Φώς εισδεδεγμένη το του Χριστού, Φοίβη μακαρία, έργων θείων σου τω φωτί, Κεγχρεών πυρσεύεις, σεμνή την Εκκλησίαν, και ταύτης θεοφόρος, ώφθης διάκονος.
«Άσπάσασθε Πρίσκιλλαν... τούς συνεργούς μου εν Χριστώ Ιησού» (Ρωμ. ιστ, 3)
Στον όμιλο των πιστών και αφοσιωμένων συνεργατριών του απ. Παύλου περίοπτη θέση κατέχει και ή Αγία Πρίσκιλλα. Υπέροχη ψυχή ή Ιουδαία αυτή χριστιανή! Ηγετική γυναικεία μορφή του Χριστιανισμού! Δραστήρια, όσο λίγες γυναίκες. Και μορφωμένη. Στάθηκε πλάι στο μεγάλο Απόστολο και του πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες στην ύψιστη διακονία, την οποία ασκούσε σε όλο τον κόσμο.
Όταν ό απ. Παύλος, τον 51 μ.Χ., έφθασε στην Κόρινθο προερχόμενος από την Αθήνα και τις Κεγχρεές, τον σπίτι της Πρίσκιλλας άνοιξε διάπλατα, για να φιλοξενήσει τον μεγάλο απεσταλμένο του Ιησού. «Εκείνη την στιγμή άρχισε μια από τις πιο ωραίες και τις πιο καρποφόρες φιλίες, πού είχε ή ζωή του Παύλου και της νέας Εκκλησίας. Εκείνη την στιγμή τα ονόματα τους, Πρίσκιλλα και του συζύγου της Ακύλα, έμπαιναν στις αθάνατες σελίδες της ιστορίας τής Εκκλησίας, ή μάλλον, στην βίβλο τής ζωής». Και όσο χρόνο έμεινε, ό ανατολίτης κήρυκας τής Βασιλείας του Χριστού, στο φιλόξενο σπίτι τής Πρίσκιλλας, παράλληλα με τον κήρυγμα, άσκουσε και την χειρωνακτική εργασία του σκηνοποιού. Αυτήν την ίδια πού ασκούσε και ή Πρίσκιλλα με τον άνδρα της, τον Ακύλα.
«Προσήλθεν αύτοίς, και διά τον όμότεχνον είναι έμεινε παρ' αυτοίς και είργάζετο- ήσαν γάρ σκηνοποιοί την τέχνη» (Πράξ. ιη, 2-3). «Έτσι μοιράσθηκαν ό ένας με τον άλλο κατοικία, εργασία και εισοδήματα!».
Εδώ στην Κόρινθο ή Πρίσκιλλα συμπαραστάθηκε πολύ τον κήρυκα τού Χριστού. Σε όλα τα περιστατικά πού αντιμετώπισε σ' αυτήν την μεγαλούπολη τής Αχαΐας. Σε όλους τούς πειρασμούς πού αντιμετώπισε από ανθρώπους πού ήσαν εχθρικοί στο κήρυγμα του Χριστιανισμού.
Τον ίδιο, και με αυταπάρνηση, συμπαραστάθηκε τον οικουμενικό Απόστολο του Ιησού και στην Έφεσο τής Ασίας, όταν ύστερα από την Κόρινθο βρέθηκε εκεί με τον Ακύλα και έμεινε στην πόλη αυτή για χρόνια. Εκεί, στην Έφεσο, έγινε συνεργάτρια τού απ. Παύλου και στην διακονία τού θείου λόγου. Αυτή, με τον πιστό σύζυγο της, τον Ακύλα, κατήχησε τον περίφημο λόγιο Απολλώ στην χριστιανική πίστη. Όπως γράφει ό Ευαγγελιστής Λουκάς, «προσελάβοντο αύτόν και άκριβέστερον αύτώ έξέθεντο την όδόν του Θεού» (Πράξ. ιη, 26). Με αγάπη πολλή τον δέχθηκαν κοντά τους, στο σπίτι τους, και του εξέθεσαν με μεγαλύτερη ακρίβεια τον δρόμο του Θεού. Αλήθεια, τί μπορεί να προσφέρει μια πιστή και φλογερή γυναίκα στο έργο της Εκκλησίας! Πώς, λοιπόν, να μη χαίρεται και να μη καυχιέται ό απ. Παύλος για μια τέτοια συνεργάτρια;
Αλλά στην Έφεσο, σ' αυτήν, μάλλον, την κοσμοπολίτικη Ασιατική μεγαλούπολη, ή Πρίσκιλλα με τον Ακύλα, στην προσπάθειά τους να σώσουν τον Απόστολο του Ιησού στο βέβαιο θάνατο, διακινδύνευσαν την ίδια τους την ζωή. Γράφει ό ίδιος ό Απόστολος- «τον έαυτών τράχηλον ύιέθηκαν υπέρ της ψυχής μου» (Ρωμ. ιστ, 4). Κινδύνευσαν να αποκεφαλιστούν για χάρη τής ζωής μου. Γι' αυτό (αι δίκαια ό Απόστολος κάνει μνεία έπανειλημμένα των δύο αυτών εξαίρετων συνεργατών του. Αλλά ή πιο αξιόλογη είναι αυτή πού διαβάζουμε στην προς Ρωμαίους επιστολή: «Ασπάσασθε Πρίσκιλλαν και Ακύλαν τούς συνεργούς μου εν Χριστώ Ιησού...» (Ρωμ. ιστ, 2-3).
Νέες,
Αυτή είναι ή Πρίσκιλλα, τής όποιας ή μνήμη εορτάζεται στις 13 Φεβρουαρίου. Εξαίρετη ψυχή. Αξιόλογη συνεργάτρια του απ. Παύλου. Πιστή και αφοσιωμένη μέχρι θανάτου. Έτοιμη να πεθάνει αυτή, για να ζήσει ό Απόστολος του Χριστού. Τέτοιες ψυχές, πιστές και αφοσιωμένες συνεργάτριες κάποιου κήρυκα τού θείου λόγου, μπορείτε να γίνετε και σεις. Με αποστολικό ζήλο και αυταπάρνηση.
Απολυτίκιο της Αγίας Ήχος δ Ό υψωθείς εν τω Σταυρώ.
Πρίσκαν την θείαν εύφημήσωμεν ύμνοις, την και Πρισκιλλαν του Αγίου Ακύλα, την θαυμαστήν και σύμφρονα ευνέτιδα συνεργός γάρ γέγονε, του θεόφρονος Παύλου, υπέρ ου ύπέθηκε, τον αυχένα προθύμως, σύν τω συζύγω πίστει άληθή όθεν αξίως, θεόθεν δεδόξασται.
Κοντάκιον Ήχος β '. Τα άνω ζητών.
Πρίσκιλλα σεμνή, του Παύλου όμοδίαιτε, δυσώπει Χριστόν, σύν τω συζύγω πάνσεμνε, τυχαίων θείας χρηστότητος, τούς χιμώντας τα σα προτερήματα- σύ γάρ τής άνω ζωής και χαράς, μετέσχες άμέμπτως βιοτεύσασα
Μεγαλυνάριον
Χάριτος του Παύλου τής παμφαούς, Πρίσκιλλα τρυφώσα, εύσεβείας ώφθης λαμπάς, πάσαν Έκκλησίαν, τοίς έναρέτοις τρόποις, εν Πνεύματι Άγίω, και καταπυρσεύουσα.
«Άσπάσασθε Άνδρόνικον και Ίουνίαν τούς συγγενείς μου και συναιχμαλώτους μου...» (Ρωμ.ιστ,7)
Στον κύκλο των συνεργατριών του απ. Παύλου συγκαταλέγεται και ή Ίουνία.
Ή Ίουνία ήταν Ιουδαία. Αυτό, τον πιθανότερο, σημαίνει ό λόγος του Αποστόλου, πού αναφέρεται σ' αυτήν και στο σύζυγο της, τον Ανδρόνικο- «συγγενείς μου». Από τον γένος λοιπόν, πού καταγόταν ό απ. Παύλος, καταγόταν και ή Ίουνία. Από την ίδια φυλή. Από την φυλή του Ιούδα. Τίτλος τιμής για την Ίουνία ή «συγγένεια» αυτή με τον μεγάλο Απόστολο!
Ή Ίουνία, μαζί με τον εκλεκτό σύζυγο της, έγινε μαθήτρια τού Χριστού, πριν από τον οικουμενικό Διδάσκαλο. Κι αυτό δεν τον παρασιωπά ό Απόστολος. Σημειώνει κι αυτό τον γεγονός, για να προσδώσει μεγαλύτερη τιμή στην υπέροχη αυτή ψυχή, πού στεκόταν πάντα σταθερή στην κοινή ιεραποστολική πορεία με τον Ανδρόνικο.
Είναι χαρακτηριστικός ό λόγος του Αποστόλου: «Προς εμού γεγόνασιν εν Χριστώ». Πριν από μένα αυτοί γνώρισαν και πίστεψαν στο Χριστό.
Ή Ίουνία μαζί με τον σύζυγο της, από την ώρα πού γνώρισαν την χριστιανική πίστη, αγάπησαν πολύ τον Χριστό. Και δόθηκαν και οι δύο τους με όλο τους τον παλμό στην διακονία του θείου λόγου. Μέχρι τον τέλος τής επίγειας ζωής τους. Αναδείχθηκαν διαπρύσιοι κήρυκες τής χριστιανικής αλήθειας. Κι αυτήν την αλήθειας την καταθέτει ό ίδιος ό Διδάσκαλος τους, ό απ. Παύλος- «Οίτινές είσιν επίσημοι εν τοις άποστόλοις». Επίσημοι, πού θα πει περίβλεπτοι, επιφανείς, διακεκριμένοι. Τί έπαινος αυτός για τον Ανδρόνικο και την εκλεκτή του συμβία, την Ίουνία! Επίσημη και ή Ίουνία «εν τοις άποστόλοις»! Τί να πρωτοθαυμάσουμε; Το ταπεινό φρόνημα τού μεγάλου Αποστόλου ή το ηθικό μεγαλείο τής Ίουνίας; Ποιό από τα δύο;
Ή Ίουνία, συνοδοιπόρος πάντα του συζύγου της, έδειξε απαράμιλλο θάρρος και τόλμη στη διακονία τής ιεραποστολής. Δεν λογάριαζε καμιά απειλή. Κανένα κίνδυνο. Καρποφόρα ή διακονία τής Ίουνίας και του Ανδρόνικου. Αποφασισμένοι να πεθάνουν για το Χριστό με όποιο τρόπο ήθελε Εκείνος και υπακούοντας στα προστάγματα του από. Παύλου, «πολλούς άπιστους οδήγησαν εις την θεογνωσίαν». Ό Κύριος ευλογούσε τον κόπο και το μόχθο τους.
Στη μακρινή ιεραποστολική πορεία ή Ίουνία κακοπάθησε επανειλημμένα. Ό Απόστολος μάλιστα, για να υπογραμμίσει αυτή την κοινή κακοπάθεια με το σύζυγο της, γράφει και τούς αποκαλεί «συναιχμαλώτους» του. Τί να σημαίνει άραγε αυτός; Σημαίνει απλώς τα παθήματα ή ότι σε μια από τις πολλές φυλακίσεις του Παύλου, φυλακίσθηκαν κι αυτοί μαζί του; Ή πιθανότερη γνώμη είναι ότι φυλακίσθηκαν στη Ρώμη, κατά την πρώτη φυλάκιση τού Αποστόλου. Έτσι δόθηκε ή ευκαιρία στην καλή Ίουνία να φανεί κι έδώ μια εξαίρετη διακόνισσα, σαν εκείνες πού μνημονεύει ό Ευαγγελιστής Λουκάς στο όγδοο κεφάλαιο τού Ευαγγελίου του. Ή δεν μνήμη της τελείται και στις 17 Μάιου.
Νέες,
Μιμηθείτε και σεις την διακεκριμένη διακόνισσα τού θείου λόγου, την Ίουνία. Και τώρα και τότε πού θα συνδέσετε την πορεία της ζωής σας με την πορεία κάποιου συζύγου, πού θα σάς φανερώσει ό Κύριος. Και μείνετε πάντα πιστές και αφοσιωμένες συνεργάτριες κάποιου φλογερού κήρυκα τού ευαγγελίου ως το θάνατο. Σαν την σεμνή και καλή Ίουνία.
Απολυτίκιο της Αγίας Ήχος α Τον τάφον σου Σωτήρ.
Δυάς φωτοειδής, ιερών Αποστόλων, και κήρυκες Χριστού, άνεδείχθητε κόσμω, τα το πάσι κατασπείραντες, το της χάριτος κήρυγμα- όθεν σήμερον υμάς πιστώς εύφημούμεν, ώ Ανδρόνικε, και Ίουνία θεόφρον, Χριστόν μεγαλύνοντες.
Κοντάκιον Ήχος β Τους ασφαλείς.
Ώς ευκλεείς, των Αποστόλων σύναθλοι, και αληθείς του Ιησού διάκονοι, της αυτού συγκαταβάσεως, ίεροφάντορες εδείχθητε- την χάριν γάρ του Πνεύματος δεξάμενοι, Ανδρόνικε και Ίουνία ένδοξε, ώς λύχνοι τοις πέρασιν εφάνατε.
Μεγαλυνάριον
Παύλος ό ουράνιος συγγενείς, και έν Άποστόλοις, επισήμους υμάς καλεί, Ανδρόνικε μάκαρ, και θεία Ίουνία- Χριστού γάρ θεηγόροι, ώφθητε κήρυκες.
Η ΑΓΙΑ ΧΛΟΗ
«Έδηλώθη μοι περί υμών, αδελφοί μου, υπό των Χλόης ...» (Α' Κορ. α, 11)
Στην Εκκλησία τής Κορίνθου ό από. Παύλος είχε και μια άλλη συνεργάτρια. Εξίσου αξιόλογη με την Πρίσκιλλα και την Ίουνία. Είναι ή Χλόη. Το πιο βέβαιο είναι ότι ή Χλόη ήταν Κορίνθια κι όχι Εφέσια.
Ή Χλόη ήταν πνευματικά συνδεδεμένη με το μεγάλο Απόστολο του Χριστού. Παραστεκόταν τον Απόστολο στην ιεραποστολική του διακονία, όσο της ήταν δυνατό να το κάνει. Ιδιαίτερα το έκανε αυτός με την προσευχή της. Αγωνιούσε ή Χλόη για την προκοπή τής Εκκλησίας τής Κορίνθου. Ζούσε κι αυτή κάτι από την αγωνία του Αποστόλου. Γι' αυτός, όταν προέκυψαν σ' αυτή την Εκκλησία έριδες, έσπευσε και ενημέρωσε με ανθρώπους τού σπιτιού της τον από. Παύλο, εκεί στην Έφεσο, όπου τότε βρισκόταν. Ό στίχος είναι σαφής. «Έδηλώθη μοι περί υμών, αδελφοί μου, υπό των Χλόης ότι έριδες ενημέρωσε υμίν είσι» (Α' Κορ. α, 11). Κι αυτή ή ενημέρωση στάθηκε σαν βασική αιτία να γράψει ό Απόστολος την πρώτη του επιστολή προς Κορινθίους.
Ή ενημέρωση αυτή πού έσπευσε και έκανε ή Χλόη στον απόστολο Παύλο, μαρτυρεί όλο τον εσωτερικό κόσμο αυτής της ψυχής. Εδώ, στην ενέργεια της αυτή, μπορεί να διακρίνει κανείς πολλά βιώματα. Μπορεί να δει την βαθιά της πίστη. Μια πίστη, πού ήθελε να γίνει και πίστη όλων των ανθρώπων. Μπορεί να δει την μεγάλη και απέραντη αγάπησαν της, χριστιανική αγάπησαν, πού ποθούσε να γίνει και βίωμα όσο περισσοτέρων χριστιανών γινόταν. Μπορεί να δει το μεγάλο της πόνο για την πνευματική προκοπή των χριστιανών της Αχαϊκής Εκκλησίας. Δεν ήθελε να υπάρχουν έριδες. Δεν ήθελε να γίνονται φιλονικίες. Δεν ήθελε να κομματιάζονται οι πιστοί. Δεν ήθελε πολλές ομάδες πιστών, αλλά μια και μόνο. Εκείνην πού φρονούσε: «εγώ δε Χριστού» (Α' Κορ. α, 12). Γιατί έτσι φρονούσε κι αυτής ή καλή ψυχή. Αυτής ή πιστή και αφοσιωμένη συνεργάτρια τού απέραντη. Παύλου. Να είναι ή Εκκλησία της Κορίνθου ένα σώμα με κεφαλή το Χριστό. Έτσι, όπως το σημειώνει αυτό ό Απόστολος στην επιστολή του προς Κολασσαείς. «Και αυτός εστίν ή κεφαλή τού σώματος, τής εκκλησίας» (Κολ. α, 18). Αυτός. Ό Χριστός.
Έτσι ήθελε την Εκκλησία τής Κορίνθου ή πιστή Χλόη. Ένα σώμα με κεφαλή το Χριστό. Γι' αυτό, μπροστά στον φατριασμό των Κορινθίων πιστών, ζήτησε επειγόντως την επέμβαση τού ιδρυτή τής Εκκλησίας αυτής. Μια επέμβαση πού έφερε θετικά αποτελέσματα.
Νέες,
Ένας τέτοιος πόθος ας καίει και στις δικές σας ψυχές. Ό πόθος της ενότητας. Γι' αυτό, όταν βλέπετε να διασπάται ή χριστιανική ενότητας, να σπεύδετε, σαν την Χλόη, και να ζητάτε την επέμβαση του πνευματικού σας πατρός, για να την αποκαταστήσει.
Απολυτίκιο της Αγίας Ήχος δ Ταχύ προκατάλαβε.
Τω φέγγει της χάριτος, καταυγασθείσα τόν νουν, συνόμιλος πέφηνας, των Αποστόλων Χριστού, καρδίας ευθύτητα όθεν ή ενημέρωσε Κορίνθω, Εκκλησία γεραίρει, Χλόη σε μακαρία, ως θεράπαιναν θείαν, πρεσβεύουσαν άπαύστως, υπέρ των ψυχών ημών.
Κοντάκιο Ήχος β Τοις των αιμάτων σου.
Ευαγγελίου τοις θείοις διδάγμασι, γεωργηθείσα ως γη Χλόη εύκαρπος, Κυρίω προσήγαγες ένδοξε, δικαιοσύνης καρπόν τόν ούράνιον διό θείας δόξης τετύχηκας.
Μεγαλυνάριον
Χαίρουσα προσέδραμες των Χριστώ, Χλόη μακαρία, Αποστόλων τη διδαχή όθεν θεοφρόνως, ενημέρωσε γη πολιτευθείσα, της ουρανίου δόξης, μέτοχος γέγονας.
Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑΜ
«Ασπάσασθε Μαριάμ, ήτις πολλά εκοπίασεν εις ημάς» (Ρωμ. ιστ, 6)
Εξέχουσα θέση μέσα στον κύκλο των συνεργατριών τού απέραντη. Παύλου κατέχει και ή Μαριάμ. Ήταν πολύ γνωστή ή Μαριάμ, όχι μόνο στους συνεργάτες τού μεγάλου Αποστόλου, αλλά και στις Εκκλησίες τής Ανατολής και τής Ρώμης. Ήταν μια σπουδαία μυροφόρα ψυχή, πού θύμιζε στους τότε χριστιανούς, αλλά και σε μάς σήμερα, τις Μυροφόρες τού Χριστού, «αίτινες διηκόνουν αυτώ από των υπαρχόντων αυταίς» (Λουκ. η, 2-3). Διακονούσε και ή καλή Μαριάμ τούς Αποστόλους. Πρόσφερε κι αυτής «από των ύπαρχόντων» αυτής στην διακονία τού λόγου τού Θεού. Πρόσφερε κι αυτής οικονομική βοήθεια στις νεοσύστατες Εκκλησίες τού Χριστού. Αλλά και ότι άλλο μπορούσε θεραπεύοντας έτσι ανάλογες ανάγκες των Εκκλησιών.
Ό ερμηνευτής Οίκουμένιος παρατηρεί ότι ή σεμνή και πιστή Μαριάμ «εκοπίασεν αποστόλου τάξιν πληρούσα και εύαγγελιστού». Ασκούσε κι αυτήν την πνευματική διακονία ή ιεραποστολική αυτής ψυχή. Δεν δίδασκε βέβαια δημόσια το λόγο του Θεού, αλλά δίδασκε κατ ιδίαν. Δεν ήταν κήρυκας του θείου λόγου στις «κατ' οίκον» εκκλησίαςόπου ετελείτο ή λατρεία, αλλά ήταν κήρυκας των ρημάτων τού Ιησού και των Αποστόλων σε ιδιαίτερους κύκλους γυναικών και παρθένων. Έτσι, κατά τον Οίκουμένιο, αναδείχτηκε σε Απόστολο και ευαγγελίστρια.
Αεικίνητη ή δραστήρια αυτής γυναίκα του Ευαγγελίου. Πρόφταινε παντού. Από την μια μεριά διακονούσε τον απ, Παύλο και τούς συνεργάτες του και από την άλλη άσκουσε την διακονία τής αποστόλου και τής ευαγγελιστρίας. Αλλά μια τέτοια διακονία είναι πάντα κοπιώδης. Απαιτεί κόπο πολύ και συχνά υπερβολικό. Ακριβώς σ' αυτό τον κόπο αναφέρεται ό απέραντη. Παύλος, όταν στον χαιρετισμό του προς την Μαριάμ προσθέτει και το λόγο «ήτις πολλά έκοπίασεν εις ημάς». Γνώριζε, λοιπόν, ό Απόστολος, όσο κανένας άλλος, τον κόπο και το μόχθο τής Μαριάμ. Για αυτό και ό λόγος τούτος του Αποστόλου αποτελεί το καλύτερο εγκώμιο προς την αφοσιωμένη αυτής διακόνισσά του.
Έτσι πέρασε ή Μαριάμ στην ιστορία τής ιεραποστολικής διακονίας τού Ευαγγελίου. Σαν μια πιστή και αφοσιωμένη συνεργάτρια τού μεγάλου Αποστόλου. Σαν μια εξαίρετη ψυχή, ή οποία πρόσφερε τα πάντα στην διάδοση του Ευαγγελίου. Και τον εαυτό της και τα υπάρχοντα της. Σαν μια φτερωτή ψυχή, πού πετούσε από τόπο σε τόπο, και πάντα με τις υποδείξεις τού απέραντη. Παύλου, για να συντελέσει κι αυτής στην δόξα τού Χριστού και στην σωτηρία ψυχών. Και κατάκοπη από την διακονία της αυτής, πέταξε ή ψυχή της στα ουράνια σκηνώματα, «όπου επισκοπεί το φώς τού Χριστού», στην ουράνια ανάπαυση και αγαλλίαση.
Νέες,
Ή Μαριάμ, ή καλή αυτής διακόνισσα και συνεργάτρια τού απέραντη. Παύλου, με το πέρασμά της από την γη άφησε ωραία και δημιουργικά ίχνη. Ίχνη, πού μπορείτε, και πρέπει να ακολουθήσετε και σεις στην ζωή σας.
Απολυτίκιο τής Αγίας Ήχος δ'. Ό υψωθείς ενημέρωσε τω Σταυρώ.
Διακονούσα τοις σοφοίς Άποστόλοις, και έξαιρέτως τω θεόφρονι Παύλω, και υπέρ τούτου σφόδρα κοπιάζουσα, Μαριάμ θεόληπτε, άμοιβών ουρανίων, άληθώς ήξίωσαι, ως γυνή θεοφόρος και νύν ζωής τρύφησα αληθούς, των σε τιμώντων, άπαύστως μνημόνευε.
Κοντάκιο Ήχος β Τοις των αιμάτων σον.
Ό θείος Παύλος πολλά κοπιάσασαν, υπέρ αυτού Μαριάμ σε παρίστησί διό μακαρία γεγένησαι, τοιαύτης χάριτος κατατρυφώσα αυτού γάρ συνόμιλος πέφηνας.
Μεγαλυνάριον
Χερσί σου ιδίοις ώ Μαριάμ, τω πανσόφω Παύλω διηκόνεις πανευλαβώς όθεν επαξίων, επαίνων ηξιώθης, υπέρ των Αποστόλων, ως κοπιάσασα
όν Κύριο στό Φρέαρ τοῦ Ἰακώβ. Μετά τό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἀκολούθησε τούς Ἁγίους Ἀποστόλους στόν ἱεραποστολικό τους ἔργο καί ἐπέστρεψε πολλούς στήν θεοσέβεια.
