ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΛΟΥΚΙΑ ΤΩΝ ΣΥΡΑΚΟΥΣΩΝ (3ος αἰ.)

site analysis

Οἱ Συναξαριστικές πηγές ἀναφέρουν τήν Μάρτυρα ὡς παρθένο, μνηστευμένη μέ ἐθνικό. Ὅταν ἡ μητέρα της ἀσθένησε σοβαρά, κατέφυγε μαζί της στήν Κατάνη, στό θαυματουργό τάφο τῆς ἁγ. Ἀγάθης. Ἐκεῖ ἡ ἁγ. Ἀγάθη ἐμφανίσθηκε στόν ὕπνο της, τήν διαβεβαίωσε γιά τήν θεραπεία τῆς μητέρας της καί τῆς προεῖπε γιά τό μαρτυρικό της τέλος.
Ὅταν ἡ μητέρα ἐπέστρεψε στίς Συρακούσες θεραπευμένη, πείσθηκε ἀπό τήν κόρη της νά διαμοιράσουν τόν οἰκογενειακό τους πλούτο στούς πτωχούς καί νά ζήσουν πνευματική ζωή. Ὅμως ἡ ἀπόφαση αὐτή προκάλεσε τήν ὀργή τοῦ μνηστήρα, ὁ ὁποῖος τήν κατέδωσε στόν Ἡγεμόνα Πασχάσιο, μέ ἀποτέλεσμα τήν σύλληψη τῆς Λουκίας, τόν ἐγκλεισμό της σέ πορνεῖο καί τελικά τόν ἀποκεφαλισμό της.
Γιά τό Λείψανο τῆς Μάρτυρος ἐπικρατοῦν δύο παραδόσεις. Σύμφωνα μέ τήν πρώτη, τό Λείψανο μεταφέρθηκε ἀδιάφθορο τό 1040 στήν ΚΠολη ἀπό τόν Βυζαντινό Στρατηγό Γεώργιο Μανιάκη, ὁ ὁποῖος ἀνακατέλαβε τίς Συρακούσες ἀπό τούς Ἄραβες. Ἀπό ἐκεῖ τό ἀφαίρεσε ἀπό τό 1204, κατά τήν Ἅλωση τῆς Πόλεως ἀπό τούς Σταυροφόρους, ὁ Δόγης Ἐρρίκος Δάνδολος καί τό μετέφερε στή Βενετία, ὅπου τό κατέθεσε στή Μονή τοῦ ἁγ. Γεωργίου τοῦ Μείζονος. Τό 1280 τό Λείψανο μεταφέρθηκε γιά περισσότερη ἀσφάλεια στόν πρός τιμήν τῆς Μάρτυρος Ναό, στήν εἴσοδο τοῦ Μεγάλου Καναλιοῦ. Τό 1860 τό Λείψανο μεταφέρθηκε στό Ναό τοῦ ἁγ. Ἱερεμίου, ὅπου καί σήμερα φυλάσσεται. Σήμερα στό Ναό τοῦ ἁγ. Γεωργίου τοῦ Μείζονος φυλάσσεται ἕνας βραχίονας τῆς Μάρτυρος.
Σύμφωνα μέ τήν δεύτερη παράδοση, τό Λείψανο τῆς Μάρτυρος δέν ἔφυγε ποτέ ἀπό τίς Συρακούσες γιά τήν ΚΠολη. Ἐκεῖ τό βρῆκε τόν 8ο αἰ. ὁ Δούκας τοῦ Σπολέτο Φεροβάλδος Β’, κατά τήν διάρκεια μιᾶς ἐπιδρομῆς του, καί τό μετέφερε στό Κορφίνιο. Τό 970 – 972 ὁ Ἐπίσκοπος Θεοδόριχος τῆς Μαγεντίας, συνοδεύοντας τόν ἐξάδελφό του Αὐτοκράτορα Ὄθωνα Α’, ἀφαίρεσε τό Λείψανο καί τό μετέφερε στήν Ἐπισκοπή του, ὅπου καί σήμερα φυλάσσεται, στό Ναό τοῦ ἁγ. Βικεντίου.
Ἀπό τά προηγούμενα προκύπτει, ὅτι στή Δύση ὑπάρχουν δύο λείψανα τά ὁποῖα ἀποδίδονται στή Μάρτυρα Λουκία, ἀλλά περισσότερες πιθανότητες γνησιότητες ἔχει ἐκεῖνο τῆς Βενετίας.
Στήν καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή δέν ὑπάρχουν Λείψανα τῆς ἁγ. Λουκίας, ἐκτός ἀπό τό ἀπότμημα πού φυλάσσεται στή Μονή Νταοῦ Πεντέλης.
Ἡ μνήμη της τιμᾶται τήν 13η Δεκεμβρίου.

http://churchsynaxarion.blogspot.com/

ΑΓΙΑ ΦΙΛΟΘΕΗ ΤΟΥ ΑΡΤΖΕΣ ΡΟΥΜΑΝΙΑΣ (16ος αἰ.)

site analysis

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμ ἐργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Σχετικά μέ τήν ἁγ. Φιλοθέη τοῦ Ἄρτζες, ἐπικρατοῦν δύο ἐκδοχές. Σ' αὐτή τήν ἐργασία δεχόμεθα τήν Βουλγαρο-Ρουμανική ἐκδοχή, καθ' ὅτι τό ἀδιάφθορο Λείψανο πού φυλάσσεται στό Ἄρτζες ἀνῆκει σέ παιδί καί ὄχι σέ ἐνήλικο ἄτομο.

Ἡ ἁγ. Φιλοθέη ἦταν Βουλγαρικῆς καταγωγῆς. Γεννήθηκε στό Τύρνοβο ἀπό πτωχούς γονεῖς. Στήν τρυφερή παιδική της ἡλικία ἔμεινε ὀρφανή ἀπό μητέρα, ἀπό τήν ὁποία εἶχε διδαχθεῖ τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους. Βρῆκε τόν θάνατο σέ ἡλικία 11 ἐτῶν, ἀφοῦ ὑπέφερε τά πάνδεινα ἀπό τήν μυτριά της, κάτω ἀπό τίς ἀκόλουθες συνθῆκες:
Κάποια φορά πού ὁ πατέρας της δούλευε στήν ἐξοχή, ἡ μυτριά της τῆς ἔδωσε φαγητό γιά νά τοῦ τό πάει. Ἡ Φιλοθέη, ἀπό τήν ἀγάπη πού ἔτρεφε πρός τούς πτωχούς, μοίρασε τό φαγητό κατά τήν διαδρομή καί ἔτσι ὁ πατέρας της τό βράδυ ἐπέστρεψε νηστικός καί κουρασμένος. Τό περιστατικό αὐτό συνέβη ἀρκετές φορές. Κάποτε ὁ πατέρας της παραφύλαξε σέ κάποιο σημεῖο τῆς διαδρομῆς, γιά νά διαπιστώσει τί κάνει ἡ κόρη του τό φαγητό πού προοριζόταν γι' αὐτόν. Ὅταν λοιπόν τήν εἶδε νά τό μοιράζει στούς πτωχούς, "ὥρμησε μέ ἕνα ρόπαλο κατεπάνω της, τήν ἔδεσε μέ σχοινιά καί ἄρχισε νά τήν κτυπάει καί νά τήν τσαλαπατάη μέ τά πόδια του"!
Στόν τόπο ἐκεῖνο καί ἀπό τά χέρια τοῦ πατέρα της, ἡ Φιλοθέη ἀναδείχθηκε Μάρτυρας τῆς Ἀγάπης καί τῆς Ἐλεημοσύνης. Ὁ παιδοκτόνος μετά τό ἔγκλημά του, στήν προσπάθειά του νά κρύψει τό σῶμα τοῦ θύματος, διαπίστωσε ὅτι ἦταν ὑπερφυσικά βαρύ! Ἔσπευσε λοιπόν νά παραδωθεῖ στίς Ἀρχές, ἐνῶ στόν τόπο τοῦ συμβάντος πῆγε ὁ ἐπιχώριος Ἐπίσκοπος, μέ τήν συνοδεία Κληρικῶν καί πολλῶν Χριστιανῶν. Παρά τίς δεήσεις τό σῶμα τῆς Φιλοθέης παρέμενε ἀμετακίνητο! Ἔτσι, "ἀποφάσισαν νά μνημονεύσουν μοναστήρια καί ἐκκλησίες τῆς Βουλγαρίας, μήπως εἶναι θέλημά Της νά ἐγκατασταθῆ σέ κάποιο ἱερό τόπο. Ἀφοῦ τελείωσαν τήν μνημόνευση τῶν ἱερῶν τόπων τῆς Βουλγαρίας καί τό Λείψανο παρέμενε ἀσήκωτο, ἄρχισαν νά μνημονεύουν μοναστήρια καί ἐκκλησίες τῆς Ρουμανίας. Ὅταν ἐμνημόνευσαν τήν περικαλλῆ ἐκκλησία τῆς Μονῆς Κούρτεα τῆς πόλεως Ἄρτζες, ἀμέσως τό σῶμα τῆς Μάρτυρος ἐλάφρωσε περισσότερο ἀκόμη καί ἀπό τό φυσικό του βάρος! Ἔτσι ὅλοι ἐγνώρισαν, ὅτι εἶναι θέλημά Της νά μεταφερθῆ στήν Μονή ἐκείνη, μακριά ἀπό τήν πατρίδα Της".
Τό παρθενικό Λείψανο τῆς Παιδομάρτυρος Φιλοθέης, ὑποδέχθηκε στήν βόρεια ὄχθη τοῦ Δουνάβεως ὁ Ἡγεμόνας Ράδος ὁ Μέγας, μέ κάθε πολιτική καί ἐκκλησιαστική μεγαλοπρέπεια καί τό ἐναπέθεσε στόν περίφημο γιά τό κάλλος του Ναό τῆς Μονῆς Κούρτεα τῆς πόλεως Ἄρτζες, πρώτης πρωτεύουσσας τῆς Οὐγγροβλαχίας. Τό Λείψανο ἀργότερα ἀνακομίσθηκε ἀδιάφθορο καί σήμερα φυλάσσεται στό Παρεκκλήσιο τῆς Γεννήσεως τῆς Θεοτόκου, στήν ἴδια Μονή, κατατεθημένο σέ ἀργυρή λάρνακα.
Ἡ ἁγ. Φιλοθέη ἐλεήθηκε ἀπό τόν Θεό μέ τό χάρισμα τῆς θεραπείας τῶν ἐπιληπτικῶν καί ἡ μνήμη της τιμᾶται τήν 7η Δεκεμβρίου.

ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΩ Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΕΙΡΑ (+ 985)

site analysis

Σειρά: Ἀδιάφθοροι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας (ἀπό τό ὁμώνυμο ἔργο τοῦ Καθηγητοῦ Ἀντ. Μάρκου).

Αὐτοκράτειρα τοῦ Βυζαντίου, σύζυγος τοῦ Αὐτοκράτορος Λέοντος ΣΤ' τοῦ Σοφοῦ . Ἦταν ἀρχοντικῆς καταγωγῆς καί καρπός προσευχῆς τῶν εὐσεβῶν γονέων της Κωνσταντίνου "Ἰλλουστρίου" Μαρτινάκιου καί Ἄννας. Νυμφεύθηκε τόν Λέοντα μέ συνοικέσιο τοῦ πεθεροῦ της Βασιλείου Α' τοῦ Μακεδόνος, ὁ γάμος της ὅμως δέν ὑπῆρξε εὐτυχισμένος, διότι ὁ Λέων δέν ἀγαποῦσε τήν σύζυγό του, ἀλλά τήν εὐνοούμενή του Ζωή.
Ὑπῆρξε "βασιλική μοναχή", ἀφοῦ ἡ ζωή της στό Ἱερό Παλάτιο δέν διέφερε σέ τίποτα ἀπό τήν ἀσκητική ζωή τῶν μοναχῶν. Ἀντιμετώπισε τήν οἰκογενειακή της κατάσταση μέ μεγάλη ἀξιοπρέπεια. Ἀνάλωσε τόν ἑαυτό της σέ νηστείες, ἀγαθοεργίες καί προσευχές. Ἐσωτερικά φοροῦσε εὐτελέστατα ράκη καί εἶχε τήν ἀρετή τῆς χαμαικοιτίας καί τό χάρισμα τῶν δακρύων. Μετά τόν θάνατο τῆς μοναδικῆς κόρης (892), ἀποσύρθηκε στίς Βλαχέρνες, ὅπου καί κοιμήθηκε τό 895 ἤ 846 (κατά μία πληροφορία δολοφονήθηκε ἀπό τήν Ζωή Καρβουνοψίνη, τέταρτη σύζυγο τοῦ Λέοντα).
Μετά τόν θάνατό της μετανοημένος ὁ Λέων ἄρχισε τήν ἀνέγερση κοντά στόν Ναό τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ναοῦ πρός τιμήν της. Ἐπειδή ὅμως ἡ Ἐκκλησία δέν δέχθηκε τήν τιμή αὐτή - διότι δέν ὑπῆρχαν φανερές ἀποδείξεις γιά τήν ἁγιότητά της, "δηλαδή δέν ἔδειξεν ἀκόμη ὁ καιρός τήν ἀπόκρυφον αὐτῆς ἀσκητικήν πολιτείαν καί διαγωγήν, διά τῆς ὁποίας ἐφάνη εὐάρεστος εἰς τόν Θεόν" - θεσπίσθηκε ἡ ἑορτή τῶν Ἁγίων Πάντων καί ὁ Ναός ἀφιερώθηκε στή μνήμη τους. Μάλιστα λέγεται, ὅτι ὁ Λεών εἶπε χαρακτηριστικά: "Ἄν εἶναι ἡ Θεοφανώ Ἁγία, ἄς καταταχθεῖ μέ τούς Ἁγίους Πάντας".
Τήν μεγάλη της ἁγιότητα βράβευσε ὁ Θεός μέ τήν ἀφθαρσία τοῦ Λειψάνου της, τό ὁποῖο σήμερα φυλάσσεται στόν Πατριαρχικό Ναό τοῦ ἁγ. Γεωργίου, στό Φανάρι ΚΠόλεως. Ἀπότμημα τῆς Κάρας της φυλάσσεται στή Μονή Διονυσίου Ἁγίου Ὄρους.
Ἡ μνήμη της τιμᾶται τήν 16η Δεκεμβρίου.