Μια "χριστιανή φιλόσοφος" στο σημερινό γίγνεσθαι π. Ιωάννου Αν. Γκιάφη

site analysis

 Μια "χριστιανή φιλόσοφος" στο σημερινό γίγνεσθαι

π. Ιωάννου Αν. Γκιάφη

Πολιτικού επιστήμονος-Θεολόγου

Στην περίφημη απολογία του Σωκράτη ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας μεταξύ των άλλων θα διασώσει και τα εξής: "Φιλοσοφοῦντα μὲ δεῖ ζῆν καὶ ἐξετάζοντα ἐμαυτὸν καὶ τοὺς ἄλλους^[i]". Δηλ. "Πρέπει να ζω ασχολούμενος με τη φιλοσοφία και να εξετάζω τον εαυτό μου και τους άλλους." Για πρώτη φορά στην αρχαία ελληνική γραμματεία γίνεται λόγος για την φιλοσοφία ως μια διαδικασία αυτογνωσίας και αυτοεξέτασης. Όλος ο στοχασμός του φιλοσόφου στρέφεται γύρω από τη γνώση της ζωής, του εαυτού του και όσων των περιτριγυρίζουν. Εξάλλου η φιλοσοφία συνταυτίζεται με την δίψα για τη γνώση και την αγάπη για την σοφία. Γι' αυτό και ως επιστήμη στο σημερινό γίγνεσθαι αποσκοπεί "στη συστηματική οργάνωση των ανθρώπινων γνώσεων, δημιουργώντας μια κοσμοθεωρία και βιοθεωρία^[ii]". Κατανοείται λοιπόν πως η φιλοσοφία συνδέεται με την ζωή, δημιουργεί βιώματα και επιδρά στο ήθος και τη συμπεριφορά του ανθρώπου.

Και αυτή η προσέγγιση αφορά την "φυσική φιλοσοφία", αυτή που κινείται στα όρια του φυσικού κόσμου, του πεπερασμένου και νομοτελειακού. Υπάρχει όμως και η "χριστιανική φιλοσοφία", η οποία δεν βασίζεται στην διερεύνηση της φυσικής γνώσης, αλλά στηρίζεται στην πίστη και στην αποκάλυψη. Μπορεί να εξετάζει τον άνθρωπο ως ψυχοσωματική οντότητα, παράλληλα προτάσσει την αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο.

 Ο άνθρωπος δεν λειτουργεί αυτόνομα, αλλά ενσωματωμένος στο σχέδιο της Θείας Οικονομίας. Χαρακτηριστικά όλοι οι άγιοι πατέρες της Εκκλησίας μας βλέπουν την φιλοσοφία ως μια ζωντανή εμπειρία των μυστηρίων του Τριαδικού Θεού και ως μια ευκαιρία του ανθρώπου να καταστεί έμπλεος της Θείας Χάριτος. Βέβαια απαραίτητη προυπόθεση συμμετοχής του στο σωτήριο έργο του Χριστού, είναι η κάθαρση της ψυχής και του σώματος. Επομένως η "φυσική φιλοσοφία" εξετάζει την φυσική περάτωση του ανθρώπου, ενώ η "χριστιανική φιλοσοφία" την πνευματική τελείωση του πιστού.

Ίσως προβληματισθούμε! Γιατί σήμερα να ομιλούμε για την χριστιανική φιλοσοφία; Η απάντηση μας δίνεται, εάν μελετήσουμε τον θεάρεστο βίο της οσίας μητρός ημών Μακρίνας. Θα γράψει ο ιερός υμνωδός σ' ένα τροπάριο της ακολουθίας του όρθρου: "Νέκρωσιν παθὼν ἐνδεδυμένη, πρὸς θείαν ἀθανασίαν μεταβέβηκας, ἄριστα διδάξασα, καὶ φιλοσοφότατα, τὸ τῆς ψυχῆς ἀθάνατον καὶ αὐτοκίνητον^[iii]." Όλη η επίγεια ζωή της οσίας υπήρξε ένας διαρκής αγώνας νέκρωσης των παθών της και ετοιμασίας της για την αιωνιότητα. Ήταν ο βίος της μια λάμψη του κρυμμένου πνευματικού της κάλλους.

Αλήθεια τι να πρωτοαναφέρει κανείς; Τον θησαυρό των πολλών αρετών της ή την κατά Χριστόν φιλοσοφία της; Πολύ αντιπροσωπευτικά είναι τα όσα υποστηρίζει ο άγιος Γρηγόριος επίσκοπος Νύσσης για την αδελφή του: "Ήταν μια γυναίκα, αν βέβαια ήταν γυναίκα. Διότι δεν ξέρω αν είναι πρέπον να ονομάζω από τη φύση της εκείνη που ξεπέρασε τη φύση της^[iv]." Και πράγματι η οσία Μακρίνα έκανε την υπέρβαση, ήδη από την νεότητά της, όταν πάλεψε για την ακηλίδωτη ζωή της. Μεγαλώνοντας δίπλα σε έναν ευσεβή και ευλαβή πατέρα, τον πρεσβύτερο Βασίλειο και σε μια αγία μητέρα, την Εμμέλεια, ανατράφηκε με το άδολο γάλα της πίστεώς μας. Παρότι σε νεαρή ηλικία μνηστεύεται, Θεού συγκυρία ο μνηστήρας της αναχωρεί για τον ουρανό, πριν καν έλθουν εις γάμου κοινωνία. Έτσι η οσία όχι μόνο δεν προχωράει σ' άλλον γάμο, αλλά πλέον μπορεί να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στον Νυμφίο Χριστό.

Παραμένει στην οικία της ακοίμητος φρουρός και συμπαραστάτης της μητέρας της, καθότι ο πατέρας της φεύγει απ' τη ζωή. Βοηθάει νυχθημερόν την Εμμέλεια στο να ανδρωθούν και τα υπόλοιπα αδέλφια της. Αλλά και η μητέρα της με τη συνεχή παιδαγωγία της, την ενισχύει ώστε να διατηρεί το βίο της ανεπίληπτο. Απόδειξη ότι συνεχώς νεκρώνει το θέλημά της και υπακούει την αγία μάνα της. Η ταπείνωση της φθάνει σε τέτοιο σημείο που πείθει την Εμμέλεια να αφήσουν τη συνηθισμένη ζωή τους και τις υπηρεσίες των υπηρετριών τους και να δημιουργήσουν ένα κοινόβιο από παρθένες. Επιθυμεί την ισοτιμία μεταξύ αυτών και των άλλων γυναικών του σπιτιού τους. Και κατορθώνει την οικία της να την μετατρέψει σ' ένα "φροντιστήριο ψυχής", όπου πλέον επιδίδονται σε μεγάλα ασκητικά παλαίσματα. Και βέβαια αργότερα ιδρύει κοινόβιο μοναστήρι σε κτήμα της κοντά στον Ίρι ποταμό του Πόντου, βιώνοντας εκεί την αγγελική ζωή.

Όμως η οσία Μακρίνα έπαιξε καθοριστικό ρόλο με την όλη συνεισφορά της και στην οικογένεια. Στήριξε υποδειγματικά την μητέρα της, όταν ο αδελφός της Ναυκράτιος πέθανε ξαφνικά. Με την υπομονή και την ευψυχία της κατάφερε να οδηγήσει την Εμμέλεια στην φιλοσοφία της άυλης ζωής, της αιωνιότητας. Αλλά και για τα υπόλοιπα αδέλφια υπήρξε ο πατέρας, ο διδάσκαλος και ο σύμβουλος για την επίτευξη του αγαθού στην επίγεια διαδρομή τους. Μήπως τον Μέγα Βασίλειο κατά τα πρώτα του βήματα δεν του δίδαξε την υψοποιό ταπείνωση, τη στιγμή που οι φιλοσοφικές σπουδές του τον είχαν συνεπάρει; Μήπως τον μικρότερο αδελφό της, τον Πέτρο, μετέπειτα επίσκοπο Σεβαστείας, δεν τον βοήθησε από τη μικρή του ηλικία "να υψωθεί στον υψηλό σκοπό της φιλοσοφίας", καλλιεργώντας του την εργασία της αρετής και την συντριβή της κακίας; Η Μακρίνα αναδεικνύεται ο πνευματικός στύλος του οικογενειακού οικοδομήματός της.

Αν και στην πορεία την βρίσκουν συμφορές(χάνει τον αρραβωνιαστικό της, τον αδελφό της, την μητέρα της κ. ά.), εντούτοις δεν λυγίζει. Μέχρι το τέλος της θυσιαστικής ζωής της παραμένει πιστή στο θέλημα του Θεού, εφαρμόζοντας στο ακέραιο τον ευαγγελικό νόμο. Ακόμη και προαισθανόμενη την οσιακή της κοίμηση, εκφράζει την επιθυμία της "ανάλυσής" της στην όντως ζωή. Ήδη από την εδώ ματαιότητα, εισέρχεται στα άδυτα του Ουρανού, ποθώντας την οριστική απόλαυση της παραδείσιας τρυφής. Δεν μένει στα λυπηρά του κόσμου αυτού, παρά εμπνέει τους "γύρω" της για τα θυμηδέστερα του Ουρανού . 

Σήμερα μπορεί να επικρατούν πολλά φιλοσοφικά ρεύματα(π.χ. ο ορθολογισμός, ο υπαρξισμός, ο παραλογισμός κ. ά.) όμως οδηγούν στη σύγχυση και στην παραζάλη τον σύγχρονο άνθρωπο. Μπορεί να προσφέρουν φυσικές γνώσεις και να διερευνούν σε βάθος το κάθε έλλογο ον, αλλά οι απαντήσεις τους στα εναγώνια μεταφυσικά ερωτήματα είναι εφήμερες και απατηλές. Ο πνευματικός αγώνας του χριστιανού λοιπόν έγκειται στην απόκτηση της κατά Χριστόν φιλοσοφίας, όταν εκεί μέσα κρύβεται η αιώνια ομορφιά του Παραδείσου.      

---

[i] Πλάτωνος Απολογία 28Ε.
[ii] ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΛΟΥ ΔΗΜ., Λεξικό Βασικών Εννοιών, εκδ. Πατάκη, Αθήνα 1984,σ. 408.
[iii] Τροπάριο η' ωδής κανόνος της ακολουθίας του όρθρου της 19ης Ιουλίου.
[iv] ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΝΥΣΣΗΣ, Άπαντα τα έργα, Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, τομ. 9ος, εκδ. "Γρηγόριος ο Παλαμάς", Θεσσαλονίκη 1990, σ. 335

Η αγία μάρτυς Ιουλία της Κορσικής

site analysis


Η αγία Ιουλία καταγόταν από την Καρχηδόνα, συνελήφθη σε μια περσική εισβολή (1) και πουλήθηκε σκλάβα σε έναν σύριο έμπορο, τον Ευσέβιο που ήταν ειδωλολάτρης. Προσπάθησε επανειλημμένα να την κάνει να αρνηθεί τον Χριστό, αλλά η δούλη του Κυρίου, άψογη στις οικιακές υπηρεσίες της, παρέμενε ακλόνητη σε θέματα πίστεως.

Μία μέρα ο Ευσέβιος ναύλωσε καράβι και απέπλευσε με την Ιουλία για την Γαλατία. Φθάνοντας στον κάβο Κορσική, έπιασαν σκάλα και ο Ευσέβιος πήγε σε μια παγανιστική εορτή, ενώ η Ιουλία έμεινε στο καράβι κλαίγοντας για αυτές τις άλογες ακολασίες. Μαθαίνοντας για την παρουσία της χριστιανής σκλάβας ο διοικητής του τόπου, Φήλιξ, πρότεινε στον Ευσέβιο να του την παραχωρήσει με αντάλλαγμα τέσσερις από τους καλύτερους σκλάβους του. Ο τελευταίος αρνήθηκε και ο Φήλιξ τον μέθυσε και την ώρα που κοιμόταν έστειλε να του βρουν την Ιουλία στο καράβι και της πρότεινε να της δώσει την ελευθερία της αν θυσίαζε στους θεούς. Εκείνη όμως αποκρίθηκε: «Είμαι ελεύθερη όσο υπηρετώ τον Ιησού Χριστό, και ποτέ δεν θα εξαγόραζα την ελευθερία με τίμημα μια δειλή αποστασία!»

Ο διοικητής τότε την παρέδωσε στα βασανιστήρια και κατόπιν διέταξε να κρεμάσουν στον σταυρό το κατασχισμένο από τις μαστιγιές σώμα της με τα στήθη της ξεριζωμένα. Η Ιουλία έδειξε τότε μεγάλη χαρά να μετέχει ακόμη βαθύτερα στο πάθος του Χριστού και, όταν εξέπνευσε, η ψυχή της πέταξε με την μορφή λευκής περιστεράς. Άγγελοι φανερώθηκαν τότε σε μοναχούς που ζούσαν στην νήσο Μαργαρίτα (Γοργόνα) λέγοντάς τους να πάρουν το σκήνωμα της αγίας και να το θάψουν με τιμή. Έφεραν το τίμιο λείψανο στην μονή τους, από όπου μεταφέρθηκε στην Μπρέσια με διαταγή του Λομβαρδού βασιλιά Δεζιδέριου το 763. Τιμάται ως πολιούχος της Κορσικής και του Λιβόρνου.



______________

(1) Το 616 ή κατά την βανδαλική εισβολή του 439.



(Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας, Ιούλιος, εκδ. Ίνδικτος)

H Αγία Αναστασία της Σερβίας,μητέρα του Αγίου Σάββα(22 Ιουνίου/5 Ιουλίου)

site analysis

 

Ήταν σύζυγος του ιδρυτή της σερβικής δυναστείας των Νεμανιδών, του Αγίου Στεφάνου Νεμάνια. Αυτή η δυναστεία βασίλεψε στη Σερβία διακόσια χρόνια. Ο Στέφανος και η Άννα παντρεύτηκαν το 1191. Γνωρίζουμε ότι ο Στέφανος δεν προσήλθε σε δεύτερο γάμο. Το όνομά της αναφέρεται στα χρονικά του Γεωργίου Βράνκοβιτς «єзика кралја имєнєм зовомоју анноју». Τα στοιχεία γι’ αυτήν είναι λίγο πενιχρά, αλλά και αυτά μπορούν εν μέρει να συμπληρωθούν.

 Η Αγία Αναστασία ή Αναστασία Velika (Μεγάλη) ή Αναστασία Srpska (Σερβίδα), βαπτισμένη με το όνομα Άννα,προέρχεται από αυτοκρατορική βυζαντινή οικογένεια.

Ο πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς λέει ότι ήταν κόρη του Ρωμανού του Δ΄ του Διογένη.Ο πατέρας του Ρωμανού, ο στρατηγός Κωνσταντίνος Διογένης είχε οριστεί από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Βασίλειο διοικητής των γειτονικών περιοχών του Σάβου, στο Βελιγράδι. Το Tronoški rodoslov (χρονικό του Tronoš) και το Opšti list γράφουν κα- τά τα Χρονικά Βράνκοβιτς ότι η Άννα ήταν κόρη Φράγκου βασιλιά. Την εικασία αυτή του βενεδικτίνου μοναχού Orbin αντικρούει ο predrag Puzović λέγοντας ότι δεν βασίζεται σε ιστορικές πηγές. Πιθανό ο Orbin αντικατέστησε τον Νεμάνια με τον αδελφό του Miroslav, ο οποίος παντρεύτηκε την αδελφή του βάνου Kulin. Μνημονεύεται και η σερβική της καταγωγή.

 Είναι περίεργο ότι οι δύο γιοί της Στέφανος και Σάββας που έγραψαν το Βίο του πατέρα τους Στεφάνου Νεμάνια, μόλις αναφέρουν τη μητέρα τους. Από την ένωση του Στεφάνου Νεμάνια και της Άννας γεννήθηκαν τρία αγ ρια (ο Βουκάν (1209), ο Στέφανος ο Πρωτοστεφής (24 Σεπτ. 1227), ο Ράστκο (117468-Trnovo 12 Ιαν. 1235) και δύο κορίτσια η Ευφημία (1216/25 πρώτη σύζυγος του γιού του Μανουήλ Δούκα Κομνηνού Ιωάννη, Βασιλεύοντος στη Θεσσαλονίκη (1230-37) και μια άγνωστη. Η σειρά των παιδιών της δεν μας είναι γνωστή.

 Γνωρίζουμε μόνο ότι ο Βουκάν είναι ο μεγαλύτερος και ο Ράστκο ο μικρότερος (γενν. 1174). Ο Purković γράφει ότι πρέπει να είχαν τρεις κόρες: την Vuka, την Deva (σύμφωνα με το Tronoški rodoslov) και την Ευφημία. Η Deva είναι θαμμένη δεξιά της εισόδου του νάρθηκα της Στουντένιτσα αριστερά από τη μητέρα της Άννα. Η Ευφημία εικονίστηκε στο νάρθηκα της εκκλησίας του Πατριαρχείου του Πέτς δίπλα στον γιο του Νεμάνια και της Άννας ΒουκάνΤον Άγιο Σάββα η Άννα και ο Στέφανος τον απέκτησαν πολύ καιρό μετά την απόκτηση δύο γιών και των κοριτσιών. Γι’ αυτό ήταν πολύ λυπημένοι. « Ἀφοῦ ἀπέκτησαν γιούς καί θυγατέρες, ἡ εὐσεβής καί σεμνή Ἄννα, κατά θεῖο θέλημα, δέν ἀποκτοῦσε ἄλλο παιδί, ὅπως παλαιότερα ἠ Λεία τοῦ Ἰακώβ (Γεν. 30, 9-21). Αὐτό λυποῦσε πολύ καί τούς δύο, ἐπειδή ἐπιθυμοῦσαν ν’ ἀποκτήσουν ἕνα παιδί ἀκόμη. Ἀφοῦ λοιπόν σκέφθηκαν ἀπό κοινοῦ μέ φώτιση Θεοῦ, στάθηκαν σέ προσευχή καί παρακάλεσαν μέ δάκρυα: «Κύριε Θεέ Παντοκράτορ, Σύ πού ἄκουσες ἄλλοτε τήν προσευχή τοῦ Ἀβραάμ καί τῆς Σάρρας καί τῶν ἄλλων δι- καίων, πού Σοῦ ζητοῦσαν νά τούς χαρίσης ἀπογόνους, ἄκουσε τώρα κι’ ἐμᾶς τούς ἀμαρτωλούς δούλους Σου, πού Σέ ἱκετεύουμε. Δῶσε κατά τό θέλημά Σου τό ἀγαθό καί κατά τήν θεία Σου πρόνοια, νά ἀποκτήσουμε ἕνα ἀκόμα παιδί, γιά νά γεμίση μέ τήν χάρι τῆς Ὀρθοδοξίας Σου τήν πατρίδα του, τήν ὁποία ἐμεῖς οι δοῦλοι Σου ἑνώσαμε καί στερεώσαμε, κατά τήν θεία βουλή Σου. Καί ἄν κάμης ἔλεος στούς δούλους Σου, δίνουμε κοινή ὑπόσχεσι, ὅτι μετά τήν ἀπόκτηση τοῦ παιδιοῦ, ἀπαρνού- μενοι τόν ἔγγαμο βίο, θά φυλάξουμε ὁ καθένας μας καθαρότητα ψυχῆς καί σώματος μέχρι τέλους τῆς ζωῆς μας, «ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ» Σου.». 

Παρακάλεσαν το Θεό να τους χαρίσει και τρίτο γιό «ο οποίος θα ήταν παρηγοριά 

για τις ψυχές τους, ο κληρονόμος της κυριαρχίας τους και το σκήπτρο των γηρατειών τους». Υποσχέθηκαν ότι αν τους δώσει αυτό που ζήτησαν, θα ζούσαν από δω και πέρα ως αδελφός και αδελφή, και ποτέ πια ως ανδρόγυνο. Ο Κύριος με το απέραντό του έλεος τους χάρισε αυτό που ζήτησαν. Στο βάπτισμα του έδωσαν το όνομα Ραστισλάβ, και για συντομία τον αποκαλούσαν Ράστκο. Ο Ράστκο ήταν αγαπητός στους γονείς, τους συγγενείς και τους αυλικούς. Οι ευτυχισμένοι γονείς έβλεπαν το παιδί με αγάπη και ιερό δέος, σαν να μην ήταν γεννημένο απ’ αυτούς αλλά να είχε σταλθεί από τον ουρανό. Σε όλα τα παιδιά τους δίδαξαν την ευσέβεια κυρίως με το παράδειγμά τους.

 Ο δευτερότοκος γιός της αγίας Αναστασίας Στέφανος Β΄ ο Πρωτοστεφής παντρεύτηκε την Ευδοκία Αγγελίνα Κομνηνή κόρη του αυτοκράτορα Αλεξίου Γ΄ (1195- 1203), με την οποία απέκτησε τρεις γιούς (Radoslav, Vladislav, και Predislav) και την Άννα Dandolo μητέρα του Στεφάνου Ούρος Α΄. Απ’ αυτά τα εγγόνια της Αγίας Αναστασίας και του αγίου Στεφάνου Νεμάνια τα τρία είναι άγιοι: Ο Predislav είναι ο άγιος Σάββας ΙΙ και γιορτάζει στις 28 Φεβρουαρίου, ο Vladislav και ο Uroš. Αυτός ο γάμος είχε μεγάλη σημασία γιατί απέκτησαν πολιτικές και πνευματικές σχέσεις με το Βυζάντιο. Έθεσε τέρμα στην μακρά περίοδο πολέμων των Σέρβων εναντίον του Βυζαντίου. Ο Στέφανος τιμήθηκε με το αξίωμα του σεβαστοκράτορα, και έγινε διάδοχος του σερβικού θρόνου αντί του πρωτοτόκου Βόλκου.

 Επειδή ο γιός τους Ράστκο «ἔτρεφε μέσα του μέ ζῆλο τόν πόθο τόν ἀποφασιστικό γιά ὁλόκληρη τήν ζωή του» να «ἀφήση δηλαδή καί αὐτός, ὅπως οἰ ἀναχωρηταί καί οι ἀσκηταί, τό παλάτι τοῦ πατέρα του, νά ἀποσυρθῆ στήν ἡσυχία τῆς ἐρήμου καί ὁλόκληρος νά ἀφιερωθῆ στόν Θεό.», αυτό προκάλεσε λύπη στους γονείς του. Γι’ αυτό «….ἔκλαιον ἀπαρηγόρητα καί ἔστειλαν άνθρώπους εἰς κάθε μέρος νά τόν ζητοῦν ἐπιμόνως· διότι δέν ἠδύναντο νά ὑποφέρουν τήν στέρησιν τοιούτου ὡραιοτάτου καί φρονιμωτάτου υἱοῦ, τόν ὁποῖον εἶχεν ὁ πατήρ του διά διάδοχον τῆς βασιλείας του». Ο Ράστκο όταν έμαθε αυτό έγραψε «ἐπιστολήν περί ματαιότητος κόσμου, τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος, τῆς τῶν ἁγίων μακαριότητος καί τῆς ἀτελευτήτου κολάσεως, τήν ἔστειλεν εἰς τούς γονεῖς του· καί τόσον τούς ἤλκυσε μέ τήν ἐπιστολήν του καί εἰς τόσην κατάνυξιν τούς ἔφερέ που ἀπεφἀσισαν καί οἱ δύο νά μονάσουν· καί ἡ μέν μή- τηρ αὐτοῦ, ἀπελθοῦσα εἰς γυναικεῖον μοναστήριον καί τό ἀγγελικόν σχῆμα ἐν- δυσαμένη καί θεαρέστως ἀγωνισαμένη, πρός Κύριον ἐξεδήμησεν.».

 Πράγματι, ακολουθώντας το παράδειγμα του γιού τους, ο μεν Στέφανος έγινε μοναχός στη Στου- ντένιτσα με το όνομα Συμεών (+1200 στο Άγιο Όρος) «ἐνῶ ἡ σύζυγός του Ἄννα ἐπῆρε τό σχῆμα ὡς μοναχή Ἀναστασία». Η κουρά έγινε από τον επίσκοπο της Rascia Καλλίνικο. Η συνήθεια του να γίνονται μοναχοί οι ηγεμόνες είναι μια πρακτική βυζαντινών προτύπων. Το μοναχικό όνομα- Αναστασία είναι σημειωμένο σε χειρόγραφο του κτίτορα της μονής Χιλανδαρίου. Επίσης στο Χιλανδαρινό τυπικό γι’ αυτή είχε προβλεφθεί η τέλεση ετήσιας μνήμης, με τον ίδιο τρόπο όπως και για τον Συμεών Νεμάνια. «Το τυπικό προέβλεπε επίσης την υποχρέωση της αδελφότητας να διαβάζει ακολουθίες εις μνήμην του ιδρυτή της και των απογόνων του. Μόνο οι μέρες που μνημονεύονταν ο μοναχός Συμεών (13 φεβρουαρίου) και η σύζυγός του, η μοναχή Αναστασία (21 Ιουνίου) ονομάζονταν ρητά, ενώ οι διάδοχοί τους, με τον ίδιο τρόπο που τα μέλη της αδελφότητας ήταν γραμμένα μέσα σε κατάστιχα αναμνηστικά για να τελούν ακολουθίες για την ανάπαυση των ψυχών τους τη μέρα του θανάτου τους». 

Στα χειρόγραφα του μοναχού Δομεντιανού μνημονεύεται η γυναίκα του Στέφανου Νεμάνια Άννα ( με το κοσμικό και το μοναχικό της όνομα Αναστασία ). Αυτή είναι η μοναδική γυναίκα που καλείται με το όνομά της στα χειρόγραφα αυτά

 Κτιτορικό και αφιερωματικό έργο.

Η μεγάλη τους πίστη παρακινούσε τον Στέφανοκαι την Άννα να χτίζουν ναούς και μονές.

 «Ἕνας απ’ αὐτούς ἦταν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στήν Τόπλιτσα, πάνω στόν ποταμό Κοσάνιτσα. Μαζί μέ τήν εὐλαβῆ σύζυγό του Ἄννα, κόρη τοῦ αὐτοκράτορα τοῦ Βυζαντίου, φρόντισαν γιά τά ἀναγκαῖα καί ἐγκατέστησαν ἐκεῖ μοναχές. Ἡ Ἄννα ἀνέλαβε τή Μονή ὑπό τήν προστασία της». Ο Konstantin Jireček να φέρει ότι ο Νεμάνια και η Άννα μαζί έκτισαν δύο μοναστήρια στην άνω περιοχή της Τοπλιτσα. 

Ο μοναχός Θεοδόσιος υπογραμίζει ότι έστειλαν στη μονή Βατοπεδίου, όπου ζούσε ο γιός τους Σάββας, πολύ χρυσό και «αργυρά και χρυσά λειτουργικά βάζα και ενδύματα στολισμένα με χρυσό». Αυτός δεν περιγράφει τα λειτουργικά βάζα με περισσότερες λεπτομέρειες, αλλά αντιθέτως, λέει, ότι οι κουρτίνες ήταν διακοσμημένες με χρυσό, δηλ. ήταν κεντημένες Το κτιτορικό τους παράδειγμα το ακολούθησαν και τα παιδιά τους. Ο Ράστκο «Παρακολουθώντας μάλιστα προσεκτικά τά θεάρεστα ἔργα τοῦ πατέρα καί τῆς μητέρας του, πού ἔκτιζαν σάν προσωπικά τους ἀφιερώματα Ἐκκλησίες καί Μοναστήρια (ὅπως ἦταν ἡ Στουντένιτσα, ὁ Ἅγ. Νικόλαος, ἡ Τόπλιτσα, ὁ Ἅγ. Γεώργιος) καί μελετώντας πνευματικά βιβλία καί βίους Ἁγίων, ἔτρεφε μέσα του μέ ζῆλο τόν πόθο τόν ἀποφασιστικό γιά ὁλόκληρη τήν ζωή του: Νά ἀφήση δηλαδή καί αὐτός, ὅπως οἰ ἀναχωρηταί καί οι ἀσκηταί, τό παλάτι τοῦ πατέρα του, νά ἀποσυρθῆ στήν ἡσυχία τῆς ἐρήμου καί ὁλόκληρος νά ἀφιερωθῆ στόν Θεό.». 

Στο Άγιο Όρος υπάρχει μια ράβδος «μετά ράμφους ἐκ ξύλου ἀσήπτου, ἥν οἱ ἐν τῇ Μονῇ ἀποδίδουσι τῇ μητρί τοῦ ἀγίου Σάββα Ἄννη, ἥτις κατόπιν μετωνομάσθη Ἀναστασία καί ἐγένετο Ἡγουμένη τῆς Μονῆς τῆς Στουδενίτσης˙ φέρει δέ ἄνωθεν ἐν δακτυλίῳ ἐπιγραφήν σλαυϊστί:’Αὐτοκρατορική Ἡγουμένη Ἄννα».

Η Άννα (Αναστασία) Νεμάνια στην τέχνη 

Η γυναικεία φιγούρα στο κλήμα των Νεμάνια στο Πέτς που εικονίζεται στη δεξιά άκρη της τοιχογραφίας στην πρώτη σειρά, είναι η γυναίκα του Νεμάνια Άννα. 

Σε μια άλλη τοιχογραφία του 1330 στον Καθεδρικό Ναό του Πατριαρχείου στο Κοσσυφοπέδιο και στα Μετόχια, που είναι το γενεαλογικό δέντρο της βασιλεύουσας δυναστείας των Nemanja, η Σερβία Αγία Αναστασία (Άννα) απεικονίζεται δίπλα από το γιο της τον Άγιο Σάββα. Στο Βελιγράδι στη Βασιλική του Αγίου Αρχαγγέλου Μιχαήλ που κτίσθηκε μεταξύ των δύο Παγκοσμίων Πολέμων, υπάρχει μια τοιχογραφία της Αγίας Αναστασίας της Sirmium με δίπλα την Αγία Αναστασία της Σερβίας. Στο νάρθηκα της μονής της μητέρας εκκλησίας όλων των σερβικών ναών της Στουντένιτσα υπάρχει τοιχογραφία με το πορτρέτο της Άννας. Γι’ αυτό το πορτραίτο ο Sima Ćirković γράφει: «Φαίνεται ότι το Πάθος και η τελευταία Κρίση (XVIαι) εξελέγησαν ακόμη το 1208/1209 για να υπογραμμίσουν τον επιτύμβιο χαρακτήρα αυτού του χώρου, διότι η σύζυγος και οι απόγονοι οι πιο μακρινοί του Νεμάνια ήταν θαμμένοι μεταξύ των ευρισκόμενων τάφων μέσα στο νάρθηκα όπου, κατά τη συνήθεια, θάβονταν πρόσωπα εξαίρετα, οι πιο ενδιαφέροντες είναι αυτοί που μπορούν να εξηγηθούν με τις τοιχογραφίες οι οποίες δεσπόζουν. Ξέθαψαν, κυρίως, το σώμα (οστά) μιας γυναίκαςκάτω από το πορτραίτο της μοναχής Αναστασίας γονατιστής μπροστά από την παρθένο στην οποία αυτή απευθύνει αυτή την προσευχή: «Ω Παρθένε άσπιλε,Παναγία, μητέρα του Θεού μας, δέξου την προσευχή της δούλης σου, της μοναχής Αναστασίας». Η μοναχή Αναστασία στέκεται γονατιστή μπροστά στην Παρθένο με το Χριστό στην αγκαλιά. Πίσω από την Αναστασία βρίσκονται αναχωρητές άγιοι. Η εικόνα είναι του έτους 1568.

 Πιστεύεται ότι η μοναχή Αναστασία ήταν η Άννα, η σύζυγός του Νεμάνια, η οποία υπό το όνομα Αναστασία ήταν αποσύρθηκε σε ένα μοναστήρι της Rascie» Σύμφωνα με τον Purković μόνασε στη μονή της Θεοτόκου στο Kursumlje Βάσει της θέσης του τάφου στην εκκλησία, του χρόνου κατασκευής, της σχέσης τοιχογραφίας και τάφου, του προβλήματος πρωταρχικού στρώματος εικονο-γραφίας και ανακαίνισης του XVI αιώνα κλπ. τα οστά του σκελετού περιγράφουν τη σύζυγο του Νεμάνια Άννα-Αναστασία. Ανθρωπολογικές έρευνες του σκελετού έδειξαν η νεκρή όταν πέθανε ήταν σε ηλικία 60 ετών. Εάν υποτεθεί ότι η μοναχή Αναστασία πέθανε το έτος 1199 και ότι ήταν 65 ετών, αυτό σημαίνει ότι γεννήθηκε γύρω στο έτος 1134. Όταν γέννησε τον Ράστκο (άγιο Σάββα) ήταν περίπου 40 ετών

ΚΟΥΤΡΟΥΜΠΕΛΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΟΙ ΑΓΙΕΣ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΚΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ

Αγία Μαρκέλλα: Το φρικτό μαρτύριο της προστάτιδας της Χίου

site analysis

Η Αγία Μαρκέλλα είναι η προστάτιδα της Χίου, μαρτύρησε στο ομώνυμο ακρωτήρι που βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού, κοντά στη Βολισσό.

Η Αγία γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βολισσό. Η μητέρα της ήταν χριστιανή ενώ ο πατέρας της ειδωλολάτρης. Όταν έγινε 18 ετών ασπάσθηκε τον χριστιανισμό πράγμα που εξόργισε τον πατέρα της, ο οποίος προσπάθησε να την μεταπείσει. Άλλες φορές με το καλό και άλλες με απειλές προσπαθούσε να την κάνει να αλλάξει απόφαση. Η συμπεριφορά αυτή του πατέρα της ανάγκασε την Αγία να εγκαταλείψει το πατρικό της σπίτι.

Έφυγε στο βουνό και κρύφτηκε σε ένα βάτο. Εκεί την βρήκε ο πατέρας της μετά από υπόδειξη ενός βοσκού. Για να την αναγκάσει να βγει από το βάτο, του έβαλε φωτιά. Η Αγία έτρεξε προς τη θάλασσα προσπαθώντας να σωθεί. Πάνω σε αυτήν την προσπάθεια ο πατέρας της τη σημάδεψε με το τόξο του και την πλήγωσε με ένα βέλος. Το αίμα της Αγίας έβαψε κόκκινα τα βράχια πάνω στα οποία έτρεχε.

Ακόμα και σήμερα φαίνονται τα σημάδια που άφησε πάνω τους το αίμα. Τις τελευταίες στιγμές της ζωής της έκανε προσευχή στο Χριστό και τον παρακάλεσε να ανοίξει έναν βράχο για να κρυφτεί μέσα του. Έτσι και έγινε. Ένας βράχος άνοιξε και έκρυψε όλο το σώμα της Αγίας εκτός από το κεφάλι της το οποίο βρήκε ο πατέρας της και το έκοψε. Μετά από το αποτρόπαιο αυτό έγκλημά του, πέταξε το κεφάλι της κόρης του στη θάλασσα.Από αυτόν τον βράχο αναβλύζει αγίασμα.
Στον όρμο της Αγίας Μαρκέλλας ανάμεσα σε πλατάνια είναι χτισμένος ο ναός της. Εκτός από το ναό υπάρχουν κελιά στα οποία μπορούν να φιλοξενηθούν περιηγητές για μια νύχτα. Ο τόπος του μαρτυρίου της Αγίας, βρίσκεται σε απόσταση 20 λεπτών περίπου από τον ναό. Η εικόνα της θεωρείται από πολλούς θαυματουργή.

Οι εκδοχές για την κατάληξη της Κάρας της Αγίας ποικίλλουν. Σύμφωνα με αυτήν της Ιεράς Σκήτης των Αγίων Πατέρων, περισυλλέχθη και ετάφη στο σημείο της καμένης βάτου. Από την άλλη, ο Άγιος Νικηφόρος ο Χίος υποστηρίζει πως η Αγία Κάρα πιθανόν να βρίσκεται στην Παλαιά Ρώμη όπου ενδεχομένως να μεταφέρθηκε όταν τη Χίο εξουσίαζαν οι Γενουάτες, στοιχείο όμως το οποίο δεν είναι εξακριβωμένο.

Στο βράχο όπου φιλοξενούνται τα λείψανα της Αγίας Μαρκέλλας, όταν γίνεται δέηση για την θεία «χάρη» της στις 22 Ιουλίου, η θάλασσα βράζει, χάνει την αλμυρή ιδιότητα της και αναβλύζει αγίασμα. Επίσης σύμφωνα με την παράδοση την ημέρα εκείνη η θάλασσα, που βρίσκεται πλησίον του προσκυνήματος παίρνει ένα σκούρο, σχεδόν κόκκινο χρώμα, όπως το αίμα της αγίας, που χύθηκε στα νερά αυτά. Την ημέρα αυτή γίνεται μεγάλο πανηγύρι και προσκυνητές έρχονται όχι μόνο από όλο το νησί αλλά και από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Λόγος εις την αγίαν Ισαπόστολον Μυροφόρον Μαρία την Μαγδαληνή(Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθοπουλου)

site analysis

Από το βιβλίο του αρχ.Νεκταριου Ζιόμπολα''Η Ισαπόστολος Μαρία η Μαγδαληνή και η βυζαντινή υμνογράφος Κασσιανή-Οι παρεξηγημένες-Χρέος η αποκατάστασή τους''.
Παρακάτω παραθέτουμε έναν σχολιασμό του π Νεκταρίου, στο λόγο του Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθόπουλου εις την Αγ.Μαρία την Μαγδαληνή.
Ο λόγος του σοφοϋ και πιστοϋ Νικηφόρου του  Καλλίστου, όπως θα φανεί είναι ό,τι καλύτερο είναι γνωστό για την μεγάλη Μυροφόρο. Μάλιστα όσα γράφει για την νεανική της ζωή, για τα επτά δαιμόνια καί γενικά για την ζωή της πριν γνωρίσει τον Ίησοϋ Χριστό. Μάλιστα ειδικό ενδιαφέρον έχουν τα όσα αναφέρει το γιατί ό διάβολος με βάση την προφητεία «ιδού ή Παρθένος...»,ως αγνότατη την επισήμανε καί πάσχισε να θίξει την παρθενία της κλ.π. όπως θα δοΰμε. Τα στοιχεία αυτά είναι άγνωστα ακόμη καί στους πολύ θρησκευόμενους. Την Κυριακή των Μυροφόρων πού συνήθως γίνεται λόγος για τη Μαγδαληνή, το θέμα εστιάζεται ως προς τη στάση της την προσφορά της στον τάφο του Χρίστου ως μυροφόρα καί όχι για την εν γένει ζωή της. Όταν ή Αγία 22 Ιουλίου εορτάζεται, ή εορτή της περνά σχεδόν απαρατήρητη από το χριστεπώνυμο πλήρωμα. Καί όμως, ως Πρόσωπο του άμεσου περιβάλλοντος του Χρίστου καί λόγω της τόσης συκοφαντήσεως καί σπιλώσεως της μνήμης καί ηθικής της από τους βλάσφημους πού έγινε λόγος, θα έπρεπε γενικά εκ μέρους της Εκκλησίας εύκαίρως- άκαίρως, κυρίως την Μ. Εβδομάδα καί το Πάσχα, να γίνεται λόγος για τη Με¬άλη αυτή μορφή της πίστεως, το ποια στην ουσία ήταν καί είναι, δίδοντας έτσι υλικό καί γνώση στο να αμύνονται οι πιστοί όταν θίγεται το ιερό της πρόσωπο. Το ότι έκκλησιαστικώς ιερά άμυνα δεν υπάρχειγια τη μεγάλη Μυροφόρο εκτός από φραστικά πυρά, είναι ένα κρίμα.

Ακόμη στο ότι υπάρχει άγνοια στους πιστούς -ακόμη καί σε ιερείς καί θεολόγους - για τη ζωή καί δράση της Μαρίας της Μαγδαληνής, φαίνεται ότι επαληθεύεται το «έκαστος εξ ετέρου σοφός, τότε πάλαι το τε νυν». Δηλαδή δεν «άρδευόμεθα» από τα κείμενα, από τίς πηγές, αλλά άρκούμεθα σε ό,τι συνήθως κυκλοφορεί, αναπαράγεται.

Με την ευκαιρία πάντως πού ασχολούμεθα εδώ με την ιερή αύτη προσωπικότητα, παρέχεται ή δυνατότητα στους αναγνώστες να μάθουν πολλά καί για αυτή τη μοναδική όντως μορφή της Εκκλησίας του Χρίστου.

Τα κείμενα του σοφού Νικηφόρου είναι σε δύσκολη αρχαΐζουσα γλώσσα. Όρισμένα άπ' αυτά θα τα σχολιάσουμε πλην ελευθέρως.

«...Πατρίς τοίνυν (λοιπόν) τη μακαριά ταύτη μαθήτρια του Λόγου Μαγδαληνή, ην ό Θεός τω μεγάλω πατριάρχη Αβραάμ καί τοις εξ αυτού έπηγγείλατο, ή γη της επαγγελίας ή κληροδοτηθεϊσα τω Ισραήλ.... Αυτή μεν ουν της μακαριάς Μαγδαληνής ή πατρίς». Δηλαδή ή Παλαιστίνη. Οι γονείς της, «άνωθεν καί γαρ αύτοϊς ως εκ σειράς το της ευγενείας καλόν των άφ' ηλίου ανατολών καί ούτοι ορμώμενοι, ευγενείς το σώμα, την ψυχην ευγενέστεροι... Γεννώσι τοίνυν την μακαρίαν ταύτη ν Μαρίαν περί τα μέσα που της μοναρχίας του Καίσαρος Όκταβίου.... Έπεί δ' άπέσχετο γάλακτος, καί πόρρω τιτθών ην, καί άρτι ποσίν οικείοις έπιβαίνειν της γης ήρξατο, ουκ έπ' άτρακτονέρεΐδειν πήχεις, ούδ έρια νήθειν... άλλ' ες γραμματι-στού φοιτάν έγκελεύεται... καί ασκείται μεν αύτη, όσα τω θεόπτη γέγραπται Μωϋσεΐ, καί τη λοιπή σκιώδει Γραφή, δσα τε προφήται καί ψαλμοί διεξέρχονταΐ τοις μέντοι ψαλμοις καί προσετετήκει τα μάλιστα, καί τούτοις νυκτός ην καί ημέρας έμμελετώσα, καί των προφητικών έκείνοις έγκειμένη διηνεκές, όσα περί Χρίστου, ει'τ' ούν περί του ήλειμμένου καί Μεσσίου εμφανέστατα διαγγέλλουσιν».


Ιδού πώς αρχίζει ή ζωή της Μαγδαληνής Μαρίας. Αφού ως μικρά παιδίσκη ακόμη άπεκόπει από το μητρικό γάλα καί δεν είχε σχέση με τη θηλή του μαστού καί άρχισε να κινήται να σκέπτεται, δεν ασχολήθηκε με κλωστικά όργανα με το αδράχτι καί με το να γνέθει μαλλιά, αλλά παροτρύνθηκε να φοιτήσει να ακούσει προς διδαχή γραμματοδιδάσκαλο. Κάτι φυσικό όχι για όλους καί μάλιστα για μικρή παιδίσκη. Ασκείται λοιπόν στα του θεόπτου Μωϋσέως, στους προφήτες καί μάλιστα καταγίνεται με τους ψαλμούς του Δαβίδ. Φθάνει δε έως του σημείου να έρευνα να ένασχολεΐται με όσα περί Χρίστου Μεσσίου γίνεται λόγος στην Παλαιά Διαθήκη. Ή πληροφορία αύτη λέει πολλά για την μετέπειτα ζωή καί δράση της άκρως θρησκευόμενης Μαρίας. Εξ απαλών ονύχων λοιπόν διέτριβε στα ιερά βιβλία της Π. Δ. καί επομένως από πρώτο χέρι γνώριζε πολλά καί περί Μεσσίου. "Ωστε ή ζωή της αρχίζει με το να έχει εφοδιασθεί πνευματικά με τα όντως εφόδια της ζωής πού για τα παιδικά χρόνια της Μαρίας ήταν ό προφητικός λόγος, οί ψαλμοί. Καί συνεχίζεται το κείμενο.
»...'Άρτι δε των γονέων ταύτη διαμετρισαμένων το ζην, αυτή καί παρούσης εξουσίας είς το ραθυμεϊν, ουκ έμεινεν εν άπαιδευσία• ου γαρ προς τρυφάς άπεϊδε, καί βλακείας ανήκε το σώμα, καί τη λοιπή ραστώνη έκδεδιήτητο• καί ταϋτα παρηβώσαν ήδη την ήλικίαν επαγόμενη, πλούτω τε βριθομένη, καί άρτι παθών των εκ φύσεως επιβαίνουσα• άλλ' ασχολον έργον ταύτη νηστεία καί προσευχή, τηξις σαρκός, καί ή προς το θείον νεΰσις τε καί οίκείωσις, νόμου μελέτη, Γραφών άνάγνωσις... Τα του ρέοντος πλούτου ψυχής γενναιότητι αποθησαυρίζει...».


Ενώ ήταν ακόμη μικρή ή Μαρία, πέθαναν οι γονείς της οπότε είχε όλα τα περιθώρια καί την άνεση να ζήσει μια αδιάφορη καί ξέφρενη ζωή. Όμως ή θωρακισμένη από μικρή με τα ουσιώδη της ζωής Μαρία δεν είχε σχέση με «το ραθυμεϊν» ούτε «προς τρυφάς» εστράφη ή ζωή της καί με ότι καταγίνονται συνήθως τα νιάτα. Καί μάλιστα ενώ βρέθηκε να έχει κάποιον πλοϋτον από τους γονείς της καί ως εκ τούτου θα ήταν εύκολο ως νέα γυναίκα να κλίνει προς πάθη καί νεανικές αδυναμίες, αύτη πάση θυσία απέφευγε όλα αυτά. Καί αυτό το μπόρεσε διότι ως σκοπό καί βασική ασχολία της είχε τη νηστεία την προσευχή τη μελέτη των Γραφών καί την άσκηση, είς τρόπον ώστε να κυριαρχεί να έχει πλήρη έλεγχο στίς οποίες επιθυμίες της σαρκός, ή μάλλον να είναι οριστικά στραμένη προς τα θεια πράγματα. Θησαύριζε δηλαδή όχι τα ρέοντα καί χαμερπή, αλλά σε αρετή καί γενναιότητα ψυχής.
»...Ην γαρ αύτη καί προ της χάριτος τα της χάριτος σπουδαζόμενα. Άγνεία μεν βίου τοσαύτη έκέ-χρητο, καί ούτω δια σπουδής ην αύτη το της παρθενίας καλόν ως άποσχέσθαι μεν εορτών, άπείπασθαιδε πανηγύρεως καί του θάμα παραβάλλει προσήκουσι, καί άνδράσιν αύτοϊς ες όψιν το παράπαν άνομίλητα είναι των άτοπων καί γαρ έκρινε, παρθενεύειν έλομένη, καί της κατά την πράξιν αφής άφεστώσα δια των αισθήσεων οίον τισιν άσωμάτοις άφαϊ, του ποθούμενου δράττεσθαι πόρρωθεν, καί ο όραν αίσχρόν δια σώματος τούτο ταϊς διανοίαις καί τη του νου έμπαθεϊ συνάφεια έργάζεσθαι,ταϊς τε των ομμάτων έπιβολαϊς περιπτύσσεσθαι δι' ων άπεμάξατο τύπων ο πολλού δέουσι περί αυτών είδέναι, αϊ νυν άσκεϊν παρθενίαν προείλατο. Δια τοι ταϋτα καί γέλωτος άμετρίαν συνέστελλε, καί παρρησίας άφηρεϊτο το πλείστον, καί ησυχία έντρυφώσα συνήν αεί τω θεώ, νοός καθαρότητι συγγινομένη, καί τη συνέχει των Γραφών αναγνώσει καί τοις άλλοις καί πρόγε πάντων τη καί μέχρις αυτής παροράσεως παρθενία καί καθαρότητι».

Στήν παράγραφο αύτη ό συγγραφέας Κάλλιστος αναφέρει αρχικά κάτι το άκρως σπουδαίο, το ασύγκριτο θα έλεγα. Ότι ή νεαρή Μαρία εκεί στα Μάγδαλα της Γαλιλαίας, «καί προ της χάριτος τα της χάριτος σπουδαζομένη». Πρίν δηλαδή εμφανισθεί ό Χριστός αυτή κατεγίνετο, άσχολείτο μετά ζήλου καί στα σοβαρά, ήταν δοσμένη σε εκείνα τα μεγάλα καί τα υψηλά πού χαρακτηρίζουν τίς θεοφιλές ψυχές πού άκουσαν καί ελκύστηκαν από τη θεία διδασκαλία. Τόσο δε αυστηρή ήταν ή ζωή της άγνείας καί ψυχοσωματικής καθαρότητας καί φροντίδος ώστε να διατηρεί το αγαθόν της παρθενίας άμεμπτο, ώστε δεν είχε σχέση καί συμμετοχή σε συνάξεις καί ξεφαντώματα καί μάλιστα όπου υπήρχε το ανδρικό στοιχείο, απέφευγε το δυνατόν κάθε σχέση επαφή ή ακόμη καί συνομιλία. Καί όλα αυτά, διότι είχε χαράξει οριστικά καί μετά ζήλου ψυχής στο να παρθενεύει, καί επομένως έπρεπε να αποφεύγει καί να διατηρεί καθαρές τίς αισθήσεις της ως κόρην οφθαλμού, ωσάν να μην είχε σώμα καί για να πετύχει του ποθούμενου έπρεπε να απέχει στο να βλέπει ο,τι το αισχρό, διότι καί μόνο ματιά δυνατόν να έχει στη συνέχεια εμπαθείς λογισμούς πού οδηγούν ακόμη καί σε πράξεις. Έτσι απέφευγε ακόμη καί επιτρεπόμενους τύπους. Με άλλα λόγια ό,τι διακαώς ποθούν αυτές πού καί τώρα εκλέγουν την παρθενική ζωή. Γενικά ή Μαρία ζούσε καί εντρυφούσε στο δικό της ηθικό κόσμο καί δια της προσευχής καί μελέτης πάσχιζε να έχει κατά το δυνατόν συνεχώς καθαρόν τον νουν, να έχει πνευματική επαφή με το Θεό. Ακόμη καί στο να γελάσει είχε μέτρο καί απέφευγε τολμηρές εμφανίσεις. Προκειμένου λοιπόν να διατηρεί συνεχώς την ψυχική της καθαρότητα καί παρθενία δεν επέτρεπε στον εαυτό της το να παραβλέπει καί ολιγωρεί στα ιερά της καθήκοντα.


Στ' αλήθεια καταπλήσσουν όλα αυτά το τί αυστηρή ζωή ζούσε ως νέα γυναίκα ή Μαρία, μάλιστα πρίν κάνει την εμφάνιση του «το φως του κόσμου », δηλαδή σε εποχή άκρως ηθικής παρακμής. Εξαίρεση εξαιρέσεως ή τόσο πειθαρχημένη μάλιστα παρθενική ζωή πού ζούσε ή ψυχή αυτή, καί χωρίς να έχει πλάι της τους γονείς της ως στήριγμα. "Οντως αποτελεί ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ πού εκπλήσσει. Με βάση αυτά γίνεται φανερό το αβυσσαλέο συκοφαντικό μένος αυτών πού σπιλώνουν την τιμήν της καί ετοιμάζουν την κόλαση τους.

ΠΗΓΗ.ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

Αγία Γολινδούχ (+13 Ιουλίου):Ο Θεός φανερώνεται σε όλους

site analysis

Σήμερα 13 Ιουλίου η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη μιας Περσίδας αγίας, φανερώνοντας ότι η αγάπη του Θεού δε γνωρίζει σύνορα ή προσωπικές πεποιθήσεις και ότι το Άγιο Πνεύμα πνέει όπου θέλει.

Η αγία Γολινδούχ γεννήθηκε στην Περσία από πυρολατρική (ειδωλολατρική) οικογένεια, στα τέλη του 6ου αιώνα. Ο σύζυγός της ήταν επίσης ειδωλολάτρης κληρικός και μέλος της αυλής του Βασιλιά Χοσρόη και είχε μαζί του 2 παιδιά. Η Γολινδούχ ήταν και αυτή ευσεβής ειδωλολάτρισσα.

Ένα βράδυ είδε στον ύπνο της ένα παράξενο όνειρο. Ένας νέος με λαμπρή στολή τής έδειξε τον τόπο, όπου βασανίζονται οι ψυχές των ασεβών, και κατόπιν τον τόπο που γαληνεύουν οι ψυχές των πιστών του Ιησού. Μόλις ξύπνησε, ζήτησε να μάθει περισσότερα για το Χριστό και μετά από λίγο καιρό βαπτίσθηκε χριστιανή, παίρνοντας το όνομα Μαρία.

Μόλις ο σύζυγός της ανακάλυψε ότι τιμά μυστικά τη χριστιανική πίστη, την κατήγγειλε στον ίδιο το βασιλιά. Μετά από δεινά βασανιστήρια, την έριξαν στο “φρούριο της λήθης”, μια φρικτή φυλακή, στην οποία όσοι έμπαιναν, τους ξεχνούσε ο έξω κόσμος. Η Αγία έμεινε εκεί για 18 ολόκληρα χρόνια, χωρίς να βαρυγκομήσει. Όταν διαπίστωσαν πως παρέμεινε ακμαία στο φρόνημα, την έβγαλαν και την υπέβαλαν σε νέα βάσανα (μαρτύρια, ρίψη σε λάκκο με φίδι, εγκλεισμό σε πορνείο). Ο Θεός όμως την βοήθησε και βγήκε σώα από όλες αυτές τις δοκιμασίες.

Τότε καταδικάστηκε σε θάνατο δι’ αποκεφαλισμού. Ένας άγγελος την έσωσε και από αυτό το μαρτύριο, προς μεγάλη της λύπη όμως, γιατί ήθελε να δώσει το αίμα της για το Χριστό. Ο άγγελος τότε της έκοψε λίγο το λαιμό και ανέβλυσε αίμα που πότισε τα ρούχα της. Αργότερα, αυτά τα ρούχα προξένησαν πλήθος ιάσεων.

Η Αγία έφυγε από την Περσία και ήρθε να ζήσει στη Ρωμαϊκή (Βυζαντινή) επικράτεια, στα Ιεροσόλυμα (κατ’ άλλους, στην Ιεράπολη της Φρυγίας). Εκεί προσέλκυσε πολλούς στη χριστιανική πίστη (σύμφωνα δε με μία παράδοση, ακόμη και όλους τους οικείους της), κυρίως γιατί εντυπωσίαζε με τα στίγματα του Ιησού που έφερε στο σώμα της. Μαρτυρείται ακόμη ότι μόλις ήρθε στους χριστιανικούς τόπους να ζήσει, την προσέγγισαν Μονοφυσίτες, αλλά τους απέφυγε χάρη σε θεία πληροφόρηση.

Προς το τέλος της ζωής της έκανε υπακοή στο θέλημα του Πατριάρχη Ιεροσολύμων, να μεταβεί στη Βασιλεύουσα για να προσευχηθεί υπέρ του αυτοκράτορα (Μαυρικίου). Καθ’ οδόν όμως παρέδωσε το πνεύμα της στον Κύριο, την ώρα που προσευχόταν, στο Ναό του Αγ. Σεργίου.

ΠΗΓΗ.ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ

Αγία Βερονίκη η αιμορροούσα

site analysis

Αγία Βερονίκη η αιμορροούσα

Εορτάζει στις 12 Ιουλίου εκάστου έτους.

Όλου νοητώς δράττεταί σου νυν Λόγε,
H κρασπέδου σού, πριν μόνου δραξαμένη.

Βιογραφία
Για τη θεραπεία της αιμορροούσης γυναικός, που κατά την παράδοση ονομαζόταν Βερονίκη, μπορεί να διαβάσει ο αναγνώστης στο κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο κεφάλαιο Θ’ στ. 20-22, στο κατά Μάρκον κεφάλαιο Ε’ στ. 25-34 και στο κατά Λουκάν κεφάλαιο Η’ στ. 43-49.

Ο Συναξαριστής του Αγίου Νικόδημου του Αγιορείτου αναφέρει, ότι η αγία αυτή καταγόταν από την πόλη Πανεάδα.

Όταν τη γιάτρεψε ο Κύριος από την ασθένεια της αιμορραγίας, αυτή για να Τον ευχαριστήσει, φιλοτέχνησε τον ανδριάντα Του και τον έστησε μπροστά στο σπίτι της για να προσκυνείται απ’ όλους.

Μάλιστα στη βάση του ανδριάντα, φύτρωσε βότανο που θεράπευε διάφορες ασθένειες.

Αργότερα η Βερονίκη έγινε μέλος της πρώτης Εκκλησίας, και αφού έζησε αγία ζωή, ειρηνικά παρέδωσε το πνεύμα της.

Αγιογραφίες / Φωτογραφίες

Η Θεραπεία της Αιμορροούσας, τοιχογραφία από την Κατακόμβη των Μαρκελλίνου και Πέτρου, αρχές 4ου αι. μ.Χ.

Αγία Βερονίκη η αιμορροούσα

Πηγή:  saint.gr

Βίος και πολιτεία της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Κυριακής, της θαυματουργού

site analysis

Στις 7 Ιουλίου η Εκκλησία εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη της αγίας μεγαλομάρτυρος Κυριακής. 

Η αγία Κυριακή είναι από τα ιερά θύματα των τελευταίων αρχαίων διωγμών της Εκκλησίας. Μαρτύρησε στα χρόνια του Διοκλητιανού, που βασίλεψε από το 284 ως το 305. Οι αρχαίοι διωγμοί είναι από τις ενδοξότερες ημέρες στη ζωή της Εκκλησίας, αλλά και κάθε διωγμός, γιατί είναι αλήθεια ότι η Εκκλησία πάντα διώκεται. 

Η αγία Κυριακή ήταν θυγατέρα ευσεβών γονέων. Ο πατέρας της Δωρόθεος κι η μητέρα της Ευσεβία δεν είχαν παιδιά. Προσεύχονταν και παρακαλούσαν το Θεό να τους δώσει ένα παιδί και να του το αφιερώσουν. Ο Θεός άκουσε την προσευχή των ευσεβών γονέων, και μια Κυριακή γεννήθηκε ένα ωραίο κοριτσάκι. Ο Δωρόθεος και η Ευσεβία, πιστοί στην υπόσχεση τους, το ονόμασαν Κυριακή και το ανάθρεψαν με κάθε φροντίδα και επιμέλεια, ως αφιερωμένο στο Θεό. Η ατεκνία πάντα είναι μεγάλη λύπη για τους συζύγους και μάλιστα για τούς Χριστιανούς, αλλά και η χαρά τους πάλι πολύ μεγάλη, όταν αποκτήσουν παιδί. 

Γι' αυτό με κάθε τρόπο, και πρώτα με το όνομα που δίνουν στο παιδί, δείχνουν την ευγνωμοσύνη τους στο Θεό. Στο διωγμό που κήρυξε ο Διοκλητιανός εναντίον των χριστιανών, η Κυριακή θα ήταν μια παιδούλα ούτε ως είκοσι ακόμα ετών. Τότε και οι γονείς και η θυγατέρα κατηγορήθηκαν και πιάστηκαν ως χριστιανοί. Και το πιο σκληρό ήταν ότι χωρίστηκε το κορίτσι από τους γονείς του· το Δωρόθεο και την Ευσεβία τους πήγαν προς την Αρμενία και την Κυριακή την οδήγησαν στη Νικομήδεια. Εκεί ο ηγεμόνας, ανακρίνοντας την παιδούλα και βλέποντας τη σταθερή της πίστη, έδωκε διαταγή να τη μαστιγώσουν σκληρά. Η Κυριακή σε κάθε ερώτηση απαντούσε- «Είμαι χριστιανή». Και σε κάθε απειλή του ηγεμόνα έλεγε· «Μην πλανιέσαι και μη σε ξεγελάει ο λογισμός σου· με βοηθάει ο Θεός και δεν θα με νικήσεις». 

Ύστερα από εξαντλητική ανάκριση, οδήγησαν την αγία Κυριακή στο ναό, για να θυσιάσει στα είδωλα. Εκείνη, μπαίνοντας στο ναό, παρακαλούσε μέσα της το Χριστό να τη βοηθήσει. Ένας δυνατός τότε σεισμός κατατρόμαξε τους δημίους και τα αγάλματα του ναού έπεσαν κι έγιναν κομμάτια. Άναψαν ύστερα φωτιά για να την κάψουν ζωντανή, μα όπως τη βάτο του Μωυσή, την κύκλωσαν οι φλόγες, μα δεν την έκαψαν. Την έρριξαν ύστερα στα θηρία, μα κι εκείνα δεν την πείραξαν, παρόμοια όπως το Δανιήλ, όταν τον έρριξαν στο λάκκο των λεόντων. Θα περίμενε κανένας ο ηγεμόνας να ανοίξει τα μάτια του και να δει το θαύμα του Θεού, μα έξαλλος και τυφλωμένος από οργή έδωκε διαταγή να αποκεφαλίσουν το αθώο κι αγνό κορίτσι. 

Η αγία Κυριακή, πριν ο δήμιος εκτελέσει τη διαταγή, ζήτησε να την αφήσουνε να προσευχηθεί. Γονάτισε τότε κι άρχισε να προσεύχεται. Κανένας δεν άκουσε τα λόγια της, γιατί σε τέτοιες στιγμές η καρδιά του ανθρώπου, προσεύχεται «στεναγμοίς αλλαλήτοις». Δεν κινούνται τα χείλη, δεν ακούεται φωνή. Κι όμως ο Θεός ακούει, κι είναι σαν και να ρωτά τον προσευχόμενο, σαν και τότε το Μωυσή στην Ερυθρά θάλασσα· «Τι βοάς προς με;». Η αγία Κυριακή προσευχήθηκε για ώρα πολλή κι ύστερα έγειρε στη γη. Όταν ο δήμιος πλησίασε για να εκτέλεσει τη διαταγή, είδε πως η αγία Κυριακή ήταν νεκρή. Η ψυχή της παιδούλας πέταξε σαν μικρό πουλί, και φωτεινός άγγελος την πήρε, για να τη φέρει στο Νυμφίο Χριστό. 

Ας μείνομε στο όνομα της αγίας Κυριακής, στο γεγονός δηλαδή ότι οι ευσεβείς γονείς της την ονόμασαν έτσι, επειδή γεννήθηκε σε ημέρα Κυριακή. Το όνομα συνδέεται στενά με το πρόσωπο και τη συνείδηση του άνθρωπου. Ενώ το όνομα είναι έξω από τον άνθρωπο και προστίθεται σ' αυτόν ύστερα, όμως συνδέεται τόσο μαζί του, που γίνεται ένα μ' αυτόν. Έτσι καταλαβαίνουμε την καλή συνήθεια των ευσεβών χριστιανών να δίνουν στα παιδιά τους ονόματα Αγίων της πίστης. Με αυτό τον τρόπο και με την ευκαιρία που η Εκκλησία κάθε χρόνο εορτάζει τα ιερά της πρόσωπα, ο κάθε χριστιανός στο όνομά του έχει μια συνεχή υπόμνηση της ευσέβειας. Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει πως με το όνομα εισάγει «εις την οικίαν έκαστος την εαυτού τον άγιον». Αμήν. 

(+ Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου Δ. Ψαριανού, Εικόνες έμψυχοι, Εκδ. Αποστ. Διακονίας, σ.93-95)

Ἦχος δ'. Ταχὺ προκατάλαβε.

Ως βρύσις πολύκρουνος παρθενομάρτυς Χριστού, κατήρδευσας πάνσοφε την Εκκλησίαν αυτού, και ήθλησας άριστα. έσωσας τους εν σκότει της ειδωλομανίας, αίγλητων σων θαυμάτων, Κυριακή αθλοφόρε. διό εν παρρησία Χριστώ πρέσβευε σωθήναι ημάς.

Λείψανο της Αγίας Μαρίνης ανέκλειπτον θησαύρισμα αγιάσματος της νήσου Κάσου

site analysis

Απότμημα εκ της αφθάρτου δεξιάς χειρός της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης δωρήθηκε 
από τον Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγο στον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνης Κάσου.

Με κατάνυξη ο κλήρος και ο λαός της Κάσου υποδέχθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2011 τμήμα ιερού λειψάνου εκ της αφθάρτου δεξιάς χειρός της Αγίας ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης. Το ιερό λείψανο δωρήθηκε από τον Μητροπολίτη Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγο στον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνης Κάσου.

Η λειψανοθήκη αναδημοσιεύει εδώ μερικές φωτογραφίες από την υποδοχή του ιερού λειψάνου της Αγίας Μαρίνης. Αξίζει να σημειωθεί ιδιαίτερα η εκδηλωθείσα συγκίνηση των κατοίκων της ηρωϊκής Κάσου, όπως αυτή φαίνεται από τα πανό που ανάρτησαν στον Ιερό Ναό της Αγίας Μαρίνης.

Δείτε τις φωτογραφίες παρακάτω:

ΠΗΓΗ.ΛΕΙΨΑΝΟΘΗΚΗ