περιουσία, την οποία άφησε εξ ολοκλήρου στη σύζυγό του Σταυρούλα.

Αυτό της το είχε εκμυστηρευτεί πολύ πριν πεθάνει, σε έναν από τους καλοκαιρινούς περιπάτους τους: «Σταυρούλα, θα σου τα αφήσω όλα. Να τα διαχειριστείς όπως εσύ θέλεις».

Ηταν σίγουρος για την ανθρώπινη διαχείριση της περιουσίας, αφού πάντα πίστευε στη φρόνηση και την αξιοπρέπεια της συζύγου του. Η ίδια είχε αποφασίσει να ακολουθήσει τον δρόμο της.

Αρχίζει να πουλά τα υπάρχοντά της, εγκαινιάζοντας το μεγάλο φιλανθρωπικό έργο της. Αποφασίζει να δώσει με αντιπαροχή το παλιό αρχοντικό επί της οδού Βότση 52 -όπου διέμεναν με τον σύζυγό της- και μετακομίζει σε ένα απλό σπίτι, πληρώνοντας ενοίκιο.

Χαρακτηριστικά για το ποιόν της σκέψης της είναι όσα αναφέρει στο βιβλίο του ο κ. Κούβελας: «Η πολιτογράφησή της στο βασίλειο της αταλάντευτης άνεσης δεν την κυρίευσε. Τα χρήσιμα και τα αρκετά τής φαίνονταν πολλά. Αρχίζει να κάνει πράξη την αρετή της φιλανθρωπίας. Σεβασμός στο πρόσωπο του Θεού, πρόνοια για τον συνάνθρωπο που στερείται και βασανίζεται. Σεβασμός στον Δημιουργό και στη Δημιουργία. Είχε αποφασίσει πλέον τον δρόμο που θα ακολουθούσε. Εναν δρόμο ακτημοσύνης - φιλανθρωπίας - βοήθειας. Ετσι, άρχισε να πουλάει τα υπάρχοντά της, αρχίζοντας το μεγάλο φιλανθρωπικό της έργο».

Ενα καθοριστικής σημασίας γεγονός για τη μετέπειτα πορεία της στέκεται ο πολύ σοβαρός τραυματισμός της το 1975 σε τροχαίο ατύχημα.

Αντιμετωπίζει την επώδυνη δοκιμασία με μεγάλη καρτερία, προσευχόμενη στον Θεό. Οταν πια έχει αποθεραπευθεί, καλεί τον ιδιοκτήτη του ταξί -ο οποίος είχε προκαλέσει το ατύχημα- και, αντί οποιασδήποτε άλλης αντίδρασης, του έδωσε την ευχή της, χωρίς την παραμικρή αξίωση, ενώ συγχρόνως πλήρωσε αγόγγυστα όλα τα νοσήλιά της. Εκτοτε αρχίζει μια μεγάλη «θεονοσταλγική πορεία που έχει χαράξει στο μυαλό και στην καρδιά της» και η οποία μεταφράζεται σε πολύπλευρο φιλανθρωπικό έργο.

ΤΗΣ ΑΡΕΣΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΤΟ «ΓΕΡΟΝΤΙΚΟΝ»

Της άρεσε να διαβάζει, μεταξύ των πολλών εκκλησιαστικών βιβλίων, το «Γεροντικόν». Το είχε πάνω στο κομοδίνο της ανοιχτό στη σελίδα 56.

Αντιγράφουμε από το βιβλίο του κ. Κούβελα: «Μια χειμωνιάτικη ημέρα που το κρύο ήταν τσουχτερό, κάποιος γέροντας έβαλε πάνω από το συνηθισμένο του ράσο ένα χοντρό σάκο, για να πάει στην εκκλησία. Ενας άλλος μοναχός που τον συνάντησε στον δρόμο τον ρώτησε: “Εάν έλθει τώρα ένας φτωχός και σου ζητήσει ένα ρούχο, ποιο από τα δυο θα του δώσεις;” “Το πιο ζεστό” αποκρίθηκε ο γέροντας. “Και εάν πιο πέρα σε δει και δεύτερος και σου ζητήσει;” “Θα του δώσω ευχαρίστως και το άλλο και θα γυρίσω πίσω στο κελί μου, έως ότου στείλει ο Κύριός μου να με σκεπάσει” είπε γεμάτος εμπιστοσύνη στον Θεό ο γέροντας».

Μέχρι το τέλος έδωσε 
ό,τι της είχε απομείνει 
σε όποιον είχε ανάγκη
Δεν κράτησε τίποτα!

Εκτός από την πληθώρα των έργων, αναρίθμητοι ήταν οι ανώνυμοι χριστιανοί που αντιμετώπιζαν σοβαρά προβλήματα και δέχτηκαν την αμέριστη βοήθεια και συμπαράσταση της αείμνηστης Σταυρούλας Τούλα.

Οπως η περίπτωση μιας χήρας αστυνομικού, η οποία αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα μετά τον θάνατο του συζύγου της.

Η γερόντισσα είχε ρωτήσει και είχε πληροφορηθεί για τις δυσκολίες που περνούσε αυτή η οικογένεια και είχε στείλει ένα σημαντικό ποσό, χωρίς να γνωρίζει από κοντά κάποιο από τα μέλη της.

Τα χρόνια κυλούσαν. Ζούσε ήρεμα, χριστιανικά και φιλάνθρωπα, με τη σιγουριά του ανθρώπου που έχει την προστασία της Παναγίας.

Τον Ιανουάριο του 2008 φάνηκε πως η γήινη πορεία της τελείωνε. Οι δυνάμεις της άρχισαν να την εγκαταλείπουν. Στις 5 Μαΐου 2008 σε ηλικία 98 χρονών έφυγε από τη γη, για να συναντήσει τον προσωπικό της άγγελο-προστάτη, φύλακα και οδηγό.

Τρεις μήνες πριν από το τέλος της ζήτησε να πληροφορηθεί τις ανάγκες πολλών ανθρώπων, με σκοπό να τους προσφέρει ό,τι είχε απομείνει. Ηθελε να φύγει χωρίς να αφήσει κανένα περιουσιακό στοιχείο πίσω της.

Εφυγε τιμημένη με το μετάλλιο του Αποστόλου Ανδρέα από την τοπική Εκκλησία της Πάτρας για την προσφορά της. Αφησε πίσω τα έργα της να μιλούν για την ίδια, αν και ποτέ δεν επιδίωξε τον θαυμασμό και τα εγκωμιαστικά σχόλια.

Διαμαρτυρόταν κάθε φορά που κάποιος αναφερόταν στην προσφορά της. Αποδέχτηκε την τιμή που η Εκκλησία της Πάτρας της επιφύλαξε, με σκοπό «και άλλοι να μιμηθούν τα έργα της καλοσύνης και της προσφοράς», όπως η ίδια συνήθιζε να λέει.

«Υπήρξε η Σταυρούλα Τούλα ένας αυθεντικός άνθρωπος από εκκλησιαστική άποψη. Γιατί αυθεντικός μπορεί να είναι μόνο ο άνθρωπος του Θεού, αυτός που διαθέτει τη θεοτική εμπειρία της παρουσίας του Θεού στη ζωή του» σημειώνει ο κ. Κούβελας.

Πράξη κοινωνίας με τον Θεό ήταν γι' αυτήν αυτό που η Εκκλησία κηρύττει: να επουλώνεις τραύματα, να ενισχύεις, να ενθαρρύνεις στον αγώνα της αρετής. Να μοιράζεσαι τον πόνο σκορπώντας ό,τι έχεις στους φτωχούς και δυστυχισμένους σεμνά και αθόρυβα!

Ενίσχυσε την ανέγερση ιδρυμάτων για ανάπηρα παιδιά, ασθενείς και ηλικιωμένους

Ενδεικτικά αξίζει να αναφερθούν μεταξύ άλλων τα παρακάτω:

1) Στέγη Αγάπης «Αιμιλιανός και Σταυρούλα Τούλα» στην Αγία Τριάδα Πατρών για τη σίτιση 70 και επιπλέον απόρων.

2) Κατασκευή δαπέδου στον Μητροπολιτικό Ναό της Ευαγγελίστριας καθώς και οικονομική βοήθεια για την αναστήλωση του ναού.

3) Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου: Ανέγερση Ιερού Ναού Παναγίας Βοηθείας, ενός περικαλλούς ναού για την τέλεση των λατρευτικών ακολουθιών και τη συμμετοχή στα ιερά μυστήρια τόσο του προσωπικού όσο και των ασθενών.

Δωρεά ιατρικών μηχανημάτων στη Νευροχειρουργική Κλινική όπως και δωρεά μηχανήματος στην Οφθαλμολογική Κλινική.

4) Ασυλο Ανιάτων Πατρών: Πλήρης οδοντιατρικός εξοπλισμός για τους τροφίμους. 5) «Κιβωτός Αγάπης»: Αγορά οικοπέδου και μεγάλη οικονομική βοήθεια.

6) Οικονομική ενίσχυση της εξωτερικής ιεραποστολής σε Αφρική, Ινδία, Μεξικό και αλλού. Η αγάπη της για τον Σύλλογο Ορθοδόξου Ιεραποστολής «Ο Πρωτόκλητος», που εδρεύει στην Πάτρα, και τον εκλεκτό πρόεδρό της κ. Νικόλαο Σίμο ήταν δεδομένη.

7) Αναστήλωση πολλών εκκλησιών στην πατρίδα της, τη Δημητσάνα, στις Ιερές Μονές Φιλοσόφου, Αιμυαλών καθώς και σε μονές των Μητροπόλεων Μεσσηνίας, Ακαρνανίας κ.ά.

Μεγάλο χρηματικό ποσό κατέθεσε στο εκκλησιαστικό συμβούλιο του Ι. Ν. Αγίου Χαραλάμπους στη Δημητσάνα εις μνήμην του αδελφού της Χαράλαμπου.

8) Δημιουργία γηροκομείου επίσης στη Δημητσάνα. Αυτό λειτούργησε για κάποια χρόνια ως σχολή Πληροφορικής, με δαπάνες της ίδιας της χορηγού, από την οποία επιπροσθέτως είναι κατατεθειμένο πολύ μεγάλο χρηματικό ποσό για την απρόσκοπτη λειτουργία του.

9) Προσφορά βοήθειας σε διάφορους φιλανθρωπικούς συλλόγους, σωματεία, οργανώσεις.

10) Οικονομική ενίσχυση στην Ιερά Μονή Παντοκράτορος Αγίου Ορους για την υδροδότηση της ιεράς μονής.

11) Μεγάλη οικονομική βοήθεια για την ανέγερση του Ιερού Ναού Αγίας Ειρήνης Κυανής Εβρου (Διδυμότειχο).

12) Μεγάλη οικονομική βοήθεια για την ενίσχυση του πολύπλευρου έργου του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας κ. Αναστασίου.

13) «Μέριμνα» Πατρών: Δωρεά οικοπέδου. Πρόκειται για ίδρυμα για τα φτωχά παιδιά προς εκμάθηση κάποιας εργασίας.

14) Δωρεά οικοπέδου 3.500 τ.μ. στην Ταραμπούρα για την Ιερά Μητρόπολη Πατρών. 15) Ανέγερση του Ιερού Ενοριακού Ναού Αγίου Αιμιλιανού στη μνήμη του συζύγου της.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η δεύτερη Αγία Τράπεζα στο Ιερό Ναό του Αγίου Αιμιλιανού έγινε στο όνομα της Αγίας Κυριακής, πολιούχου της Δημητσάνας, με υπόδειξη της αδελφής της Αντωνίας Αυγέρου.

*Οι φωτογραφίες είναι από τη βιογραφία της Σταυρούλας Τούλα, την οποία επιμελήθηκε ο καθηγητής Θεολογίας Δημήτρης Λ. Κούβελας.