site analysis
Ρωσικό κείμενο: Ἱερεύς Ἀνδρέας Σίντνιεβ.
Μετάφρασις: Χριστόφορος Σοφιανίδης, Πρόεδρος τοῦ Ποντιακοῦ Συλλόγου «Ἀργώ».
Ἐπιμέλεια κειμένου: Καθηγητής Ἀντ. Μάρκου.
Ἀρχική δημοσίευση: Περιοδικό «Ὀρθόδοξος Πνοή», φ. 99/1999, σελ. 133 -139. Κατωτέρω δημοσιεύεται βελτιωμένο.
Τήν 30η Ἰουλίου/1
2η Αὐγούστου 1997, ἀπεδήμησε πρός Κύριον ἡ Μοναχή Μαριάμ, κατά κόσμον Μαρία Βασίλιεβνα Ὀρλώβα. (Στήν φωτογραφία ἡ μακαριστή μοναχή Μαριάμ πρίν τήν κουρά της, ὅπως τήν γνώρισε ὁ Σεβ. Μητροπ. Μεσογαίας κ. Κήρυκος).Ἡ Μοναχή Μαριάμ γεννήθηκε τό 1906 στήν Ἱερατική οἰκογένεια τοῦ Ἱερομάρτυρος Πατρός Βασιλείου Σμερνώβ, πρώτη μέσα σέ ἕξι παιδιά. Ἀπό τήν παιδική της ἡλικία μεγάλωσε σέ ἀτμόσφαιρα χριστιανικῆς ἀγάπης, ἡ ὅλη καθημερινή ζωή τῆς οἰκογενείας της ἦταν στήν ὑπακοή τῆς ἐκκλησιαστικῆς ὑπηρεσίας. Τό ποίμνιο τοῦ π. Βασιλείου βρισκόταν στό χωριό Κρουτέτς τῆς περιοχῆς Ἀλεξαντρώφ, τῆς περιφερείας τοῦ Βλαδιμήρ. Ἐδῶ, στήν ἐκκλησία τῆς Παναγίας τῆς Γρηγορούσας, ὁ π. Βασίλειος ὑπηρέτησε 30 χρόνια. Τό ποίμνιο ἦταν μικρό καί ἔτσι δέν μποροῦσε νά ζῆ ἀπό τά ἔσοδα τῆς ἐκκλησίας, γι’ αὐτό ἔπρεπε νά ἀσχολεῖται καί μέ ἀγροτικές ἐργασίες. Ὁ ἴδιος ὤργωνε τήν γῆ, ἔκοβε τά χόρτα, ἑτοίμαζε γιά τόν χειμῶνα ἀποθέματα ζωοτροφῶν. Αὐτά ὅμως δέν ἐπηρέαζαν τήν ὑπηρεσία του στόν ναό. Ὅλες οἱ Ἀκολουθίες ἐγίνοντο ἐπιμελημένα βάσει τοῦ τυπικοῦ.Τά γεγονότα τῆς Ὀκτωβριανῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1917, ἡ οἰκογένεια τοῦ π. Βασιλείου τά δέχθηκε μέ μεγάλη θλίψη. Ὁ ἴδιος ὁ π. Βασίλειος σεβόταν πολύ τόν Τσάρο Νικόλαο Β’ καί ἔλεγε, ὅτι ἄν τοῦ ζητοῦσαν νά πεθάνη γι’ αὐτόν, δέν θά δίσταζε νά τό κάνει!
Ἡ Μαρία τόν καιρό αὐτό ἦταν 11 χρονῶν καί πήγαινε σχολεῖο. Καί στά ἑπόμενα χρόνια, τά ἀμέσως μετά τήν Ἐπανάσταση, ὁ π. Βασίλειος ὑπηρετοῦσε στήν ἴδια ἐκκλησία, ἀσχολούμενος καί μέ τήν ἀγροτική οἰκονομία. Μετά τό σχολεῖο ἡ Μαρία μετακόμισε στήν Μόσχα καί ἐκεῖ παντρεύτηκε τόν Λέβ (Λεωνίδα) Ἀλεξάντροβιτς Ὀρλώφ. Ὁ σύζυγός της ἐκτιμοῦσε ἰδιαίτερα τόν ἐξέχοντα ἐκκλησιαστικό συγγραφέα καί κήρυκα τῆς Ὀρθοδοξίας Σέργιο Νεῖλο, ἡ δραστηριότητα τοῦ ὁποίου εἶχε μεγάλη σημασία γιά τήν πορεία τῆς Ὀρθοδοξίας κατά τόν 20ο αἰ.
Ὁ Σέργιος Νεῖλος ἦταν ἐκεῖνος πού ἀποκάλυψε τά «μυστικά τῆς ἀνομίας» τό 1905, δημοσιεύοντας «Τά Πρωτόκολλα τῶν Σοφῶν τῆς Σιών», στό βιβλίο «Τά σημαντικά συνοπτικῶς». Ἐκεῖ μέ ἐντυπωσιακή εἰλικρίνεια ἐκτίθεται τό σχέδιο τῶν Σιωνιστῶν γιά τήν κατάκτηση τῆς παγκόσμιας κυριαρχίας. Ὁ 20ος αἰ. ἔγινε μάρτυρας τῆς θριαμβευτικῆς ἐπέλασης τοῦ Σατανᾶ καί τῶν ὀργάνων του στά Χριστιανικά κράτη, τά ὁποῖα ἔπεσαν τό ἕνα μετά τό ἄλλο, ὅπως αὐτό ἦταν σχεδιασμένο στά «Πρωτόκολλα».
Ὁ Σέργιος Ἀλεξάντροβιτς Νεῖλος γεννήθηκε τό 1862 στή Μόσχα καί ἦταν γιός μικροκτηματία. Ἔκανε ἀνώτερες σπουδές καί ἀνῆκε στούς διανοουμένους. Γνώρισε τήν Ὀρθοδοξία σέ ὥριμη ἡλικία καί ἔκτοτε ἀφιερώθηκε στήν προάσπισή της. Ὑπῆρξε πνευματικό ἀνάστημα τῶν Ὁσίων Στάρετς τῆς Ὄπτινα καί τοῦ ἁγ. Ἰωάννη τῆς Κροστάνδης. Συνέγραψε πολλά ἀξιόλογα βιβλία πνευματικοῦ περιεχομένου, τά ὁποῖα καθ' ὅλη τήν διάρκεια τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστῶτος βοήθησαν πολύ τόν Ρωσικό λαό.
Στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰ. ἐγκαταστάθηκε στήν Ὄπτινα σάν ἔφορος τῶν ἀρχείων τῆς Μονῆς, ἀπό τά ὁποῖα ἐξέδωσε διάφορα ἀποσπάσματα μέ τήν εὐλογία τοῦ Στάρετς Βαρσανουφίου. Ἔμεινε στό σπίτι πού παλαιότερα κατοικοῦσε ὁ συγγραφέας Κωνσταντῖνος Λεόντιεφ, στήν ὄχθη τοῦ ποταμοῦ Ζίντρα. Ἐκεῖ ἔγραψε τό πολύτιμο ἡμερολόγιό του, ὅπου καταχώρησε τίς συναντήσεις του μέ τούς Ὁσίους Γέροντες τῆς Ὄπτινα καί ἄλλους πνευματικούς ἀνθρώπους. Τό ἡμερολόγιο αὐτό ἐκδόθηκε τό 1916 μέ τόν τίτλο "Στήν ὄχθη τοῦ ποταμοῦ Ζίντρα".
Στά «Πρωτόκολλα» προβλέπονται οἱ Παγκόσμιοι Πόλεμοι, οἱ πολιτικές μορφές συγκρότησις τῶν συγχρόνων κρατῶν, ἡ πορεία ἀνάπτυξις τῆς παγκόσμιας οἰκονομίας, τά πλαίσια τῆς δανειο-οἰκονομικῆς πολιτικῆς. Σ’ αὐτά ἀποτυπώνεται καθαρά καί μέ ἀκρίβεια ἡ εἰκόνα τῆς καταστροφῆς τῶν ἀνεξαρτήτων Χριστιανικῶν κρατῶν καί τῆς κυριαρχίας τῆς παγκόσμιας διεθνοῦς ὑπεκυβέρνησις, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Ἑβραῖο Βασιλιά – ψευδομεσία - Ἀντίχριστο!
Ὁ Σέργιος Νεῖλος δέν ἦταν ὁ πρῶτος πού ἀσχολήθηκε μέ τά «Πρωτόκολλα». Τά πρῶτα ἑκατό ἀντίτυπα ἐκδόθηκαν τό 1896, ἀπό τόν Εἰσαγγελέα τοῦ Συνοδικοῦ Γραφείου τῆς Μικόβσκογιε Φ. Π. Σουχόπιν. Ἕνα χρόνο ἀργότερα τά «Πρωτόκολλα» πολλαπλασιάστηκαν ἀπό τό Νομαρχιακό Τυπογραφεῖο, κατά παραγγελία τοῦ Ἀ. Κ. Κλεπόβσκι, ὁ ὁποῖος ἦταν στήν ὑπηρεσία τοῦ Μεγάλου Δοῦκα Σεργίου Ἀλεξάντροβιτς, ἀδελφοῦ τοῦ Τσάρου Νικολάου Β’. Ὅμως, μόνον ὁ συναγερμός πού σήμαναν τά βιβλία τοῦ Σεργίου Νείλου, ἔγινε ἀκουστός σέ ὅλα τά σημεῖα τοῦ κόσμου.
Ἦταν θέλημα Θεοῦ πρός τό τέλος τῆς ζωῆς του, ἡ πορεία τοῦ Σεργίου Νείλου καί τῆς συζύγου του Ἑλένης (ἡ ὁποία παρεπιπτόντως γεννήθηκε στήν Ἑλλάδα, στήν οἰκογένεια Ρώσου διπλωμάτου) καί τῆς οἰκογενείας τοῦ π. Βασιλείου Σμυρνώφ καί τῆς ἔπειτα μοναχῆς Μαριάμ νά εἶναι κοινή.
Τό 1928 ὁ π. Βασίλειος πληροφορήθηκε, ὅτι ὁ Σέργιος Νεῖλος καί ἡ σύζυγός του, διωκόμενοι ἀπό τό Σοβιετικό καθεστώς, δέν εἶχαν κατάλυμα καί περιφέρονταν φιλοξενούμενοι. Μέσῳ τοῦ γαμπροῦ του Λέβ Ὀρλώφ (συζύγου τῆς Μαρίας), ὁ ὁποῖος ἔγραψε μία ἐπιστολή στόν Σέργιο Νεῖλο), ὁ π. Βασίλειος κάλεσε τό ζευγάρι στό σπίτι του, στό χωριό Κρουτέτς, ὅπου ὁ Σέργιος καί ἡ Ἑλένη ἔφθασαν τό ἴδιο ἔτος 1928.
Πρέπει νά σημειωθεῖ, ὅτι τό τέλος τῆς δεκαετίας τοῦ 1920, ἦταν περίοδος κραδασμῶν γιά τήν Ρωσική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Τό 1927 ἐκδόθηκε ἡ γνωστή θλιβερή Διακήρυξη τοῦ Ἀντιπροσώπου τοῦ Τοποτηρητοῦ τοῦ Πατριαρχικοῦ Θρόνου Μητροπ. Σεργίου, στήν ὁποία διακηρύσσοταν ὅτι οἱ χαρές τοῦ ἀθέου Σοβιετικοῦ Κράτους ἦταν καί χαρές τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καί οἱ Ἱερεῖς καί οἱ πιστοί πού ἀγωνίζονταν κατά τοῦ ἀθεϊσμοῦ καί ἀντιθεϊσμοῦ τῶν Κομμουνιστῶν ἦσαν ἐχθροί τῆς Ἐκκλησίας!
Ἡ Διακήρυξις αὐτή προκάλεσε σχίσμα. Οἱ Γνήσιοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί πού δέν ἤθελαν νά θέσουν τίς ψυχές τους κάτω ἀπό τόν ζυγό τοῦ Βελίαρ, ἀπομακρύνθηκαν ἀπό τόν Μητροπ. Σέργιο καί κατέφυγαν στίς Κατακόμβες. (Αὐτό τό σχῆμα τῆς παράνομης γιά τό Σοβιετικό κράτος καί τό Σεργιανιστικό Πατριαρχεῖο Μόσχας θρησκευτικῆς δραστηριότητας, εἶναι γνωστό διεθνῶς μέ τόν ὅρο «Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν»).
Ἐπικεφαλῆς σημαντικοῦ μέρους Γνησίων Ὀρθοδόξων πού ἀγωνίζονταν κατά τῆς πολιτικῆς τοῦ Μητροπ. Σεργίου, τέθηκε ὁ Μητροπολίτης Ἰωσήφ τῆς Πετρουπόλεως, ὁ ὁποῖος ἀποκήρυξε τόν Σέργιο. Σύντομα ὁ Μητροπ. Ἰωσήφ συνελήφθη (τελικά ἐκτελέστηκε τό 1937) καί ἄρχισαν διώξεις τῶν λεγομένων Ἰωσηφιτῶν. Ὅμως ὑπῆρχαν μοναχοί καί Ἱερεῖς οἱ ὁποῖοι ἐπισήμως μέν δέν εἶχαν δηλώσει τήν ἀποστασιοποίησή τους ἀπό τόν Μητροπ. Σέργιο, ἀλλά δέν τόν μνημόνευαν στήν Θεία Λειτουργία. Αὐτοί ἀποτελοῦσαν τήν ὁμάδα τήν ἐπωνομαζομένη Μετσέβσκαγια, ἀπό τόν πνευματικό τους ἡγέτη Ἀλέξιο Μέτσεβ. Ἕνας ἀπό τούς Ἱερεῖς αὐτούς ἦταν καί ὁ π. Βασίλειος Σμυρνώφ. Αὐτή ἦταν κατά κάποιο τρόπο ἡ κρυφή ἀντιπολίτευση στόν Μητροπ. Σέργιο, λόγῳ τῶν μεγάλης κλίμακας διώξεων σέ ὁποιαδήποτε ἀνοιχτή διαφωνία στήν πολιτική του.
Πολλοί δέν κατανοοῦσαν τήν οὐσία τῶν γεγονότων πού ἦσαν σέ ἐξέλιξη. Νόμιζαν, ὅτι ὁ Μητροπ. Σέργιος ἐπεδίωκε νά διατηρήσει τήν ἐπίσημη ἐκκλησιαστική ὀργάνωση, μέσῳ τῆς συμφιλίωσις μέ τήν ἀντίθεη ἐξουσία. Ὁ σύζυγος τῆς Μαρίας Βασίλιεβνας, ὁ Λέβ Ἀλεξάντροβιτς, ἀνῆκε σ’ αὐτούς τούς ἀμφιταλαντευόμενους ἀνθρώπους. Γι’ αὐτό ἔγραψε μία ἐπιστολή στόν Σέργιο Νεῖλο, στήν ὁποία παράθετε τήν ἀπορία του σχετικά μέ τήν νέα ἐκκλησιαστική πολιτική τοῦ Ἀναπληρωτή τοῦ Τοποτηρητή τοῦ Πατριαρχικοῦ Θρόνου Μητροπ. Σεργίου. Ἡ ἀπάντηση τοῦ Σεργίου Νείλου σ’ αὐτήν τήν ἐπιστολή εἶναι οὐσιαστικά ἡ Ὁμολογία Πίστεως τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν τῆς Ρωσίας καί ἕνα σημαντικό ντοκουμέντο τῆς ἐποχῆς.
Ἐπί τοῦ ἐρωτήματος πολλῶν Ὀρθοδόξων, «τί θά κάνουμε τώρα πού ὁ Μητροπολίτης Σέργιος πρόδωσε τήν Ἐκκλη-σία καί ὅλοι ἐδῶ οἱ Ἱερεῖς τόν μνημονεύουν;», ἔδωσε τήν ἑξῆς ὁμολογιακή ἀπάντηση:
«Εἰς τούς ναούς ὅπου μνημονεύουν τόν Σέργιο νά μήν πηγαίνετε, διότι αὐτοί πλέον συμπαρετάχθησαν μέ τήν μερίδα τοῦ προδότου Ἰοῦδα, τά δέ Μυστήριά των δέν ἁγιάζονται. Προτιμότερον οἱ πιστοί, ὅπου δέν ὑπάρχουν Ὀρθόδοξοι ναοί, νά προσεύχωνται εἰς τάς οἰκίας των, διά νά φυλαχθοῦν ἀπό τήν αἵρεσιν καί τήν ἀποστασίαν, παρά νά κολάζωνται μαζί μέ αὐτούς πού μνημονεύουν τόν Μητροπ. Σέργιο»! (Περιοδικό «Γνώσεσθε τήν ἀλήθεια», φ. 21 Ἰαν. 2007, σελ. 1 - 2).Κατά τήν μαρτυρία τῆς μοναχῆς Μαριάμ, αὐτό τό ὁμολογιακό φρόνημα ὁ Σέργιος Νεῖλος τό ἐγνώρισε καί διδάχθηκε παρά τῶν Ὁσίων Στάρετς τῆς Ὄπτινα καί ἰδιαιτέρως τοῦ Στάρετς Νεκταρίου (+ 1928).
Ὁ κατά κόσμον Νικόλαος Βασίλεβιτς Tychonov, γεννήθηκε τό 1853 στήν πόλη Γιελέτς τῆς ἐπαρχίας Ὀριόλ. Τό 1873, σέ ἡλικία 20 ἐτῶν, ἐντάχθηκε στή Μονή τῆς Ὄπτινα, ὅπου ἀσκήθηκε κάτω ἀπό τήν πνευματική καθοδήγηση τῶν μεγάλων πνευματοφόρων Γερόντων της - Στάρετς, τοῦ ὁσ. Ἀνατολίου Α' (+ 1894, τόν ὁποῖο εἶχε Πνευματικό) καί τοῦ ὁσ. Ἀμβροσίου (+ 1891, τόν ὁποῖο εἶχε Γέροντα) καί ἔζησε μέ τούς Στάρετς Ὁσίους Ἰωσήφ, Βαρσανούφιο καί Ἀνατόλιο Β'.
Τό 1876 χειροθετήθηκε μικρόσχημος Μοναχός, τό 1894 χειροτονήθηκε Διάκονος ἀπό τόν Ἐπίσκοπο Ἀνατόλιο καί τό 1898 Πρεσβύτερος ἀπό τόν Ἐπίσκοπο Καλούγας Μακάριο. Τό 1912 ἡ Ἀδελφότητα τόν ἀνέδειξε Στάρετς καί Πνευματικό καί τό 1920 Προϊστάμενο τῆς Σκήτης. Τότε δέχθηκε καί τό Μεγάλο καί Ἀγγελικό Σχῆμα.
Ἔζησε στήν Ὄπτινα 50 χρόνια (1873 - 1923), 25 χρόνια στό ἴδιο κελλί, ἄλλοτε ὡς ἔγκλειστος καί ἄλλοτε ὡς διά Χριστόν Σαλός. Ἐλεημένος μέ τά χαρίσματα τῆς προφητείας, καί τῆς πνευματικῆς κοθοδηγήσεως, στήριξε τούς πιστούς στήν ἀμέσως πρίν καί κατά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1917 περίοδο, ἐνῶ κοντά του βρῆκαν τόν δρόμο πρός τήν πίστη καί τήν Ἐκκλησία πολλοί ἐκπρόσωποι τῆς Ρωσικῆς διανοήσεως καί τῆς "ἀργυρῆς ἐποχῆς" τῆς Ρωσικῆς λογοτεχνίας. Τό 1914 τόν ἐπισκέφθηκε ἡ Μεγ. Δούκισσα Ἐλισάβετ (ἔπειτα Νεομάρτυς, + 1918), ἡ ὁποία ἀπό σεβασμό συνομίλησε μαζί του ὄρθια! Μίλησε μέ θαυμαστή εὐκρίνεια γιά τήν Ἐπανάσταση, τήν δολοφονία τοῦ Τσάρου Νικολάου Β' καί τῆς οἰκογενείας του, τήν καταστροφή τῆς Ἁγίας Ρωσίας, ἀλλά καί τήν τελική νίκη τῆς Πίστεως ἐπί τοῦ Ἀθεϊσμοῦ. Ἐκτός ἄλλων προφήτευσε στόν Καθηγητή Ἰβάν Andreyev τήν σύλληψη καί τήν ἐξορία του.
Ἔζησε τήν διάλυση τῆς Ὄπτινα (1923) καί τήν διασπορά τῶν 250 μοναχῶν της. Τήν Μεγ. Πέμπτη τοῦ 1923 συνελήφθη καί καταδικάστηκε σέ θάνατο, ἀλλά τελικά ἐξορίστηκε, ἀρχικά στό Πλόχινο τῆς Καλούγας καί τελικά στό Χόλμισι τοῦ Μπριάνσκ.
Πρίν τήν Διακήρυξη τοῦ 1927, τόν ἐπισκέφθηκαν οἱ Καθηγητές Komorovich καί Anichkov. Κατά τήν συζήτησή τους ὁ Γέροντας ἀποκάλεσε τόν Μητροπ. Σέργιο νεωτεριστή. Ὅταν οἱ συνομιλητές του τοῦ ὑπενθύμισαν, ὅτι μετανόησε καί ἀποκαταστάθηκε ἀπό τόν Πατριάρχη Τύχωνα, ἐκεῖνος ἀπάντησε προφητικά: "Ναί, μετανόησε· ἀλλά τό δηλητήριο εἶναι ἀκόμη μέσα του"!
"Οἱ Σεργιανιστές - ἔλεγε - εἶναι χειρότεροι ἀπό τούς Ἀνακαινιστές τῆς "Ζωντανῆς Ἐκκλησίας", διότι ἐκεῖνοι μετανόησαν, ἐνῶ αὐτοί εἶναι ἀμετανόητοι, ἔχουν πορωθεῖ".
Πρίν κοιμηθεῖ ζήτησε ἀπό τά πνευματικά του τέκνα νά μήν τόν μεταφέρουν στήν ἐνορία τοῦ Κοζέλσκ, διότι ἐκεῖ μνημόνευαν τόν Μητροπ. Σέργιο!
Ἐνδεικτικό τῶν ἐκκλησιολογικῶν θέσεων καί τῆς Ὁμολογίας τοῦ Στάρετς Νεκταρίου εἶναι ὅτι ἀπαγόρευε στούς πιστούς νά κάνουν ἀκόμη καί τόν σταυρό τους περνῶντας ἔξω ἀπό Ναούς τῶν Σεργιανιστῶν, διότι θεωροῦσε τό Πατριαρχεῖο Μόσχας ἄμοιρο Χάριτος καί τά Μυστήριά του ἄκυρα!
Τίς τελευταῖες εὐχές δέχθηκε ἀπό τό πνευματικό του τέκνο π. Ἀδριανό Rymarenko (ἔπειτα Ἀρχιεπίσκοπο Ἀνδρέα τοῦ Νόβο Ντιβίγιεβο, τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς). Κοιμήθηκε εἰρηνικά τήν 29η Ἀπριλίου 1928 καί ἐνταφιάσθηκε ἀπό τόν ἔπειτα Ἱερομάρτυρα π. Σέργιο Mechien καί τέσσερεις ἄλλους Ἱερεῖς.
Μετά θάνατον ἀναδείχθηκε θαυματουργός. Δύο φορές στή ζωή του ἀξιώθηκε τῆς ἐμφανίσεως τῶν Ὁσίων Στάρετς τῆς Ὄπτινα (ἡ δεύτερη λίγο πρίν τήν κοίμησή του).
Τό 1935 ὁ τάφος τοῦ μακαρίου Γέροντος ἔγινε στόχος τυμβωρύχων. Ἄγνωστοι τόν ἄνοιξαν, ἔβγαλαν τό φέρετρο, ἐρεύνησαν γιά πολύτιμα ἀντικείμενα καί ἐπειδή δέν βρῆκαν τίποτα, ἄφησαν τό φέρετρο ἔξω ἀπό τήν γῆ καί ἔφυγαν! Τό ἑπόμενο πρωϊ κάποια παιδιά πού ἔφερναν τά ἄλογά τους ἀπό τήν νυκτερινή βοσκή, εἶδαν τό ἀνοικτό φέρετρο καί εἶπαν στούς χωρικούς, ὅτι "ἕνας μοναχός σηκώθηκε ἀπό τόν τάφο"! Τότε τό Λείψανο τοῦ Ἁγίου βρέθηκε ἄφθαρτο, μέ τό δέρμα στό χρῶμα τοῦ κεριοῦ καί τά χέρια εὐλύγιστα καί μαλακά! Οἱ χωρικοί, ἀφοῦ τίμησαν τό Λείψανο, τό ἔβαλαν καί πάλι στόν τάφο του.
Τό 1987 ἡ Μονή τῆς Ὄπτινα ἐπιστράφηκε στό Πατριαρχεῖο Μόσχας καί τήν 16. 7. 1989 ἀνοίχθηκε ὁ τάφος τοῦ Στάρετς Νεκταρίου. Τότε διαπιστώθηκε, ὅτι τό Λείψανο τοῦ Γέροντος εἶχε διαλυθεῖ καί τά ὀστά του εὐωδιαζαν! Σήμερα τά Λείψανά του φυλάσσονται στή Μονή τῆς Ὄπτινα.
Ἡ ἁγιότητά του (ὅπως καί τῶν ἄλλων Ὁσίων Στάρετς τῆς Ὄπτινα), διακηρύχθηκε τό 1990 ἀπό τήν ὑπό τόν Μητροπ. Βιτάλιο Σύνοδο τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς καί τήν 13/26. 6. 1996 ἀπό τό Πατριαρχεῖο Μόσχας. Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 29η Ἀπριλίου.
Ἔτσι ὁ Σέργιος Νεῖλος, κάτω ἀπό τήν πνευματική ἐπίδραση τῶν Ὁσίων Στάρετς τῆς Ὄπτινα, διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο στή διαμόρφωση, ἀνάδειξη καί προβολή τῆς Ὁμολογίας - Ἐκκλησιολογίας τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν.
Στό σπίτι τοῦ π. Βασιλείου ὁ Σέργιος Νεῖλος καί ἡ σύζυγός του ἔζησαν περίπου ἕναν χρόνο. Ἀργότερα ἡ μητέρα Μαρία ἀναφέροταν πάντα σ’ αὐτή τήν περίοδο τῆς ζωῆς της μέ τήν οἰκογένεια Νείλου ὡς δῶρο Θεοῦ, ὡς γιορτή τῆς Λαμπρῆς. Τόσο μεγάλη ἦταν ἡ δύναμη τῆς παρουσίας τους, μιᾶς πραγματικῆς Χριστιανικῆς οἰκογενείας, πού ἦταν πάντα ἕτοιμη νά μοιραστεῖ μέ τούς ἄλλους τούς θησαυρούς τῆς Ὀρθόδοξης πνευματικότητας, τήν ὁποία καί οἱ δύο εἶχαν ἀντλήσει ἀπό τήν συναναστροφή τους μέ τούς Ὁσίους Στάρετς τῆς Ὄπτινα καί τόν ἅγ. Ἰωάννη τῆς Κροστάνδης.
Ὁ Σέργιος Νεῖλος ἀνησυχοῦσε πολύ μήπως ἡ παρα-μονή του στό σπίτι τοῦ π. Βασιλείου τοῦ προκαλοῦσε προβλήματα. Ὁ Νεῖλος ἦταν ὑπό παρακολούθηση καί μία φορά πράκτορες τῆς Μυστικῆς Ἀστυνομίας ἦρθαν γιά ἔρευνα. Ἡ μητέρα Μαρία πάντα θυμόταν μέ συγκίνηση, πῶς κατάφερε νά κρύψει τετράδια τοῦ Νείλου, σώζοντάς τα ἔτσι, παρά τήν ἐξονυχιστική ἔρευνα μιᾶς ὁλόκληρης ἡμέρας!
Μετά ἀπό τήν ἔρευνα αὐτή ἡ ὑγεία τοῦ Νείλου κλονίσθηκε καί ἄρχισε νά παρουσιάζει καρδιολογικά προβλήματα.
Ἡ μητέρα Μαρία διέσωσε, ὅτι ὁ Σέργιος Νεῖλος εἶχε ἰδιαίτερη εὐλάβεια στόν ὅσ. Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ (μέ τόν ὁποῖο ἔμοιαζε φυσιογνωμικά). Μάλιστα, κάποτε εἶχε πεῖ προφητικά: "Νά, ὁ Πατέρας μέ τό ραβδί ἔρχεται καί μοῦ δείχνει τόν δρόμο· θά εἶμαι ἐκεῖ πού θά μέ πάει". Τά λόγια αὐτά ἐπαληθεύθηκαν τό βράδυ τῆς 1ης πρός 2α Ἰανουαρίου 1929, ὅταν κοιμήθηκε - κρυπτόμενος στό σπίτι τοῦ Ἱερέως Βασιλείου - ἐνῶ εἶχε ἀρχίσει ὁ Ἑσπερινός τῆς ἑορτῆς τοῦ ὁσ. Σεραφείμ! Πολλοί πιστεύουν, ὅτι δηλητηριάστηκε ἀπό τούς Σοβιετικούς. (Βλ. "Ὅσιος Νεκτάριος - Ὁ τελευταῖος μεγάλος Στάρετς τῆς Ὄπτινα", ἔκδοσις Ἱ. Μ. ἁγ. Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου Καλάμου Ἀττικῆς, σελ. 48 - 49· καίἩμεροδείκτης 2002 Ἱ. Μητροπόλεως Γ.Ο.Χ. Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς).Ὁ Σέργιος Νεῖλος κοιμήθηκε μπροστά στά μάτια τῆς Μαρίας Βασίλιεβνας καί χάρις αὐτήν καί τήν σύζυγό του Ἑλένη, ἔγιναν γνωστά τά γεγονότα τῶν τελευταίων των ἡμερῶν. Μία ὥρα πρίν τόν θάνατό του ὁ Σέργιος εἶπε ὅτι ἔρχονται δύσκολοι καιροί γιά τήν Ἐκκλησία καί ὅτι ἔχουν ἀνοίξει οἱ πόρτες γιά τόν ἐρχομό τοῦ Ἀντιχρίστου! Ἀκόμη, ἐναποθέτοντας τό χέρι του στό μέτωπο τοῦ π. Βασιλείου εἶπε: «Πατέρα, πατέρα, σᾶς λυπᾶμαι»! Ἡ τελευταία του πράξη ἦταν νά εὐλογήσει τήν μικρή κόρη τῆς Μαρίας Βασίλιεβνας. Μετά κοιμήθηκε.
Ἡ Σοβιετική ἐξουσία δέν συγχώρεσε στόν π. Βασίλειο τήν φιλοξενία τοῦ Σεργίου Νείλου. Τήν ἴδια χρονιά (1929) ὁ π. Βασίλειος ἐξορίστηκε καί τό ἑπόμενο ἔτος 1930 συνελήφθη, τό σπίτι του κατασχέθηκε καί ἡ οἰκογένειά του ἐξορίστηκε. Ὁ π. Βασίλειος ἔμεινε στήν ἐξορία πέντε χρόνια. Ἐπέστρεψε στό Κρουπέτς τό 1936. Τό 1937 συνελήφθη καί πάλι καί στίς 8 Φεβρουαρίου 1938 ἐκτελέστηκε. (Πρόκειται, δηλαδή, γιά Νεομάρτυρα τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας).
Κατά τήν διαμονή της στή Μόσχα ἡ Μαρία Βασίλιεβνα, γνώρισε καί συνδέθηκε στενά μέ τήν Τατιάνα Μιχαήλοβνα, πνευματική κόρη μιᾶς ζηλωτρίας Ἰωσηφιτικῆς, τῆς μητέρας Ταμάρας. Ἡ μητέρα Ταμάρα ἦταν ζωντανό μέλος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Γνησίων Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, ὅπως ἐπίσης καί τά πνευματικά της παιδιά, μεταξύ τῶν ὁποίων ἦταν καί ὁ Ἐπίσκοπος Ἀρσένιος (Ζαντανόβσκι, + 1937). Ἡ Μαρία Βασίλιεβνα συμμετεῖχε σέ μυστικές Λειτουργίες στό σπίτι τῆς Τατιάνας Μιχαήλοβνας.
Στίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ 1940, εἶχαν μείνει πολύ λίγοι Ἱερεῖς στήν Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν, ἀλλά ὁ Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ἄλλαξε τήν πολιτική τῶν Κομμουνιστῶν ἀπέναντι στήν Ἐκκλησία. Ὁ Στάλιν πείστηκε, ὅτι μποροῦσε νά ἀξιοποιήσει ἀποτελεσματικά τούς «Ἱεράρχες - Λοχίες», γιά τήν προπαγάνδα τοῦ καθεστῶτος του καί σέ μία ἑβδομάδα συγκάλεσε «Σύνοδο» ἡ ὁποία «ἐξέλεξε» «Πατριάρχη Μόσχας» τόν Μητροπ. Σέργιο. Ἔτσι ἐμφανίστηκε τό Σοβιετοποιημένο Πατριαρχεῖο Μόσχας, ἡ «Ἐκκλησία τῶν συνηγόρων τοῦ διαβόλου». Ἄνοιξαν ναοί (πού θά περίμενε κανείς νά μείνουν κλειστοί γιά πάντα),, ἐμφανίστηκαν «Ἱερεῖς», κυκλοφόρησαν «Ὀρθόδοξα» ἡμερολόγια, στά ὁποῖα μποροῦσε κανείς νά δεῖ γιορτές, ὅπως «ἡμέρα γέννησις τοῦ Ἰωσήφ Β. Στάλιν», «διεθνής ἡμέρα τῆς γυναίκας», «ἡμέρα τῆς Ὀκτωβριανῆς Ἐπανάστασης», κ.λ.π.
Ἡ Μαρία Βασίλιεβνα ἀντιλήφθηκε ἀπό τήν πρώτη στιγμή τήν σκοπιμότητα τοῦ Σοβιετοποιημένου Πατριαρχείου Μόσχας, τό ὁποῖο στήν οὐσία ἀπέβλεπε στήν ἀνάδειξη τῆς θρησκευτικότητας τοῦ λαοῦ, μέ σκοπό τόν ἔλεγχο καί τήν ἐξόντωση τῶν δραστήριων θρησκευτικῶν στοιχείων. Σ’ αὐτή τήν ψευδο-ἐκκλησία τοῦ «Ἰσαποστόλου Ἰωσήφ Στάλιν», ἡ Μαρία Βασίλιεβνα δέν ἔμεινε οὔτε μία ἡμέρα.
Πρός τό τέλος τῆς δεκαετίας τοῦ 1980, οἱ ἀθεϊστές ἐκπλήρωσαν ἄψογα τήν ἀποστολή τους ἀπέναντι στά σκοτεινά κέντρα τοῦ Παγκόσμιου Σιωνιστικοῦ Κινήματος, νά καλλιεργήσουν δηλαδή τόν νέο τύπο «Ἱερωμένων», τῶν φαινομενικά Ὀρθοδόξων, ἀλλά στήν οὐσία ὑπάκουων ὀργάνων τῆς κομμουνιστικῆς ἐξουσίας. Τό «Πατριαρχεῖο Μόσχας» μέσῳ τῶν «Ἱεροκηρύκων» του (ὅπως τοῦ «Μητροπολίτου» Λένινγκραντ Νικοδήμου, ὁ ὁποῖος ἦταν ταυτόχρονα καί Παπικός Ἐπίσκοπος (!!!) καί πέθανε τό 1979 στό ἰδιαίτερο γραφεῖο τοῦ Πάπα, κατά τήν διάρκεια ἀκροάσεως), συνειδητά διαφήμησε σ’ ὅλο τόν κόσμο τόν Κομμουνισμό σάν τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ στήν γῆ, στήν ὁποία ἐπιτέλους ἐφαρμόζονται τά ἰδανικά τοῦ Χριστιανισμοῦ!
Γι’ αὐτό ὅμως δέν γράφουν τά «Πρωτόκολλα»; «Ὅταν ἡ Μοναρχική Ρωσία γίνει τό φρούριο τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐμεῖς θά ἐλευθερώσουμε ἀπό τίς ἁλυσίδες τούς ἐπαναστάτες, μηδενιστές καί ἀθέους, καί θά προκαλέσουμε φοβερή κοινωνική καταστροφή πού θά δείξει σ’ ὅλο τόν κόσμο τόν ἀπόλυτο ἀθεϊσμό μέ ὅλη τήν τρομακτικότητά του ὡς αἰτία ἐπιστροφῆς στήν ἀγριότητα καί τήν αἱματηρή ἀταξία. Τότε οἱ ἄνθρωποι, πού θά ὑποχρεωθοῦν νά ἀμυνθοῦν ἀπέναντι στήν ξετρελαμένη μειοψηφεία τῆς ἀνταρσίας, θά ἐξολοθρεύσουν αὐτούς τούς καταστροφεῖς τοῦ πολιτισμοῦ. Ὁ δέ ὄχλος ἀπογοητευμένος, μή ξέροντας ποιο Θεό νά προσκυνήσει, θά λάβει φώτιση ἀπό τό ἀληθινό φῶς μέσῳ τοῦ παγκόσμιου κηρύγματος, πού ἐκεῖνο τόν καιρό θά εἶναι πλέον ἀνοικτό καί διεθνοποιημένο».
«Φῶς» ἐδῶ νοεῖται ἡ ἑωσφορική – σατανιστική διδασκαλία, τό ὑπόβαθρο τοῦ Διεθνοῦς Σιωνισμοῦ.
Αὐτό τό ἀπόσπασμα τῶν «Πρωτοκόλλων», ἔχει ληφθεῖ ἀπό τό βιβλίο τοῦ Σεργίου Νείλου, «Ἐγγύς ἐστίν ἐπί θύραις» καί δείχνει ὁλοκάθαρα, ὅτι ἡ ἐπανάσταση στήν Ρωσία ἦταν ἕνα μόνον στάδιο τῆς ὑλοποίησης ἑνός τεραστίου σχεδίου πάλης μεταξύ τῆς Συναγωγῆς τοῦ Σατανᾶ καί τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἐπανάσταση αὐτή εἶχε στήν πραγματικότητα τούς παρακάτω στόχους:
1. Τήν καθαίρεση τῆς «ἐλέῳ Θεοῦ» Τσαρικῆς ἐξουσίας στήν Ρωσία. «Νά βγεῖ - δηλαδή - ἀπό τήν μέση» ὁ Τσάρος τῆς Ρωσίας, «ὁ κατέχων», κατά τήν ἔκφραση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου.
2. Τήν ἐξολόθρευση τῆς Ὀρθοδοξίας στήν Ρωσία καί σέ ὅλο τόν κόσμο καί τήν ἐκτόπιση τῆς ἐκκλησιαστικῆς κουλτούρας ἀπό τήν συνείδηση καί τήν ζωή τοῦ λαοῦ, ὥστε οἱ ἄνθρωποι «νά μήν ξέρουν ποιόν Θεό νά προσκυνήσουν».
3. Τήν καλλιέργεια τοῦ Ἀθεϊσμοῦ, ὥστε νά ἀπομακρυνθεῖ ὁ λαός ἀπό τήν Ἐκκλησία, γιά νά ἐλευθε-ρωθεῖ ὁ δρόμος γιά τό τελικό στάδιο.
4. Τέλος, τό ἀνοικτό καί ἄνετο κήρυγμα τῆς σατανιστικῆς διδασκαλίας, σταδιακό μέν, ἀλλά πλατύ, ὥστε νά πλαισιώνει ὅλες τίς πλευρές τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς.
Πιό ἁπλᾶ, μετά τήν καταστροφή τῆς Ὀρθοδόξου Μοναρχίας καί τήν βίαιη ἀπόσπαση τοῦ λαοῦ ἀπό τήν τροφό του Μητέρα Ἐκκλησία, τήν διασπορά τῶν ἀθεϊστικῶν ἰδεῶν καί τήν τελική ἀποτυχία τους νά ἀπαντήσουν στά μεταφυσικά ἐρωτήματα τοῦ ἀνθρώπου καί νά καλύψουν τήν ἔμφυτη θρησκευτικότητά του, νά ἔρθουν οἱ Σιωνιστές καί νά ποῦν: «Ἡ Ἐκκλησία στήν ὁποία μεγαλώσατε, σᾶς ὁδήγησε στήν κοινωνική καί οἰκονομική καταστροφή. Οἱ λύσεις καί οἱ ἀναντήσεις βρίσκονται στό νέο Μεσσία», δηλαδή στόν ἱστορικό Ἀντίχριστο.
Ὅταν ὅλοι οἱ παραπάνω στόχοι τῆς Ἐπαναστάσεως ὑλοποιήθηκαν, τότε ἡ Ἐπανάσταση ἔπαψε νά εἶναι χρήσιμη καί μέσα σέ δύο ἡμέρες ὁ Κομμουνισμός, μέ τά τάνκς καί τά κανόνια του (καί βεβαίως μέ τό φοβερό πυρηνικό του ὁπλοστάσιο) καταργήθηκε καί πρόβαλε ἡ ἐπονομαζόμενη «ἐλεύθερη καί δημοκρατική Ρωσία», στό ἔλεος τῆς ντόπιας καί ξένης Μαφίας καί τῶν Δυτικῶν - Ἑβραϊκῶν κεφαλαίων – δανείων.
Ἡ Ὁμολογήτρια Μαρία Βασίλιεβνα πέρασε τήν ζωή της σ’ αὐτήν τήν πολύπλοκη χρονική περίοδο τῆς Ἱστορίας. Μεγάλη σημασία εἶχε καί ἡ συνάντησή της μέ τόν Θεολόγο τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν Μοναχό Ἐπιφάνιο Τσέρνωφ τό 1992, ὅταν αὐτός ἐπέστρεψε στήν Ρωσία.
Ὁ κατά κόσμον Ἀλέξανδρος Ἀντρέγιεβιτς Chernov, γεννήθηκε τό 1909 στήν περιοχή τοῦ Ροστώφ, σέ οἰκογένεια Κοζάκων. Ὁ πατέρας του ἦταν ἀξιωματικός τοῦ Ρωσικοῦ Στρατοῦ καί ὑπηρετοῦσε στήν Αὐτοκρατορική Αὐλή. Ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1917 (κατά τήν ὁποία σκοτώθηκε ὁ πατέρας του), τόν βρῆκε ἐσωτερικό σπουδαστή στή Στρατιωτική Σχολή τοῦ Νοβοχερκάσκ. Τό 1919, κατά τόν Ρωσικό Ἐμφύλιο Πόλεμο, ἡ Σχολή ἀκολούθησε τά Λευκά Στρατεύματα, μέχρι τά Ρωσικά παράλια τοῦ Εὐξείνου Πόντου. Ἀπό ἐκεῖ μέ πλοῖο μέσῳ ΚΠόλεως καί Κύπρου πῆγαν στήν Ἀλεξάνδρεια, ὅπου ὁ νεαρός Ἀλέξανδρος νοσηλεύθηκε σέ νοσοκομεῖο, διότι στήν ΚΠολη εἶχε προσβληθεῖ ἀπό τύφο.
Ὅπως ὁ ἴδιος ἀνέφερε στόν γράφοντα τό 1980, στήν Αἰγυπτιακή ἔρημο ὅπου εἶχε κατασκηνώσει ἡ Σχολή, γεννήθηκε στή νεανική ψυχή του ἡ ἐπιθυμία τοῦ μοναχικοῦ βίου. Τό 1922 ἡ Σχολή στεγάστηκε στό Ρωσικό Προξενεῖο τῆς Σμύρνης καί ὅταν τό Προξενεῖο πυρπολήθηκε ἀπό Σοβιετικούς πράκτορες, ὁ Ἀλέξανδρος μαζί μέ ἄλλους σπουδαστές κατέφυγε στή Βουλγαρία. Ἐκεῖ φοίτησε στό Ρωσικό Σχολεῖο τῆς Βάρνας καί τό 1927 γνώρισε τόν διαπρεπή Ἀρχιεπίσκοπο Θεοφάνη τῆς Πολτάβας (+ 1940), Πνευματικό τῆς Τσαρικῆς Οἰκογενείας, μέ τόν ὁποῖο συνδέθηκε πνευματικά.
Τό 1929 ἐγκαταστάθηκε στή Σόφια καί φοίτησε διαδοχικά στή Βουλγαρική Στρατιωτική Ἀκαδημία καί στό Πανεπιστήμιο τῆς Σόφιας, ὅπου σπούδασε Ἱστορία - Φιλολογία καί Θεολογία. Τό 1932 ὁ ἀρχιεπ. Θεοφάνης μετανάστευσε στή Γαλλία, ἀλλά μέ εὐλογία του ὁ Ἀλέξανδρος ἔμεινε στή Βουλγαρία καί ἐργάσθηκε σάν Καθηγητής στό Πλέβεν.
Τό 1945, ὅταν ὁ Ἑρυθρός Στρατός "ἀπελευθέρωσε" τήν Βουλγαρία, συνελήφθη καί ὁδηγήθηκε στή Σοβιετική Ἕνωση, ὅπου φυλακίσθηκε στίς φυλακές Butyrskaya καί Lefortov τῆς Μόσχας. Στή συνέχεια καταδικάσθηκε σέ 10 χρόνια ἐγκλεισμό στό Στρατόπεδο τοῦ Κίροβογκραντ. Ὅταν υἱοθέτησε τόν "κανόνα τῆς σιωπῆς", γιά νά ἀντιμετωπίσει τά βασανιστήρια τῶν δεσμοφυλάκων του, νοσηλεύθηκε στό Ψυχιατρικό Τμῆμα τῆς φυλακῆς του, ὡς διανοητικά διαταραγμένος! Τό 1953, ὅταν δόθηκε ἀμνηστία, δέν ἀπελευθερώθηκε, ἀλλά κρατήθηκε μέχρι τό 1955, παρά τήν πολύ κακή κατάσταση τῆς ὑγείας του.
Εἶναι χαρακτηριστικό, ὅτι κατά τήν διάρκεια μιᾶς δίκης του, πάνω στήν ἕδρα τοῦ δικαστή, βρισκόταν ἕνα ἀπό τά τρία μόλις δακτυλογραφημένα ἀντίγραφα ἑνός βιβλίου του γιά τόν ρόλο τῶν Σιωνιστῶν στήν Ἐπανάσταση τοῦ 1917 !
Τήν Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν γνώρισε τό 1948, κρατούμενος σέ στρατόπεδο. Μοναχός ἔγινε μετά τήν ἀπελευθέρωσή του (τό 1955), στό Κίεβο, ἀπό Ἱερομονάχους τῆς δικαιοδοσίας τοῦ Ὁμολογητοῦ Ἀρχιεπισκόπου Γκλαζώφ Πέτρου (Λαντίγκιν, + 1957), μέ τό ὄνομα Ἀντώνιος.
Μέχρι τό 1966 συνέχισε τόν "κανόνα τῆς σιωπῆς", σάν τρόπο ἀσκήσεως, ἄν καί μετά τήν ἀπελευθέρωσή του δέν ὑπῆρχε λόγος νά σιωπᾶ. Ὅλο αὐτό τό διάστημα ἐπικοινωνοῦσε μέ τούς συγκρατουμένους του, ἀλλά καί μέ τά πνευματικά του τέκνα ἀργότερα, μέ ἕνα τρόπο κρυπτογραφικό (τόν ὁποῖο ἔδειξε στόν γράφοντα τό 1980). Μία τετράγωνη ἐπιφάνεια (λ.χ. ἕνα γραφεῖο, τραπέζι ἤ ἕνας δίσκος), ἦταν χωρισμένη νοητά σέ μικρά τετράγωνα πού ἀντιστοιχοῦσαν στά γράμματα τοῦ Ρωσικοῦ ἀλφαβήτου. Ὁ κρατούμενος γιά νά ἐπικοινωνήσει, σχημάτιζε λέξεις δείχνοντας μέ τό δάχτυλό του γράμματα - τετράγωνα!
Μετά τήν ἀπελευθέρωσή του ἔζησε σέ ἕνα χωριό τοῦ Καυκάσου, ὅμως γιά νά ἀποφύγει μία νέα σύλληψη, μετακινοῦνταν συνεχῶς ἀπό μέρος σέ μέρος. Ἔτσι, μέσα στή δικαιοδοσία τοῦ ἀρχιεπ. Πέτρου (τόν ὁποῖο δέν συνάντησε ποτέ, διότι κοιμήθηκε τό 1957, ἐνῶ ἀντίθετα συνάντησε 100 περίπου Ἱερεῖς), δημιούργησε πολλές μυστικές κοινότητες Κατακομβιτῶν πιστῶν.
Τό 1975 συνελήφθη στό Κίεβο γιά "παράμονη ἐκκλησιαστική δραστηριότητα" καί φυλακίσθηκε. Τό 1978, ἀπελάθηκε στή Δύση σάν ἀλλοδαπός ταραχοποιός!!! (δέν δέχτηκε ποτέ Σοβιετική ταυτότητα ἤ διαβατήριο), μετά ἀπό τρεῖς ἀναφορές του στόν τότε Σοβιετικό Ἡγέτη Λ. Μπρέζνιεφ. Ἀρχικά τοῦ πρόσφερε ἄσυλο ἡ Ἐλβετία. Στή συνέχεια βρῆκε ἄσυλο στήν Ἀγγλία, ὅπου κατά τήν περίοδο 1980 - 94, δημοσιοποίησε κείμενα καί πληροφορίες γιά τήν Ἐκκλησία τῶν Κατακομβῶν, μεγάλης ἱστορικῆς καί ἐκκλησιολογικῆς σημασίας.
Τό 1978, ὅταν μετά ἀπό μία συνέντευξή του στό Περιοδικό "The Orthodox Word", ἔγινε εὑρύτερα γνωστός στή Ρωσική Διασπορά, πέτυχε νά συναντήσει τόν τότε Πρωθιεράρχη της Μητροπ. Φιλάρετο (+ 1985) στή Γαλλία, στή Μονή Λέσνα. Ὅπως δήλωσε χαρακτηριστικά ὁ Μοναχός Ἐπιφάνιος τό 1980 στόν γράφοντα, γιά τούς πιστούς τῶν Κατακομβῶν ἡ Ρωσική Ἐκκλησία τῆς Διασπορᾶς ἦταν "ἡ χρυσή ἐλπίδα"! Τό ἴδιο πίστευε καί ὁ ἴδιος μέχρι πού συνάντησε τόν Μητροπ. Φιλάρετο καί διαπίστωσε τήν πλήρη διάσταση ἀπόψεων μεταξύ τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν καί τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῆς Διασπορᾶς, στό θέμα τῆς Ἐκκλησιολογίας - Ὁμολογίας. Πολύ τόν ἀπογοήτευσε ἀκόμη ἡ παρουσία στή Σύνοδο τοῦ Μητροπ. Φιλαρέτου Οἰκουμενιστῶν Ἐπισκόπων (ὅπως τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Γενεύης καί Δυτ. Εὐρώπης Ἀντωνίου) καί ἡ ἀνοχή ἐνοριῶν μέ τό Νέο Ἡμερολόγιο.
Στήν ἴδια ἐκκλησιαστική δικαιοδοσία πίστευε, ὅτι ὑπῆρχαν «μικρές σπίθες μέσα στή στάχτη», πιστοί – δηλαδή - ὅλων τῶν βαθμῶν, οἱ ὁποῖοι πρέσβευαν τήν Ὁμολογία τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν.
Στή συνέχεια ὁ μ. Ἀντώνιος, μέ τήν οὐσιαστική συνδρομή τοῦ Βλαδιμήρου Moss, ἦρθε στήν Ἑλλάδα, γνώρισε τόν τότε Προκαθήμενο τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, Μακ. Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν κυρό Ἀνδρέα καί τήν περί αὐτόν Ἱερά Σύνοδο καί διαπίστωσε τήν Ὁμολογιακή καί Ἐκκλησιολογική συμφωνία μεταξύ τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν καί τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Αὐτό εἶχε σάν ἀποτέλεσμα νά ὑπαχθεῖ στήν δικαιοδοσία τῆς ὑπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀνδρέα Ἱερᾶς Συνόδου καί ἐπίσης νά ὑπαγάγει «ἄχρι καιροῦ, ὑπό τό ὠμοφόρειον τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀνδρέου», τίς πολυάριθμες καί πολυπληθεῖς Κοινότητες Κατακομβιτῶν πιστῶν τῶν ὁποίων εἶχε ἀναλάβει τήν πνευματική καθοδήγηση, μετά τήν κοίμηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Γκλαζώφ Πέτρου (Λαντίγκιν, + 1957). Ἡ ἕνωσις αὐτή ἐπισφραγίσθηκε μέ πανηγυρική Ἀρχιερατική Θεία Λειτουργία στόν Ἱερό Καθεδρικό Ναό Τιμίου Προδρόμου Ροῦφ Ἀθηνῶν, προεξάρχοντος τοῦ Μακ. Ἀρχιεπισκόπου κυροῦ Ἀνδρέου.
Ὁ μ. Ἀντώνιος ἔλαβε τό Μεγάλο καί Ἀγγελικό Σχῆμα ἐνῶ διέμενε στή Νῆσο τοῦ Ἀνθρώπου (Μεγ. Βρεττανία), φιλοξενούμενος τοῦ Ἱερέως π. Σίμωνος Jensen, ἀπό τόν Σεβ. Μητροπ. Κιτίου κυρό Ἐπιφάνιο, μετονομασθείς σέ Ἐπιφάνιο. Τό 1989 Ἔξαρχος τῶν Κοινοτήτων αὐτῶν διορίστηκε ὁ Μητροπ. Γ.Ο.Χ. Θεσσαλονίκης Χρυσόστομος (Μητρόπουλος), ὁ ὁποῖος ἐπισκέφθηκε τήν Ρωσία συνοδευόμενος ἀπό τόν Μοναχό Ἐπιφάνιο, χειροτόνησε 3 Κληρικούς - τόν Πρωθιερέα Ἰωάννη, τόν Ἱερέα Βασίλειο καί τόν Διάκονο Ἰωάννη - στήν περιοχή τῆς Σταυρουπόλεως Καυκάσου καί ἐγκαινίασε τόν Ναό τῆς Ἁγίας Σκέπης στήν ἴδια περιοχή (ὁ Πρωθιερεύς Ἰωάννης εἶναι πνευματικό ἀνάστημα τοῦ Ὁμολογητοῦ Ἀρχιεπισκόπου Γκλαζώφ Πέτρου Λαντίγκιν, ἀπό τόν ὁποῖο ἔχει ὡς εὐλογία τεμάχιο Τιμίου Ξύλου καί ξύλινο Ἀντιμήνσιο).
Τό 1991, μετά τήν κατάρρευση τοῦ κομμουνιστικοῦ καθεστῶτος, ὁ Μοναχός Ἐπιφάνιος ἐπέστρεψε στήν Ρωσία, ὅπου κοιμήθηκε εἰρηνικά τήν 2α/15η Νοεμβρίου 1994. Ἐνταφιάστηκε στήν Σταυρούπολη τοῦ Καυκάσου καί μεταξύ τῶν πιστῶν τιμᾶται ὡς Ὁμολογητής.
Τό 1995 Ἔξαρχος τῶν Ρωσικῶν Κοινοτήτων διορίστηκε ὁ Μητροπ. Γ.Ο.Χ. Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς Κήρυκος. Ὁ ἐπ. Κήρυκος μέχρι τήν σύνταξη τοῦ παρόντος ἔχει πραγματοποιήσει 10 ποιμαντικές ἐπισκέψεις στή Ρωσία, κατά τίς ὁποίες χειροτόνησε 4 ἀκόμη Κληρικούς, ἐγκαινίασε ναούς καί συντέλεσε στήν ὀργάνωση τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας.
Τό 1995, κατά τήν πρώτη ποιμαντική ἐπίσκεψη τοῦ ἐπ. Κηρύκου στήν Ρωσία, «ὁ Ἐπίσκοπος – τροφοδότης» τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν, γνώρισε τήν Ὁμολογήτρια Μαρία Βασίλιεβνα (ἡλικίας τότε 89 ἐτῶν) καί τήν ἔκηρε Μεγαλόσχημη μέ τό ὄνομα Μαριάμ. Ἦταν ἡ ἀμοιβή τῶν ἀγώνων της καί ἡ ἀναγνώριση τῆς προσφορᾶς της στήν ὑπόθεση τῆς Γνησίας Ὀρθοδοξίας στήν Ρωσία.
Τό 2004 ἀπό Σύναξη Κλήρου καί λαοῦ στό Βορονέζ, ψηφίστηκε Ἐπίσκοπος ὁ Ἀρχιμανδρίτης - Ἡγούμενος π. Σεραφείμ. Ἡ χειροτονία του σέ Ἐπίσκοπο (μέ τόν τίτλο τοῦ Μητροπολίτου Κιέβου), ἔγινε τό 2008 στήν Κύπρο ἀπό τούς Σεβ. Ἀρχιερεῖς Μεσογαίας κ. Κήρυκο (Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος), Βράντσεα κ. Γερόντιο (Ἐκκλησίας τῆς Ρουμανίας) καί Κένυας κ. Ματθαῖο (Πατριαρχείου Ἀλεξανδρείας).
Παράρτημα:Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Γκαζώφ Πέτρος (Λαντίγκιν, + 1998).Ἀρχική δημοσίευση στό Περιοδικό "Ὀρθόδοξος Πνοή", φ. 139, Αὐγ. 2003, σελ. 325 - 333.
Σημείωσις: Στό προηγούμενο κείμενο ἔγινε ἀναφορά στόν Ὁμολογητή Ἱεράρχη τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν, Ἀρχιεπίσκοπο Γκλαζώφ Πέτρο Λαντίγκιν. Γιά τόν λόγο αὐτό κρίνεται πολλαπλῶς χρήσιμη ἡ δημοσίευση τοῦ ἐνδιαφέροντος βίου του.
Ὁ κατά κόσμον Πατάπιος Τροφίμοβιτς Λαντίγκιν γεννήθηκε τό 1866 (ἤ 1860), στό χωριό Σέλεγκα τοῦ Πέρμ. Οἱ γονεῖς Τρόφιμος καί Θεοδώρα ἦσαν πτωχοί, πολύτεκνοι χωρικοί. Στήν ἡλικία τῶν 8 ἐτῶν ἄρχισε νά μαθαίνει γράμματα κοντά στόν γέροντα Ἱερέα Παῦλο, διότι στό χωριό του δέν ὑπῆρχε σχολεῖο.
Τό 1875 ἔγινε μάρτυρας τῶν θαυμάτων τῆς θαυματουργοῦ Εἰκόνος τῆς Παναγίας, τῆς "Ἀναπαύσεως τῶν Θλιβομένων", πού εἶχε ἔρθει ἀπό τό Ἅγιο Ὄρος.
Ἐνῶ ἦταν 18 ἐτῶν ἡ μητέρα του ἀπεβίωσε καί ὁ πατέρας καί οἱ μεγαλύτεροι ἀδελφοί του ἀποφάσισαν νά τόν νυμφεύσουν. Ὁ Πατάπιος ζήτησε ἀπό τήν ὑποψήφια σύζυγό του νά μήν τόν παντρευτεῖ, ἀλλά ὁ γάμος ἔγινε. Μετά τόν γάμο ὁ Πατάπιος ἀσθένησε σοβαρά καί θεραπεύθηκε μέ θαῦμα τῆς Ὑπεραγίας θεοτόκου. Τό 1888 ἡ σύζυγός του γέννησε ἕνα κοριτσάκι, ἀλλά καί οἱ δύο ἀπεβίωσαν σχεδόν ἀμέσως. Τόν ἴδιο χρόνο κατατάχθηκε στό Στρατό καί ὑπηρέτησε στό Κίεβο, ὅπου ἡ γνωριμία του μέ τήν Λαύρα τῶν Σπηλαίων τοῦ γέννησε τήν ἐπιθυμία τῆς μοναχικῆς ἀφιερώσεως.
Ἀποστρατεύθηκε τό 1892 καί τόν ἑπόμενο χρόνο ξεκίνησε γιά τό Ἅγιο Ὄρος καί τά Ἱεροσόλυμα. Τό 1894 ἐντάχθηκε σάν δόκιμος στή Σκήτη ἁγ. Ἀνδρέα στόν Ἄθωνα, τό 1896 ἔγινε ρασοφόρος μέ τό ὄνομα Πηγάσιος καί τό 1898 μικρόσχημος μοναχός μέ τό ὄνομα Πιτιρίμ. Διάκονος χειροτονήθηκε τό 1900 καί Πρεσβύτερος τό 1904. Τό 1901 διορίστηκε στό μετόχι τῆς Σκήτης στήν ΚΠολη. Τό 1911 διορίστηκε προϊστάμενος τοῦ μετοχίου τῆς Ὀδησσοῦ. Διορίστηκε ἀκόμη οἰκονόμος τῆς Μονῆς τοῦ ἁγ. Παντελεήμονος καί συνέδεσε τό ὄνομά του μέ μεγάλα ἔργα, ὅπως μέ τήν ἀνέγερση τοῦ ξενῶνος καί τοῦ Ναοῦ τοῦ ἁγ. Συμεών τοῦ Ξενοδόχου, κ.ἄ.
Ὅταν τό 1913 ἐμφανίσθηκε ἡ Αἵρεσις τῶν Ὀνοματολατρῶν, ὁ π. Πιτιρίμ ἀναμίχθηκε ἐνεργά στήν ὑπεράσπιση τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Τήν 14. 5. 1913 ἐμφανίσθηκε ἐνώπιον τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας στήν Ἁγία Πετρούπολη (κατά μία πληροφορία γιά τό ἴδιο θέμα τόν δέχθηκε σέ ἀκρόαση ὁ Τσάρος Νικόλαος Β') καί συμμετεῖχε στήν ὑπό τόν ἀρχιεπ. Νίκωνα μικτή ἀντιπροσωπεία τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Ρωσικοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν, ἡ ὁποία ἐπισκέφθηκε τόν Ἄθωνα καί ἀπέλασε 736 Ὀνοματολάτρες Μοναχούς!
Τό 1914, μέ τήν ἔκρηξη τοῦ Α' Παγκοσμίου Πολέμου, δημιούργησε νοσοκομεῖο γιά τραυματίες στό Μετόχι τῆς Ὀδησσοῦ. Τήν 23. 2. 1917 ἦταν παρών στή συνεδρίαση τῆς Ρωσικῆς Δούμας. Τόν Ἰούνιο τοῦ 1918 πῆγε στήν ΚΠολη, σάν Ἀποκρισάριος τοῦ Πατριάρχου Τύχωνος, γιά νά ἐπιδόσει στό Πατριαρχεῖο ΚΠόλεως Εἰρηνικό Γράμμα. Στήν ΚΠολη μερίμνησε γιά τήν μεταφορά 3.700 Ρώσων αἰχμαλώτων στά ἑπτά Ρωσικά Μετόχια τῆς Πόλεως! Τό 1920, μετά τήν κατάληψη τῆς Ὀδησσοῦ ἀπό τούς Μπολσεβίκους, ζήτησε γῆ ἀπό τίς Ἀρχές καί τοῦ δόθηκε στό χωριό Κουζμένκο, ὅπου ἐγκαταστάθηκε μέ 6 μοναχούς.
Τό 1922, ἀναγκάστηκε νά διακόψει τό μνημόσυνο τοῦ νεωτεριστή Ἐπισκόπου Ὀδησσοῦ Ἀλεξίου, διότι ἀναγνώριζε τήν "Ζωντανή Ἐκκλησία". Τότε τόν συνέλλαβαν γιά πρώτη φορά. Τό 1923 ὁ Πατριάρχης Τύχων τοῦ ζήτησε νά χειροτονηθεῖ Ἐπίσκοπος, ἀλλά ὁ π. Πιτιρίμ δέν δέχθηκε.
Ἐπίσκοπος χειροτονήθηκε τήν 8. 6. 1925, μετά τήν δολοφονία τοῦ Τύχωνος, ἀπό τούς Ἀρχιεπισκόπους Ἀνδρέα τῆς Οὔφα καί Λεωνίδα τοῦ Νίζχε Ταγκίλσκ, "ψήφῳ Κλήρου καί λαοῦ" τῆς Ἐπισκοπῆς Γκλαζώφ.
Ἀρνούμενος νά ἀναγνωρίσει τήν σοβιετοποίηση τοῦ Πατριαρχείου καί τήν Διακήρυξη τοῦ Μητροπ. Σεργίου (1927), συναντήθηκε μέ τόν Μητροπ. Γιαροσλάβ Ἀγαθάγγελο καί ἀποφάσισε νά δεχθεῖ τό Μεγάλο καί Ἀγγελικό Σχῆμα (τότε ὀνομάστηκε Πέτρος). Αὐτό - κατά τά κρατοῦντα στή Ρωσική Ἐκκλησία - σήμαινε παραίτηση ἀπό τήν διοίκηση, ἀλλά στό κέντρο ἑνός μεγάλου διωγμοῦ, ἦταν πιό εὔκολο γιά ἕναν Ἐπίσκοπο νά ποιμαίνει τόν λαό τοῦ Θεοῦ χωρίς ἕδρα καί ἀνοικτή δραστηριοποίηση. Οἱ Ἀρχές ἐπέτρεψαν στόν ἐπ. Πέτρο νά κατοικήσει σ' ἕνα κελλί στό χωριό Βοζνεσένσκ καί νά ἐκκλησιάζεται.
Τόν Δεκέμβριο τοῦ 1928 τόν συνέλλαβαν μέ τήν κατηγορία, ὅτι διάβαζε εὐχές σέ ἀσθενεῖς! Καταδικάστηκε σέ δύο χρόνια φυλάκιση καί σέ πέντε χρόνια ἐξορία, ἔξω ἀπό τήν Δημοκρατία τῆς Μπασκιρίας. Στήν περιοχή τοῦ Ἀρχαγγέλου ὅπου ἐξορίστηκε, ζοῦσαν σέ ξύλινα παραπήγματα ἄλλοι 5 Ἐπίσκοποι καί 450 Κληρικοί!
Κρατήθηκε ἀκόμη στό Σβερντόλβσκ, δύο χρόνια στό Γιαροσλάβ καί - τό 1931 - στίς φυλακές Μπουτίρσκαγια τῆς Μόσχας. Ὅταν ἀπελευθερώθηκε τό 1933, ἐπέστρεψε στό Γκλαζώφ, ὅπου ἔζησε κρυπτόμενος δύο χρόνια. Τό 1937 πῆγε στήν Καλοῦγα καί τό 1940 στό Μπελοζέρσκ. Τό 1945 τόν συνέλλαβαν στήν Οὔφα καί τόν καταδίκασαν σέ πέντε χρόνια ἐξορία στήν Κεντρική Ἀσία, ὅπου ἔζησε κρυπτόμενος στά βουνά! Ἀπό τό 1949 μέχρι τό 1951 ἔζησε κρυπτόμενος στό Κουμπάν καί τήν Λευκορωσία. Τό 1951 ἐγκαταστάθηκε στό Τσελιάμπινσκ καί μετά στό Γκλαζώφ, ὅπου καί κοιμήθηκε.
Ὡς Ἐπίσκοπος τῶν Κατακομβῶν ὁ μακάριος Πέτρος, χρησιμοποίησε τίς συνεχεῖς ἐξορίες - μετακινήσεις του, γιά νά ὀργανώσει ἕνα μεγάλο δύκτιο μυστικῶν ἐνοριῶν καί νά χειροτονήσει πολλούς μυστικούς Ἱερεῖς. Ὁ Μοναχός Ἐπιφάνιος πού ἐντάχθηκε στήν δικαιοδοσία του τό 1955, δέν τόν συνάντησε ποτέ προσωπικά, ἀλλά συνάντησε διαδοχικά 100 περίπου Ἱερεῖς τῆς δικαιοδοσίας του.
Σύμφωνα μέ μία πηγή ἔλαβε μέρος στή Νομαδική Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας τῶν Κατακομβῶν, χωρίς ὅμως νά ὑπογράψει τόν 11ο Κανόνα της σχετικά μέ τούς Ὀνοματολάτρες, καθώς καί στή μυστική Σύνοδο τοῦ 1948, στό Χιρτσούκ τῆς Σιβηρίας.
Σώζεται ἐπιστολή του μέ τήν ὁποία (μαζί μέ κάποιον Ἐπίσκοπο Ρουφῖνο), ζητοῦν ἀπό τόν Ἐπίσκοπο Γαβριήλ τοῦ Ἄκερμαν, "ἕνα ἤ μισό λίτρο Ἅγιο Μῦρο, διότι δέν ἔχουν οὔτε ἑλαιόλαδο"! Ἡ ποσότητα τοῦ ζητουμένου Μύρου ἀποδεικνύει, ὅτι ὁ ἐπ. Πέτρος τελοῦσε πολλές μυστικές βαπτίσεις καί ἐγκαίνια, ἀλλά ἐπίσης ὅτι εἶχε στή δικαιοδοσία του πολλούς Ἱερεῖς, τούς ὁποίους ἔπρεπε νά προμηθεύει μέ Ἅγιο Μῦρο. Σήμερα στήν κατοχή τοῦ πνευματικοῦ του τέκνου Πρωθιερέως Ἰωάννου, στή Σταυρούπολη τοῦ Καυκάσου, ὑπάρχει φορητή Ἁγία Τράπεζα - ξύλινο Ἀντιμήνσιο, ἐγκαινιασμένο ἀπό τόν ἐπ. Πέτρο. (Ἀπ' ὅσα γνωρίζουμε ξύλινο Ἀντιμήνσιο μέ ἐμφυτευμένα Ἅγια Λείψανα, φυλάσσεται καί στό Σκευοφυλάκιο τῆς Μονῆς Κύκκου Κύπρου).
Ὁ ἐπ. Πέτρος κοιμήθηκε σέ ἡλικία 91 ἐτῶν, πλήρως ἀπομονωμένος, καταπονημένος ἀπό τίς κακουχίες τῶν ἐξοριῶν καί τυφλός, στό Γκλαζώφ, τήν 6. 2. 1957.
Τό 1980 ὁ Μοναχός Ἐπιφάνιος ὑπήγαγε τίς Κοινότητες τῶν Κατάκομβιτῶν πνευματικῶν τέκνων τοῦ ἐπ. Πέτρου στήν Ἐκκλησία Γ.Ο.Χ. Ἑλλάδος.
Τῶν Ὁμολογητῶν τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως στήν ποτέ Ἅγία Ρωσία, εἴη Αἰωνία ἡ Μνήμη
