Ναταλία, σύζυγος Παύλου Μελά (1871-1972), αδελφή του Ίωνα Δραγούμη. Η Παύλαινα.

site analysis

Ναταλία, σύζυγος Παύλου Μελά (1871-1972), αδελφή του Ίωνα Δραγούμη. Η Παύλαινα.

της Αθηνάς Τζινίκου-Κακούλη, Φιλολόγου

"Η Μακεδόνισσα στο Θρύλο και στην Ιστορία" (1453-1940 μ.Χ.)Θεσσαλονίκη 1992

Ναταλία Μελά

 Ποιός είν’ άξιος κι άγλήγορος, άξιος και παλληκάρι 

να πάει να πει της Παύλαινας, της μικροπαντρεμένης, 

να μη αλλάξει τη Λαμπρή, φλουριά να μη φορέσει.

Τόν Παύλο τον σκοτώσανε, τον πρώτο καπετάνιο.

 Μαύρα πουλιά τον τρώγανε, τ’ άσπρα τον τραγουδούνε. 

(Δημοτικό)

 Ή Παύλαινα, όπως την ονοματίζει η λαϊκή Μούσα, η Ναταλία, κόρη του Στεφάνου Δραγούμη κι άξια σύντροφος του Παύλου Μελά, υπήρξε μια σεμνή και μεγάλη ηρωική μορφή, που σφράγισε με πράξεις φιλοπατρίας και θυσιών την εθνική μας ζωή στο μεγαλύτερο μέρος του αιώνα μας.

 Γεννήθηκε την 29ην Νοεμβρίου 1871 κι οι ρίζες της οικογένειας της, που έδωσε θαυμαστούς βλαστούς στο έθνος, βυθίζονται στην ιστορία του Βογατσικού.

’Αδελφή του ’Ίωνα και του Φιλίππου Δραγούμη,  έλαβε λαμπρή μόρφωση και ανατροφή και γαλουχήθηκε με τα υψηλά ιδανικά της φιλοπατρίας, της θρησκείας και της λευτεριάς, που είχαν γίνει ιερή παράδοση στην οΐκογένειά της.

Προσωπικό δάσκαλό της είχε τον Θεσσαλονικέα παιδαγωγό Θεοχάρη Πεντζίκη κι εκτός από τα ελληνικά -αρχαία και νέα έγραφε και μιλούσε γαλλικά, αγγλικά και γερμανικά, ενώ έπαιζε πιάνο και ζωγράφιζε με δεξιοτεχνία.

Ψηλή, αεράτη και καλλιεργημένη, η αρχοντοπούλα Ναταλία χωρίς να είναι εκρηκτικά ωραία, ήταν συμπαθέστατη και ουδέποτε περνούσε απαρατήρητη.

Γιαυτό κι ό Παύλος Μελάς, απόφοιτος τότε της Σχολής Ευελπίδων, όταν την είδε σε ένα φιλανθρωπικό χορό το καλοκαίρι του 1891, την ξεχώρισε, αγόρασε από το τραπεζάκι της ένα σημειωματάριο και έγραψε:
«Αυτό το κορίτσι θα το πάρω γυναίκα μου!...» 

Πραγματικά, τον ’Οκτώβριο του 1892 οι δύο νέοι παντρεύτηκαν.
Τούς ένωναν κοινά ιδανικά και την ψυχή τους φλόγιζαν τα ίδια αγνά όνειρα, όπως η Ναταλία γράφει στο βιβλίο της «Παύλος Μελάς» (σελ. 35):
 «Με την γυναίκα του είχε ό Παύλος μεγάλη συμφωνία στις ιδέες, στην ανατροφή».

Και την ευτυχία τους ήρθαν νωρίς να συμπληρώσουν 

δύο χαριτωμένα παιδιά, 

ό Μίκης και η Ζέζα.

 Όμως ό πόλεμος του 1897 τάραξε την ήρεμη οικογενειακή ζωή τους.
 Ό Παύλος έσπευσε τότε να δώσει το «Παρών» στην πρώτη γραμμή κι η Ναταλία ανέλαβε την μάχη των μετόπισθεν οργανώνοντας τις γυναίκες των ’Αθηνών, που με πυρετώδη ρυθμό ετοίμαζαν στολές και εσώρουχα για τούς στρατιώτες.

Και ό Παύλος της έγραφε τέτοια γράμματα: «3 Μαρτίου. (...)Χαίρω πολύ, ότι έβάλθησαν εις την εργασίαν όλαι αί κυρίαι των 'Αθηνών.

Για την ώρα είναι πολύ καλά ώργανωμένα όλα.

Αυτή η εργασία χρειάζεται. (...)

Σε συμβουλεύω να παρατηρήσης και να κάμης κατάλογον των κοριών και δεσποινίδων που έχουν περισσότερον ζήλον και που είναι πρακτικώτεραι, που εργάζονται πολύ και άθορύβως.

Θα μάς χρειαστούν αργότερα διά να γίνη κάτι σοβαρώτερον και πρακτικώτερον». (Ν. Μελά: «Παύλος Μελάς», σελ. 52)

 Και σαν η Ναταλία έκρινε πια, ότι τα συνεργεία δούλευαν απρόσκοπτα και δεν ήταν απαραίτητη στην πρωτεύουσα, επιβιβάστηκε στο πλωτό νοσοκομείο «Θεσσαλία» σαν εθελόντρια αδελφή, για να συνοδεύει τα λαβωμένα παλληκάρια από το μέτωπο στα νοσοκομεία των ’Αθηνών.

Σ’ ένα τέτοιο ταξίδι της έλαχε ό κλήρος να νοσηλεύσει και τον πληγωμένο της σύζυγο, που έμεινε άναυδος βλέποντάς την ξαφνικά μπροστά του.

 Ό ίδιος έγραψε τότε στο σημειωματάριό του: «Αλλά τί εκπληξις και χαρά, όταν παρατηρών με προσοχήν άναγνωρίζω την Νάταν, την όποίαν δέν είχα ίδή από της 8ης Μαρτίου!...» (Ν. Μελά «Παύλος Μελάς» σελ. 109).

 Ή άτυχη έκβαση του πολέμου εκείνου τραυμάτισε το φιλότιμο και των δυό τους.

Μα δεν τούς πλημμύρισε ηττοπάθεια.

 ’Απεναντίας μάλιστα.

Ό Παύλος ξάναψε τις καρδιές πολλών αξιωματικών με γενναίο φρόνημα κι όλοι μαζί ορκίστηκαν να επιχειρήσουν κάτι καινούργιο για τούς σκλάβους αδερφούς.

Έτσι το 1900 ιδρύθηκε στην ’Αθήνα το Μακεδονικόν Κομιτάτον κι η προετοιμασία άρχισε ενώ το σπίτι τους μεταβλήθηκε σε φωλιά πατριωτική και στρατηγείο εθνικών σχεδίων.

Ή λεπτεπίλεπτη Ναταλία με χαρά φιλοξενούσε τούς τραχείς ορεσίβιους Μακεδόνες αντάρτες, που έφταναν για συνεννοήσεις με το Κομιτάτο.

Ό Λάκης Πύρζας, που από τη Φλώρινα ήρθε στην ’Αθήνα στις 2 Φεβρουάριου του 1903, γράφει στα απομνημονεύματα του:

 «Ό Παύλος Μελάς με επήρεν και διευθύνθημεν εις τον σταθμόν του Λαυρίου, διά να άναχωρήσωμεν διά Κηφισιά, όπου εμενεν.

Εις τον σταθμόν συναντήσαμεν την κυρίαν του Ναταλίαν.

Όμού έπήγαμεν εις την Κηφισιάν.

Μου παρεχώρησαν ένα δωμάτιο διά να το έχω διά τον ύπνον».

Και σαν πήγαν στην ’Αθήνα να ζητήσουν βοήθεια ό Παύλος Κύρου από το Ζέλοβο και ό καπετάν Κώττας από τη Ρούλια, που από το 1897 με τοπικές δυνάμεις μόνος αγωνίζονταν στη Δυτική Μακεδονία, ό Μελάς ένιωσε πώς η θέση του ήταν πια εκεί, όπου κονταροχτυπιόταν ό Ελληνισμός με τη βουλγαρική θηριωδία.

Τον ίδιο μήνα λοιπόν, τον Φεβρουάριο του 1904, φεύγει για πρώτη φορά με όλη την αγάπη και τις ευχές της Ναταλίας.

Επιστρέφει κοντά της καθώς μπαίνει το καλοκαίρι, για να φύγει και πάλι στις αρχές ’Ιουλίου με το ψευδώνυμο και την ιδιότητα του ζωέμπορα Πέτρου Δέδε.

Για τρίτη και τελευταία φορά γυρίζει ό Παύλος στη Μακεδονία στις 18 Αυγούστου του 1904 με ψευδώνυμο εμπνευσμένο από τα ονόματα των δυο αγαπημένων του παιδιών:

Σαν Μίκης Ζέζας.

 Ή Ναταλία περήφανη και συγκινημένη, πότε δακρύζοντας και πότε χαμογελώντας, κάθε φορά τον δέχεται και τον ξεπροβοδάει σηκώνοντας με χαρά την ευθύνη του σπιτικού και των παιδιών.

Μα κι ό Παύλος από τη Μακεδονία κάνοντας λυτρωτική ανάπαυλα στις ταλαιπωρίες και τα βάσανά του, της στέλνει αδιάκοπα τη σκέψη και την αγάπη του.

Της γράφει συχνά, με την πρώτη ευκαιρία.

Της ιστορεί με λεπτομέρεια την ψυχολογική κατάσταση των σκιαγμένων χωρικών και τη συγκλονιστική μεταστροφή που συντελείται στις καρδιές τους από την παρουσία του. Της μεταδίδει τον ενθουσιασμό, τις λαχτάρες και τις αγωνίες του.

 Κι η γυναίκα του τού απαντά.

Και με την αγάπη και τη φλόγα της τον ενθαρρύνει. τον δυναμώνει. τον προτρέπει ολόψυχα να αφιερωθεί στην πραγμάτωση του υψηλού ονείρου για τη νεκρανάσταση της Μακεδονίας.

 Να μη νοιάζεται για τίποτε άλλο. Γιατί για όλα είναι αυτή. Πόση ευγνωμοσύνη, πόση λατρεία κι αγάπη δεν αποπνέουν τα γράμματα του Παύλου προς την υπέροχη συντρόφισσά του!..

Στις 25 Φεβρουάριου της γράφει:

« Ή άνάμνησις τόσων άγαπητών προσώπων, τα όποια με τόσας εΰχάς με παρακολουθούν, άντί να μ’ άδυνατίζει, μ’ ενισχύει και μ’ ενθαρρύνει εις ό,τι έχω να κάμω... Όπως καθ’ όλον τον βίον μου έτσι και τώρα είμαι ευτυχής άκόμη δέ ευτυχέστερος και υπερήφανος, ότι έχω γυναίκα τόσον γενναίαν, τόσον εύγενή και τόσον πατριώτισσαν. 

Σ’ ευγνωμονώ και σέ λατρεύω». 

Και άλλου διαβάζουμε:

 «Τά πολυάριθμα παραδείγματα πατριωτισμού και θάρρους φυσικού, άλλ’ ιδίως ηθικού, τα όποια συνήντησα εις την άγαπητήν, την άγίαν σου οικογένειαν, με έβοήθησαν». 

Τά γράμματα της Ναταλίας πλημμυρίζουν αύταξία τον Παύλο.

Άπό το Βελεμίστι την Κυριακή 29 Φεβρουάριου 1904 της γράφει: (σελ. 190) «Ό Κοντούλης μού έδωσε το γράμμα σου και το γράμμα σου μού έδωσε πτερά.

Σ’ ευλογώ καθημέραν διά την γενναιότητά σου και την φιλοπατρίαν, σ’ ευγνωμονώ, αγάπη μου, διότι με υποστηρίζεις τόσον γενναίως εις την έκτέλεσιν των καθηκόντων μου(...) (...) 

Είμαι ευτυχής ότι τα παιδάκια μου θά μείνουν εις τα λεπτά αλλά στιβαρά χεράκια σου. 

Ναι, σάς σκέπτομαι με άγάπην όλους σας. 

Είμαι ύπερήφανος δι’ όλους εσάς, είμαι ύπερήφανος διά την άποστολήν μου». 

Αίσιοδοξει ό Παύλος πώς όλα θα πάνε καλά.

Πότε-πότε όμως κάτι προαισθάνεται και ενθαρρύνει αυτός τη Ναταλία.

’Απ’ το χωριό Κριτσοτάδες, Παρασκευή 5 Μαρτίου, της γράφει: (σελ. 205).

Όλα τα αποσπάσματα των επιστολών είναι παρμένα από το βιβλίο-ντοκουμέντο της Ναταλίας Μελά: «Παύλος Μελάς»-Αλεξάνδρεια 1926 και 6' έκδοση Αθήναι 1964.

 «... Έχω την πεποίθησιν ότι και η μάς και την άγίαν ύπόθεσιν θα ευλογήσει ό Θεός. 

Άν όμως τυχόν δεν θελήση να έπιστρέψωμεν, να μη λυπηθής, αλλά να είσαι υπερήφανη και να χρησιμεύσης έτσι ώς παράδειγμα εις όλας τάς Έλληνίδας. 

Ή ώραία και άγγελική ψυχή σου είμαι βέβαιος ότι θα αίσθανθή όπως θέλω».

Στις 13 Ιουλίου του 1904 της γράφει:

«...Δεν περνά στιγμή χωρίς να σ’ ευλογώ και να σ’ ευγνωμονώ διά την ύποστήριξίν σου...» 

Και πώς να μην αισθάνεται ευγνώμων ό Παύλος, αφού η Ναταλία δεν συμπαρίσταται στο έργο του μόνο με λόγια, αλλά και με έργα;

Στην ’Αθήνα κηρύσσει εθνική εκστρατεία, συγκινεί καρδιές, αφυπνίζει συνειδήσεις και συγκεντρώνει χρήματα, που τα στέλνει στη Μακεδονία για να εξοπλίζονται οι αντάρτες και να συντηρούνται οι οικογένειές τους.

Σε πολλά γράμματα του Παύλου διαβάζουμε τέτοιες φράσεις: «Έμαζεύσατε τίποτε χρήματα;»  η  «Είναι άπαραίτητον να δοθούν τα χρήματα αυτά.

 Πρέπει χωρίς άλλο και τάχιστα να ένεργήσετε διά να εύρέβουν»
η «Φρόντισε, αγάπη μου, τα άνωτέρω, όπως δυνηθής καλύτερα και ταχύτερα...».
Κι η Ναταλία όλα τα νοιάζεται, όλα τα προλαβαίνει.

Ώσπου φτάνει το πικρό τέλος...

 Στις 13 ’Οκτωβρίου του 1904 στη Στάτιστα το εχθρικό βόλι σημαδεύει θανάσιμα τον Παύλο, για να τον περάσει ήρωα στην αιωνιότητα. 

Κι εκεί στο στερνό ψυχορράγημά του, καθώς τα μάτια του βασιλεύουν στον ανονείρευτο ύπνο και πάλι η σκέψη του γυρίζει πίσω στη λατρεμένη του οικογένεια, που τόσο πρόωρα κι από τόσο μακριά για πάντα την αποχαιρετά.

Καλεί κοντά του τον αφοσιωμένο Πύρζα και με πολύ κόπο του εμπιστεύεται το τουφέκι του να το παραδώσει στο γυιό του Μίκη.

Του δίνει και τον σταυρό του να τον δώσει στη Ναταλία.

Ποιός είν’ άξιος κι άγλήγορος, άξιος και παλληκάρι 

να πάει να πει της Παύλαινας της μικροπαντρεμένης 

να μην αλλάξει τη Λαμπρή, φλουριά να μην φορέσει... 

Ό Πύρζας στα απομνημονεύματα του περιγράφει:

«Άκούστηκεν ένας πυροβολισμός μόνον. Ό 'Αρχηγός γύρισε πίσω λέγοντας:

«Στη μέση με πήρε παιδιά».

Μπήκε μέσα και με φώναξε:

«Νίκο που είσαι;» Ζύγωσα τον Ζέζα και γονάτισα δίπλα του.

’Έβγαλε το σταυρό από τον λαιμό του και μου είπε:

«Το σταυρό να τον δώσεις στη γυναίκα μου και το τουφέκι, όπως σου είπα του Μίκη και να τούς πεις, ότι το καθήκον μου έκαμα. Σε σένα αφήνω το όνομά μου».

 ”Έβγαλε το πορτοφόλι με τις φωτογραφίες των παιδιών του και ξεζώθηκε, φάνηκαν αίματα, καταγής πέσανε λίρες.

Ή σφαίρα είχε τρυπήσει το κεμέρι του.

 Πόναγε ό Παύλος και έλεγε:

«Σκοτώστε με παιδιά, πώς θα μ’ αφήσετε στους Τούρκους;» 

Περνούσε η ώρα και πόναγε και βογγούσε περισσότερο, ό Παύλος έλεγε «πονώ».
Ύστερα με δυνατή φωνή είπε:

«Νίκο εσύ πώς θα με άφήσης;» 

Τον φίλησα στο στόμα και του είπα:

 «Κοντά σου είμαι Καπετάνιε, δεν σε άφήνουμε».

Τα χείλια του Παύλου ήτανε κρύα.

Ό Παύλος έλεγε, πονώ και φώναζε τα παιδιά του και πάλιν έλεγε σκοτώστε με.

Ύστερα δεν κουνιότανε και ούτε φώναζε πλέον τα παιδιά του.

Είπε σιγά «πονώ» και ξεψύχησε»

 Ή θυσία του συγκλόνισε το Πανελλήνιο και η λαϊκή Μούσα έκανε τραγούδι τον θάνατό του:

 Τί ’ναι ό αχός που ακούγεται στης Φλώρινας τα μέρη 

Μην κάνας γάμος γίνεται; Μην κάνα πανηγύρι; 

Ουδέ και γάμος γίνεται, ουδέ και πανηγύρι.

 Ό Μίκης Ζέζας πολεμάει μ’ ένα ταμπόρι άσκέρι. 

Τριγύρω-γύρω παγανιά κι ό Μίκης με τριάντα. 

Κράζει τα παλληκάρια του και τα γλυκομιλάει: 

— Παιδιά μου, μην τρομάζετε, το χάρο μη φοβάστε. 

Τα παλληκάρια τα καλά μόνο Θεό φοβούνται. 

Αρπάξτε τα τουφέκια σας και σύρτε τα σπαθιά σας 

γιουρούσι για να κάμομε, αντίπερα να βγούμε.

 'Αρπάζουν τα τουφέκια τους και σέρνουν τα σπαθιά τους 

γιουρούσι κάνουν και περνούν στην αντίκρυ ραχούλα 

Κανένας δεν σκοτώθηκε, κανένας δεν λαβώθη, 

μον’ ένα λεβεντόπαιδο, του πήραν το καμάρι. 

Μελά, σε κλαίει η ’Ήπειρος και η Μακεδονία, 

σε κλαίει η μαύρη μάννα σου, σε κλαίει κι η Ναταλία. 

Ή Παύλαινα έμεινε πια μόνη με συντροφιά τις αναμνήσεις να σηκώνει με αξιοπρέπεια και καρτερία τον πόνο σαν πραγματική ηρωίδα.
Και τούτο για εβδομήντα κοντά χρόνια. 

Ήταν τέτοιες οι δραματικές συνθήκες της διπλής, πες καλύτερα της τριπλής ταφής του ήρωα —το κεφάλι του θάπτεται στο ναό της Αγίας Παρασκευής στο Πισοδέρι και το ακέφαλο σώμα πρώτα πρόχειρα στη Στάτιστα κι έπειτα στο ναό Ταξιαρχών στην Καστοριά πού δεν πρόφτασε η Ναταλία να τον θρηνήσει, να τον νεκροστολίσει, να τον κηδέψει.

 Σε τούτα τα δακρύβρεχτα καθήκοντα άλλες Μακεδόνισσες την αντικατέστησαν κι έγιναν αφανείς Μυροφόρες του παλληκαριού.
 Όμως η ίδια θα ρθει δυό φορές στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία.

Την πρώτη, το 1905, φτάνει με ψευδώνυμο στην Καστοριά, για να προσκυνήσει τον τάφο του αγαπημένου νεκρού.
 Την συνοδεύουν οι άνδράδερφοί της Κωνσταντίνος και Λέων Μελάς.

Ό Γερμανός Καραβαγγέλης στα απομνημονεύματά του γράφει σχετικά:

 « Ή κυρία Μελά έφερε το ψευδώνυμο Μαρία Ίωάννου και την μετέφερα δήθεν ως δασκάλα στο χωριό Χρούπιστα, μη τυχόν την ανακάλυπταν οι αρχές(...) (...)

Δεν μπόρεσα να ανακαλύψω πώς μαθεύτηκε το πράγμα στην Καστοριά. 
Φαίνεται, πώς Καστοριεΐς, που μένουν στην Αθήνα, ειδοποίησαν τους συγγενείς τους, ότι έρχεται η κυρία Μελά. 

Κι έτσι όταν φτάσαμε στους Δουπιάκους, παραλίμνιο χωριό είδα πολύν κόσμον που περίμενε να χαιρετήσει την κυρίαν Μελά. 

Προσπάθησα να τούς διαψεύσω με κάθε τρόπο, αλλά δεν το πίστεψαν (...)» 

Κι άλλου:

«Καταλύσαμε στη Μητρόπολι. Την νύχτα, κατά τα μεσάνυχτα, βγήκαμε  από τη Μητρόπολι, η κ. Μελά, οι δυό αδερφές μου κι εγώ και πήγαμε στον τάφο που ήταν στο απέναντι νεκροταφείο. Εκεί φαντάζεται καθένας τι σπαρακτικές σκηνές ξετυλίχτηκαν (...) »

 Για δεύτερη φορά η Ναταλία ήρθε στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία τον ’Απρίλιο του 1907, για να κάνει την ανακομιδή των λειψάνων του Παύλου και να ενώσει τη σεπτή κεφαλή του με το λοιπό σώμα. 

Έφτασε πρώτα στη Θεσσαλονίκη, όπου φιλοξενήθηκε στη σχολή χειροτεχνημάτων «Ό Άγιος Παύλος», που η ίδια είχε ιδρύσει με τη θεία της Μαρία Δραγούμη στη μνήμη του ήρωα άντρα της.

Διευθύντρια εκεί ήταν η ’Αμαλία Οικονόμου και μαζί της αναχώρησαν για την Καστοριά.

Αν και είχε συμφωνηθεί να ταξειδέψουν μυστικά, η πληροφορία διέρρευσε κι από όπου περνούσαν έβγαιναν οι χωρικοί με δάκρυα στα μάτια να τις προϋπαντήσουν ψάλλοντας το τραγούδι του Παύλου Μελά.

Έσφιγγαν με δέος και συγκίνηση το χέρι της, ακτινοβολούσαν τα μάτια τους σεβασμό, αναπτέρωναν τις ελπίδες τους κι αντλούσαν νέο κουράγιο απ’ το δικό της κουράγιο.

'Ιερή φρικίαση διαπερνούσε την Ναταλία στη θέα τούτων των εκδηλώσεων λατρείας και τιμής.

Ό Παύλος της ζούσε.

Ήταν ό Παύλος όλων.

Έγινε θρύλος.

Πέρασε στις καρδιές αυτών αιδώ των ανθρώπων, έγινε φώς εθνικής ζωής, που σίγουρα θα διέλυε τα σκοτάδια της σκλαβιάς.

 Ή θυσία του δεν πήγε χαμένη...

Στην Καστοριά δέχτηκε τις δυό γυναίκες, τις φιλοξένησε και φρόντισε για τα υπόλοιπα ό Γερμανός Καραβαγγέλης.

Μα καθώς γίνονταν η ανακομιδή, η Ναταλία για πρώτη φορά λύγισε.
Δεν μπόρεσε να άντέξει τον πόνο κι έπεσε λιπόθυμη στην αγκαλιά της ’Αμαλίας Οικονόμου, που με στοργή και αγάπη τη συνέφερε.

Σαν τέλειωσαν όλα και τη ρώτησαν, αν επιθυμεί να πάρει τα οστά του Παύλου στην ’Αθήνα, απάντησε: 

—Όχι! Ό άντρας μου θυσιάστηκε για τη Μακεδονία. Εδώ σκοτώθηκε και τούτη η γη ας κρατήσει τα οστά του σαν αρραβώνα μυστικό και άγιο με τη λευτεριά!... 

Στα χρόνια που ακολούθησαν, η Ναταλία έδωσε βαθύ περιεχόμενο στη ζωή της, αφοσιωμένη πάντα στην πραγμάτωση των υψηλών ιδανικών, κι έγινε σύμβολο προσφοράς στην οικογένεια, την πατρίδα και τον άνθρωπο.

Προσωπικός της άθλος ήταν η δημιουργία στο Μοναστήρι, παρά το πρόσφατο βαρύτατο πένθος της, τον Νοέμβριο του 1904 της σχολής χειροτεχνημάτων ό «"Άγιος Παύλος», καθώς και η ίδρυση της παρόμοιας σχολής με το ίδιο όνομα -πού ήδη αναφέραμε στη Θεσσαλονίκη, τον Σεπτέμβριο του 1905 με διευθύντρια την ’Αμαλία Οικονόμου από το Σιδηρόκαστρο.

Οι δυό αυτές σχολές ήταν παραρτήματα των «Ελληνικών Βασιλικών Σχολών Χειροτεχνημάτων», που είχαν έδρα την ’Αθήνα.

Παρείχαν μόρφωση, προστασία και επαγγελματική αποκατάσταση σε ορφανά κορίτσια Μακεδονομάχων, ενώ συγχρόνως ήταν κέντρα διερχομένων και ανεφοδιασμού του Μακεδονικού Αγώνος.
’Αλλά και ποιός ζήτησε τη συμπαράσταση της Ναταλίας και δεν την έλαβε με απλοχεριά και αγάπη;

 Όταν ό ’Επίσκοπος Δράμας Χρυσόστομος, μετέπειτα εθνομάρτυρας Σμύρνης, συνέλαβε την ιδέα να αποκρούσει στη μαρτυρική Δράμα τις ξένες προπαγάνδες ιδρύοντας εκεί μεγαλοπρεπέστατο ελληνικό διδακτήριο, σε οικόπεδο που είχε δωρίσει η Μαριγώ Άριτζίδου, στο πρόσωπο της Ναταλίας βρήκε τον μεγάλο ευεργέτη και υποστηρικτή. 

Γιατί σε παρακλητικό έγγραφο, που απεύθυνε και σε άλλους επιφανείς Μακεδόνες των ’Αθηνών, η Παύλαινα απήντησε, ότι με χαρά αναλαμβάνει την δαπάνη του έργου.

Τη μελέτη και τα σχέδια κατήρτισε ό αρχιτέκτονας Γεώργιος Χατζημιχάλης, ό όποιος ήταν και μυστικά διορισμένος υπολοχαγός από το ελληνικό κεντρικό κομιτάτο.

 Το κτίριο συμβολικά κατασκευάστηκε σε σχήμα Π από ευγνωμοσύνη προς τη μεγάλη ευεργέτιδα και για να τιμηθεί η μνήμη του ήρωα συζύγου της. 

Τα εγκαίνια του σχολείου έγιναν το 1909 κι αποτελεί μέχρι σήμερα ένα πραγματικό μνημείο για τη Δράμα.

Την ίδρυση παρομοίου σχολείου χρηματοδότησε η Παύλαινα και στη Νέα Ζίχνη Σερρών, όπου έμελλε να φοιτήσει και ό Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κ. Καραμανλής. 

Ή Ναταλία χρόνια και χρόνια έπειτα πρωτοστατούσε σεμνά και αθόρυβα σε κάθε καλή προσπάθεια, που γίνονταν στη Μακεδονία.

Τόσο που θα χρειαζόταν αμέτρητες σελίδες για να καταγραφούν όλα τα καλά της έργα.

 Καθ’ υπόδειξη της φίλης της Καλλιρόης Κοεμτζοπούλου, προέδρου του συλλόγου «’Αναγέννησις», χρηματοδότησε την ίδρυση στα Σέρβια ύφαντηρίου και παραρτήματος κέντρου ελληνικής λαϊκής τέχνης.

Γιαυτό και οι σερβιώτισσες από ευγνωμοσύνη την ανακήρυξαν επίτιμο πρόεδρο της «Αναγεννήσεως».

Το ότι αυτή τόσο νέα στερήθηκε τον σύντροφό της και περιβλήθηκε τον βαρύτατο -για την εποχή εκείνη τίτλο της χήρας, όχι μόνο δεν σκλήρυνε την καρδιά της απέναντι στον ανθρώπινο πόνο, αλλά την πλημμύρισε συμπόνια, τρυφερότητα προς τούς δυστυχισμένους και ανθρωπισμό.

 Πόσο συγκινητικό δεν ήταν το ενδιαφέρον της να συνδράμει τις οικογένειες των Μακεδονομάχων κι η φροντίδα της να αποδοθεί επί τέλους ό πρέπων σεβασμός κι η έμπρακτη απόδειξη ευγνωμοσύνης της πατρίδας απέναντι στους επιζήσαντες απ’ αυτούς!...

Και σαν ήρθε η μεγάλη στιγμή να δικαιωθούν οι αγώνες και πάλι η Ναταλία βρέθηκε πρώτη στις επάλξεις του καθήκοντος.

Γιατί τον ’Οκτώβριο του 1912 μαζί με άλλες Ελληνίδες ακολούθησε σαν εθελόντρια αδελφή τον στρατό κατά την απελευθερωτική του εξόρμηση στη Μακεδονία κι έγινε θρύλος η στοργή της προς τον τραυματία στρατιώτη, η συμβολή της στην οργάνωση της φιλανθρωπίας, το ενδιαφέρον της για την πνευματική ανύψωση των πληθυσμών και ιδιαίτερα της Μακεδόνισσας.

Μα και στον μικρασιατικό πόλεμο πάλι η Παύλαινα στάθηκε πλάι στον στρατιώτη σαν μάννα.

Τον εμψύχωνε, τον φρόντιζε με στοργή και αγάπη και σαν τραυματίζονταν, τον συνόδευε στη Σμύρνη για περίθαλψη.

Ό εθνομάρτυρας Μητροπολίτης Χρυσόστομος έβλεπε στο πρόσωπό της την ιδεωδέστερη συνεργάτιδα, την ενσάρκωση της αυταπαρνήσεως, την αδελφή του ελέους. 

Λαμπρή υπήρξε και η κοινωνική προσφορά της Ναταλίας μέσα από φιλανθρωπικά, πνευματικά και πολιτιστικά σωματεία.
 Μέλος του ΔΣ. του Π.Κ.Π.Α. από το 1914, συμπαραστάθηκε το 1927 και το 1930 την Εύα και τον ’Άγγελο Σικελιανό στην πραγμάτωση της Δελφικής ’Ιδέας, ενώ τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου ίδρυσε στην ’Αθήνα «Την Ελληνική Λαϊκή Τέχνη» για την προστασία και διάσωση της πατρογονικής κληρονομιάς. Παράλληλα δημιουργική ήταν και η ενασχόλησή της με τα γράμματα.

Στα χρόνια του Μακεδονικού ’Αγώνος, η πέννα κι η γλωσσομάθειά της έγιναν όπλα εθνικά κι ακαταμάχητα.

 Γιατί αρθρογραφώντας με ζέση σε ξένα περιοδικά και εφημερίδες διέλυε τα ψεύδη που διέσπειρε η βουλγαρική προπαγάνδα για να επηρεάσει τη διεθνή κοινή γνώμη.

Κι ακόμα εκτός από τις εμπνευσμένες εισαγωγές, που δημοσίευσε στις εκδόσεις της «Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης», μάς άφησε δυό σπουδαία έργα.

Την «Βατραχομυομαχία», μετάφραση από τα αρχαία στη νεοελληνική, και το ιστορικό ντοκουμέντο «Παύλος Μελάς», όπου πέρασε όλη την αλληλογραφία με τον ήρωα σύζυγό της φωτίζοντας σημαντικά αρκετές πτυχές του Μακεδονικού ’Αγώνος.

 Τέλος σαν μητέρα η Ναταλία Μελά υπήρξε ιδανική.
Τρυφερή και φιλόστοργη έδωσε λαμπρή μόρφωση και αγωγή στα παιδιά της, ευτύχησε να χαρεί τον Μιχαήλ αξιωματικό και την Ζωή, σύζυγο Γεωργίου Ίωαννίδου, χημικό και να περιτριγυριστεί από εγγόνια και δισέγγονα.

 Ή Παύλαινα, θαλερή παρά τα 101 της χρόνια, ήρεμη γιατί έπετέλεσε προς κάθε κατεύθυνση στο ακέραιο το καθήκον της,  πλημμυρισμένη χριστιανική ταπεινοφροσύνη, πραότητα και γαλήνη αποχαιρέτησε τα εγκόσμια τον ’Ιούλιο του 1972.

 Ή κόρη της Ζωή λίγα χρόνια αργότερα, εκπληρώνοντας τη στερνή της επιθυμία,  εναπόθεσε τα λείψανά της πλάι στου Παύλου Μελά  στο βυζαντινό εκκλησάκι των Ταξιαρχών στην Καστοριά. 

Έτσι τούς δυό συζύγους, που τόσο πρόωρα μα δοξασμένα χώρισε στη ζωή η αγάπη τους για τη Μακεδονία  κι η λαχτάρα για τη λευτεριά της,  τούς ενώνει τώρα η ελεύθερη Μακεδονική γη στην αιώνια ανάπαυσή τους.

Από yaunatakabara

Η Ιστορία της Μανιάτισας με το δρεπάνι – Άραγε αυτό γιατί δεν μας το δίδαξαν στο σχολείο …;

site analysis

 
Το Σπήλαιο του Δυρού, πηγαίνοντας στη Μάνη, θεωρείται ένα από τα καλύτερα του κόσμου και κάθε χρόνο εκεί συρρέουν χιλιάδες επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό για να ακολουθήσουν μια θαυμαστή υπόγεια διαδρομή με βαρκάκι μέσα στο νερό και μέσα από εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες.
Στην καρδιά της Μάνης λοιπόν , στο δρόμο για το «τουρισταδικο» σπήλαιο μερικά μέτρα πριν ένα μεγάλο άγαλμα που ξεπροβάλλει μέσα από θάμνους και ελιές προκαλεί ερωτηματικά.
Είναι η κλασσική φιγούρα της κυράς του χωριού, που είναι τόσο γνώριμη σε όλους μας, αυτής με τη μαντήλα, το φακιόλι, στο κεφάλι, με το μακρύ μέχρι τις πατούσες των ποδιών φόρεμα. Φιγούρα αγριεμένη, με βαθιές σκαμμένες ρυτίδες στο πρόσωπο που κραδαίνει απειλητικά ένα μεγάλο δρεπάνι…
Πάνω της έπεσα και γω, πηγαίνοντας για το Σπήλαιο με τους σταλακτίτες . Σταμάτησα, την κοίταξα με απορία και σεβασμό και σήμερα που έφθασε και το πλήρωμα του χρόνου, έγινε η αφορμή για τις « Ιχνηλασίες»…
Πάμε λοιπόν στο 1826, καλοκαίρι και Ιούνιος, τέτοια δηλαδή εποχή με την Ελλάδα διχασμένη και τον Ιμπραήμ με ορδές Αιγυπτίων να εισβάλλει στην Πελοπόννησο απειλώντας να καταπνίξει την επανάσταση εν τη γενέσει της.
Ήταν μια μάχη άγνωστη, μια μάχη που έδωσαν οι ουσιαστικά άοπλες γυναίκες της Μάνης και η οποία απέκτησε μεγάλη για το έθνος μας σημασία, αφού σημειώθηκε την περίοδο που η Επανάσταση κινδύνευε να χαθεί από τις εσωτερικές έριδες που αποδυνάμωσαν τα στρατεύματα και έκαμψαν το ηθικό των αγωνιστών.
Ο Ιμπραήμ που είχε αποβιβαστεί στη Μεθώνη έσπερνε το τρόμο, κατέκαιγε και έσφαζε τους πάντες.
Στο Μανιάκι ο Παπαφλέσσας που επιχείρησε να τον σταματήσει σκοτώνεται μαζί με τους 300 άντρες του μετά τα απανωτά γιουρούσια του στρατού του.
Ο εθνικός διχασμός, βρίσκεται σε όλο του το μεγαλείο με την καθαίρεση του πρόεδρου του νομοτελεστικού σώματος Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και την αντικατάστασή του από τον Κουντουριώτη και τη δημιουργία δύο κυβερνήσεων, μία υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη με έδρα την Τρίπολη και μία δεύτερη υπό τον Κουντουριώτη με έδρα το Κρανίδι.
Τον Αύγουστο ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει τη Μονεμβασιά, το Δεκέμβριο φθάνει στο Μεσολόγγι για να ενισχύσει τους πολιορκητές και στις 10-11 Απριλίου καταλαμβάνει την πολιορκημένη πόλη μετά την ηρωική έξοδο με τους 4.000 νεκρούς και τους 6.000 αιχμαλώτους.
Οι ήττες στο πεδίο των πολεμικών επιχειρήσεων των Ελλήνων δεν άφηναν περιθώρια για αισιοδοξία. Τα αισθήματα που κυριαρχούσαν ήταν η φρίκη, η απελπισία και ο φόβος.
Κάτω από αυτό το κλίμα ο Ιμπραήμ επιστρέφει στην Πελοπόννησο με την έπαρση του αήττητου στρατάρχη και τον τίτλο του πορθητή. Από όπου περνά σπέρνει τον όλεθρο και την καταστροφή.
Προκειμένου, δε, να εκμηδενίσει τις πενιχρές αντιστάσεις και με σκοπό να «τιμωρήσει» τους Μανιάτες, στράφηκε προς το μοναδικό ελεύθερο κομμάτι της Ελλάδας, τη Μάνη.
Στόχευε όπως εκτιμάται να την καταστρέψει ολοσχερώς, γιατί διέβλεπε ότι η ελεύθερη Μάνη ήταν μεγάλο και επικίνδυνο εμπόδιο στα σχέδιά του να αποκτήσει τον έλεγχο της Πελοποννήσου.
Φθάνοντας κοντά στη Βέργα του Αλμυρού, όπου οι Μανιάτες είχαν ταμπουρωθεί για να τον αντιμετωπίσουν, ο Ιμπραήμ απαιτεί την παράδοση όλης της Μάνης, γιατί αλλιώς –όπως διαμηνύει- «θα την περάσει όλη από το σπαθί του και δεν θα αφήσει ούτε ίχνος σπιτιού».
Όμως ο Γιωργάκης Μαυρομιχάλης, ο ηγέτης των Μανιατών, απαντά σαν άλλος Λεωνίδας και υπογράφοντας το έγγραφο ως «αρχηγός των Σπαρτιατών» τού διαμηνύει: «Σε περιμένουμε με όσας διαθέτεις δυνάμεις. Οι κάτοικοι της Μάνης γράφομε και σε περιμένομε».
Το πρωί της 22ης-6-1826 αρχίζει η διπλή επίθεση του Ιμπραήμ στη Μάνη. Με κατά μέτωπο επίθεση, με 8.000 πεζούς και 2.000 ιππείς εναντίον των περίπου 2.400 Μανιατών στη Βέργα του Αλμυρού.
Τα πλοία αρχικά προσέγγισαν τον όρμο της Μάλσοβας, όμως μετά τον «κανονιοβολισμό» της ναυαρχίδας συνεχίζουν προς τον Όρμο του Δυρού. Στο χωριό του Δυρού δεν υπήρχε σχεδόν κανένας Μανιάτης και οι δυνάμεις του Ιμπραήμ αρχίζουν να αποβιβάζονται τα ξημερώματα της 22ας προς την 23η Ιουνίου.
Στη Βέργα ο στρατός του Ιμπραήμ κυριολεκτικά αποδεκατίζεται από τους ηρωικά μαχόμενους Μανιάτες.
Η ίδια πανωλεθρία περίμενε τον επαρμένο σερασκέρη και στο δεύτερο μέτωπο που άνοιξε στην «καρδιά» της Μάνης, στο Δυρό, όπου οι γυναίκες με τα δρεπάνια του θερισμού, με πέτρες, με ξύλα, με τα δόντια και τα νύχια ακόμα, ξέσχισαν και θέρισαν στην κυριολεξία τις δυνάμεις του.
Οι τρομερές σκηνές άφθαστου ηρωισμού που λαμβάνουν χώρα στο Δυρό και σ’ όλη τη γύρω περιοχή είναι απίστευτου ιστορικού και εθνικού μεγαλείου.
Ο ακαδημαϊκός Δ. Κόκκινος αναφερόμενος στη Μάχη του Δυρού και ιδιαίτερα στις ηρωίδες της Μάνης, τους αφιερώνει τα ακόλουθα λυρικά λόγια:
«Διά μίαν ακόμη φοράν, η δραματική και ηρωική πραγματικότης υπερέβη τας συλλήψεις των θρύλων κατά τον Ιερόν Αγώνα της ανεξαρτησίας μας.
Όλα όσα αναφέρονται διά τας γυναίκας της Μάνης, που έτρεξαν εις την μάχην και εκρατούσαν αντί όπλων δρεπάνια, ρόπαλα και πέτρας, ξεπερνούν την φαντασίαν. Είναι ασύλληπτου πολεμικού μεγαλείου. Η Μάνη μάς έδωσε νέας Αμαζόνας…».

Η σημασία όμως της ανέλπιστης αυτής νίκης των Μανιατισών στο Δυρό είναι τεράστια και ωφέλησε τα μέγιστα την εθνική παλιγγενεσία καθώς οι Μανιάτισες κατόρθωσαν κάτι που φαινομενικά φάνταζε ακατόρθωτο:
<< Στο ρημοκλήσι τον Διρού
λειτούργα ο Πρωτοσύνγγελος,
και τ’ άχραντα μυστήρια
έφερνε στο κεφάλι του
βάλλοντας το χερουβικό.
Μ’ άξαφνα κι ανέλπιστα
Τούρκοι τον παραλάβασι,
Μα οι άντρες όλοι λείπασι,
είταν στη Βέργα τ ‘Αλμυρού
όπου τρωάδα ο πόλεμος
πάαινε δυο μερόνυχτα.
Μόνο τα γυναικόπαιδα
και γέροντες ανώφελο
γιατ’ είταν θέρος, βρέθηκαν
με τα τραπάνια στα λουριά.
Καθόλου δε δειλιάσασι,
καθόλου δεν τρομάξασι,
μόν’ έδωκαν την είδηση
στον Κωσταντίνο με πεζό.
κι έδραμε κατά το Διρό.
Βλέπεις γυναίκες να χερούν
και τα τραπάνια να κρατούν
τους Αραπάδες να χτυπούν.
«Εύγε σας, ματαεύγε σας,
γυναίκες, άντρες γίνητα,
σαν ανδρειωμένες μάχεσθε,
σαν Αμαζόνες κρούετε»…
Πηγή: Δημήτρης Βάλλας

Η αγία νεομάρτυς Χρυσή

site analysis

Η αγία γεννήθηκε σ΄ ένα χωριό του νομού Πέλλας στα τέλη του 18ου αιώνα, τη Σλάτενα, που σήμερα ονομάζεται Χρυσή. Καταγόταν από αγράμματους και φτωχούς γονείς, οι οποίοι αγωνίζονταν σκληρά για να εξασφαλίσουν το καθημερινό τους ψωμί, δουλεύοντας στα χωραφάκια τους. Είχαν ν΄ αναθρέψουν τέσσερις θυγατέρες.

Οι τίμιοι αυτοί βιοπαλαιστές, παρά τον φόβο των Τούτκων κατακτητών, δεν παρέλειψαν να διδάξουν στα παιδιά τους τη χριστιανική πίστη. Ιδιαίτερα η κόρη τους, η Χρυσή, κορίτσι χαριτωμένο, αγάπησε πολύ τον Χριστό. Θαύμαζε τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό και τους Νεομάρτυρες της εποχής της, καθώς άκουγε τα φρικτά βάσανά τους και το μαρτυρικό τους τέλος.

Κάποτε την αξίωσε ο Θεός να βαδίσει κι αυτή τον δρόμο του μαρτυρίου. Μια μέρα που πήγε μαζί με άλλες κοπέλες να μαζέψει ξύλα, ένας  νεαρός Τούρκος, σαγηνεμένος από την ομορφιά της, της έστησε καρτέρι και την αιχμαλώτισε. Άρχισε να την κολακεύει και να της υπόσχεται πολλά, αν τούρκευε και γινόταν γυναίκα του. Τη θερμοπαρακαλούσε, της έταζε πλούτη και καλοπέραση. Απειλούσε να την τιμωρήσει σκληρά, αν δεν υπάκουε. Η Χρυσή, όμως, όνομα και πράμα, του είπε: «Εγώ τον Χριστό μου πιστεύω και προσκυνώ και Αυτόν μόνο γνωρίζω για νυμφίο μου και δε θέλω ποτέ να τον αρνηθώ κι αν μύρια μου κάνετε βάσανα, κι αν ακόμα με κάνετε κομματάκια».

Τότε ο νεαρός την παρέδωσε σε κάποιες Τουρκάλες, οι οποίες μηχανεύτηκαν διάφορους σατανικούς τρόπους, για να της αλλάξουν γνώμη. Όμως δεν τα κατάφεραν ούτε κι αυτές. Ακόμα και τους γονείς και τους συγγενείς της κάλεσαν, για να την παρακινήσουν ν΄ αλλάξει θρησκεία.  «Σπλαχνίσου τον εαυτό σου κι εμάς, της έλεγαν. Αρνήσου τον Χριστό φαινομενικά. Δεν βλέπεις που κινδυνεύουμε να χαθούμε κι εσύ κι εμείς;». Η Χρυσή όμως δεν κάμφθηκε. Άκουγε μόνο τη φωνή της καρδιάς της. Στους γονείς της και στις αδελφές της απαντούσε: «Αντί για σας στο εξής θα έχω πατέρα τον Θεό, μητέρα την Παναγία, αδερφούς τους αγίους και τις αγίες».

Αφού περνούσε ο καιρός και δεν κατόρθωνε ο Τούρκος να την κάνει γυναίκα του, άλλαξε τελείως συμπεριφορά. Άρχισε να την ξυλοκοπά ανηλεώς καθημερινά επί τρεις μήνες. Η νεαρή κόρη υπέμεινε αγόγγυστα τους φρικτούς πόνους. Κι αφού πάλι το άγριο θηρίο δεν πέτυχε τον σκοπό του, μαζί με άλλους Τούρκους την έγδαραν και της πέρασαν πυρακτωμένο σουβλί από το ένα αυτί στο άλλο. Η Αγία όμως έμεινε αβλαβής. Τέλος την κρέμασαν από μια αγριαχλαδιά και της έκοβαν ένα-ένα τα μέλη. Έτσι, στις 13 Οκτωβρίου του 1795 παρέδωσε την ψυχή της στον Χριστό, που τόσο αγάπησε.

Δέσποινα Δαμιανίδου

ΠΗΓΗ.ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ

Ο ΜΑΡΤΥΡΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ της ηρωικής δασκάλας ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ

site analysis

 Εκτελέστηκε στις 13-11-1946 από συμμορίτες-αντάρτες στην πόλη του Σκρα από όπου καταγόταν και εργάζονταν. 

Πιο συγκεκριμένα την 13-11-1946 περίπου 330 συμμορίτες με την συνεργασία Βουλγάρων επιτέθηκαν στην πόλη του Σκρα και μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό που κατόρθωσαν να επιτύχουν στην μικρή δύναμη του Ελληνικού Στρατού που υπήρχε στο Σκρα, και αφού δολοφόνησαν τους 5 αξιωματικούς και τους 40 στρατιώτες, ή μανία των συμμοριτών ξέσπασε εναντίον των αθώων και φιλήσυχων κατοίκων τού Σκρα. 

 Οι συμμορίτες ξεχύθηκαν σαν άγρια θηρία μέσα στο χωριό και η πρώτη που πιάστηκε και σύρθηκε στην πλατεία τού χωριού ήταν η Βασιλική Παπαθανασίου η οποία ήταν ή δασκάλα τού χωριού. 

 Η Βασιλική Παπαθανασίου ήταν γεννημένη και μεγαλωμένη στο Σκρα, ήταν κόρη ιερέως και ό αδελφός της ως Υπολοχαγός του Ελληνικού Στρατού είχε σφαγιαστεί από τούς ΕΑΜοβουλγάρους. Έτσι ή μικρή δασκάλα ήταν αυτονόητο ότι θα ήταν το πρώτο θύμα καθώς είχε ποτιστή ολόκληρη από την αγάπη για την ‘Ελλάδα και την αυτοθυσία για την Πατρίδα της, κι αυτά τα ιδεώδη προσπαθούσε να μεταλαμπαδεύσει στις καρδιές και τις ψυχές των μικρών παιδιών πού ή Πατρίδα της εμπιστεύτηκε ως μαθητές, καθώς η δασκάλα ζούσε μόνη στο χωριό μαζεύοντας στο πατρικό της σπίτι (γιατί το σχολείο είχε καεί) τα παιδιά τού χωριού, και εκεί τους δίδασκε την πραγματική Ελληνική ιστορία και τα Ελληνικά γράμματα.

 Οι συμμορίτες με την βοήθεια των Βουλγάρων μάζεψαν και έσυραν στην πλατεία 35 ομήρους βάζοντας μπροστά την μικρή δασκάλα και ταυτόχρονα ανάγκασαν όλους τους κατοίκους του Σκρα να συγκεντρωθούν για να δουν αυτά που θα επακολουθούσαν.

 Η λύσσα των κομμουνιστοσυμμοριτών ξέσπασε πρώτα εκεί μπροστά σε όλους, στο αδύνατο κορμί της άμοιρης κοπέλας.

 Την κτυπάνε με ξύλινα δοκάρια και με τα κοντάκια των όπλων αργά και βασανιστικά επί ώρες και την διατάζουν να φωνάξει ζήτω το ΚΚΕ, όσο η δασκάλα αρνείται σθεναρά αρχίζουν να τις ξεριζώνουν τις τρίχες του κεφαλιού της. Η κοπέλα δεν βγάζει καμιά κραυγή, κανένα βογγητό, μόνο κάποια στιγμή φώναξε ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ. Οι συμμορίτες έξαλλοι πλέον αρχίζουν να την δέρνουν αλύπητα και να τη βασανίζουν σε σημείο πλέον που έχει παραμορφωθεί το 

πρόσωπο και το σώμα της.

 Όταν οι συμμορίτες δεν κατάφεραν να επιτύχουν τον σκοπό τους να κάμψουν την δασκάλα αναλαμβάνουν οι φίλοι τους οι Βούλγαροι. Αρχίζουν να την κτυπούν και αυτοί με πιο μεγάλη λύσσα και να της χαράζουν το κορμί με τις ξιφολόγχες λέγοντάς της επιτακτικά να φωνάξει ΖΗΤΩ Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ και τότε όλα αμέσως θα σταματούσαν.

 Η κοπέλα όσο έβλεπε να την κοιτάνε οι συγχωριανοί της και κυρίως οι μαθητές της αυτή αντιστέκονταν κόμη περισσότερο βγάζοντας μια ύστατη φωνή λέγοντας ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ. Η ενέργεια αυτή της δασκάλας έκανε ακόμη πιο έξαλλους τους συμμορίτες οι οποίοι της έκοψαν τα δάκτυλα τού χεριού, μα ή δασκάλα έμεινε και πάλι απτόητη, φωνάζοντας και πάλι ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ. Οι συμμορίτες του Κ.Κ.Ε. ήσαν πλέον έκτος εαυτού, και δεν μπορούσαν άλλο να ακούσουν το ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ, και της έκοψαν τη γλώσσα.

Ή δασκάλα τού Σκρα φωτεινό σύμβολο, σύμβολο μοναδικό σ’ ολόκληρη την Ιστορία μας δεν άντεξε άλλο. Εκεί στην πλατεία τού χωριού άφησε την τελευταία της πνοή, όπου ενώ μέχρι τότε φώτιζε η παρουσία της μόνο το μικρό της χωριό, από τότε φωτίζει ολόκληρη την Ελλάδα.

Εκεί πού μαρτύρησε ή Βασιλική Παπαθανασίου υπάρχει σήμερα ή προτομή της.

 Αυτή είναι η ιστορία, και ή πρώτη μάχη της ξενοκίνητης Βουλγαροκομμουνιστικής επιβουλής κατά της Ελλάδος μετά το 1944.

 Η εν λόγω κορνίζα της ηρωικής δασκάλας μου παραδόθηκε από Δντη σχολείου της πόλης της Βέροιας, καθώς η εν λόγω κορνίζα με εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας κατά την δεκαετία του 1980 ‘’αποκαθηλώθηκε’’ από όπου ήταν αναρτημένη εντός του σχολείου, όπου όμως ο εν λόγω εκπαιδευτικός την φύλαξε και μου την παρέδωσε, και πλέον εκτίθεται στο Βλαχογιάννειο Μουσείο.

facebook-ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ

Άγνωστες Αγίες του Οκτωβρίου

site analysis

Ἡ Ἁγία Μαλφεθᾶ

Μαρτύρησε, ἀφοῦ τὴν θανάτωσαν µὲ τοξευόµενα βέλη.

Ἡ  Ἁγία Ἀνθία

Μαρτύρησε, ἀφοῦ βρῆκε µαρτυρικὸ θάνατο µέσα σὲ χάλκινο πυρακτωµένο βόδι. Οἱ Ἅγιοι Ἰουβεντίνος καὶ Μάξιµος (ἢ Μαξιµίνος) Ὁ Ἱερὸς Χρυσόστοµος πλέκει ἰδιαίτερο ἐγκώµιο στοὺς δυὸ αὐτοὺς µάρτυρες. Ἔζησαν ἐπὶ Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361). Κάποτε ἔτυχε νὰ βρίσκονται σ᾿ἕνα συµπόσιο στρατιωτῶν (ἴσως διότι καὶ αὐτοὶ ἦταν στρατιῶτες) καὶ κατὰ τὴν συζήτηση, οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ διαµαρτύρονταν γιὰ τὰ κακὰ ποὺ ὁβασιλιὰς διέπραττε ἐναντίον τῶν χριστιανῶν. Αὐτὸ ὅµως, τὸ «κάρφωσε» κάποιος στὸν βασιλιὰ Ἰουλιανὸ τὸν Παραβάτη, µὲ ἀποτέλεσµα αὐτός, νὰδηµεύσει τὴν περιουσία τῶν δυὸ Ἁγίων καὶ νὰ τοὺς κλείσει φυλακή. Ἐπειδὴ ὅµως ἡ φυλακὴ εἶχε γίνει ἐκκλησία ἀπὸ τὶς συχνὲς καὶ ὁµαδικὲςἐπισκέψεις τῶν χριστιανῶν, γιὰ ν᾿ ἀκούσουν τὰ λόγια τῶν δυὸ Ἁγίων καὶ νὰ διδαχθοῦν, ὁ Ἰουλιανὸς λοιπόν, ἔδωσε διαταγὴ καὶ τὴν νύχτα, κρυφά, στρατιῶτες πῆγαν καὶ τοὺς ἀποκεφάλισαν. Τὰ σώµατά τους τὰ πῆραν οἱ χριστιανοὶ καὶ τὰ ἔθαψαν µὲ τὴν ἁρµόζουσα τιµή.

Μάνα συγνώμη και . . . σ’ ευχαριστώ για όλα!

site analysis

Ένας νεαρός άνδρας πήγε να υποβάλλει αίτηση για μια διευθυντική θέση σε μια μεγάλη εταιρεία. Αφού πέρασε την αρχική συνέντευξη , έπρεπε τώρα να συμφωνήσει και ο γενικός διευθυντής για την πρόσληψη.

Ο διευθυντής ανακάλυψε από το βιογραφικό του, ότι ο νεαρός είχε εξαιρετικές ακαδημαϊκές σπουδές. Ρώτησε, «Πως κατάφερες να κάνεις αυτέ τις σπουδές; Μήπως πήρες υποτροφίες;»


«Όχι του απάντησε ο νεαρός».

«Ο πατέρας σου κατέβαλλε όλα αυτά τα δίδακτρα;» ρώτησε ξανά ο διευθυντής.

«Ο πατέρας μου κύριε πέθανε όταν ήμουν ενός έτους, η μητέρα μου ήταν αυτή που πλήρωνε τα δίδακτρά μου» Απάντησε.

« Που εργάζεται η μητέρα σου;»

«Η μητέρα μου εργάζεται ως καθαρίστρια ρούχων. Πλένει ρούχα για άλλους»

Ο διευθυντής ζήτησε τότε από το νεαρό να του δείξει τα χέρια του. Ο νεαρός έδειξε τα χέρια του τα οποία ήταν λεία και πολύ απαλά.

«Έχεις βοηθήσει ποτέ τη μητέρα σου στο πλύσιμο των ρούχων;»

«Ποτέ, η μητέρα μου ήθελε πάντα να μελετώ και να διαβάζω όσο το δυνατόν περισσότερο. Εκτός αυτού, η μητέρα μου πλένει τα ρούχα πιο γρήγορα από μένα.

Ο διευθυντής είπε: «Θέλω να σου ζητήσω κάτι. Όταν πας σπίτι σήμερα, πήγαινε να καθαρίσεις τα χέρια της μητέρας σου και θα τα ξαναπούμε αύριο το πρωί».

Ο νεαρός θεώρησε ότι οι πιθανότητες να πάρει τη θέση, ήταν πολύ μεγάλες. Όταν πήγε πίσω στο σπίτι, ζήτησε από τη μητέρα του να τον αφήσει να καθαρίσει τα χέρια της. Η μητέρα παραξενεύτηκε και με ανάμεικτα συναισθήματα άπλωσε τα χέρια της προς το γιο της.

Ο νεαρός άρχισε να πλένει τα χέρια της μητέρας του σιγά-σιγά, ενώ δάκρυα έσταζαν από τα μάτια του όση ώρα το έκανε αυτό. Ήταν η πρώτη φορά που παρατήρησε ότι τα χέρια της μητέρας του ήταν τόσο ζαρωμένα, και ότι υπήρχαν τόσες πολλές μελανιές πάνω τους. Μερικές μελανιές μάλιστα ήταν τόσο οδυνηρές, που η μητέρα του βογκούσε όταν τις άγγιζε.

Ήταν η πρώτη φορά που ο νεαρός συνειδητοποίησε ότι ήταν αυτά τα χέρια που έπλεναν σε καθημερινή βάση ρούχα για να μπορέσει να πληρώσει τα δίδακτρά του. Οι μελανιές στα χέρια της, ήταν το τίμημα που η μητέρα έπρεπε να πληρώσει για την εκπαίδευσή του και το μέλλον του παιδιού της.

Μετά τον καθαρισμό των χεριών της μητέρας του, ο νεαρός άρχισε να πλένει σιγά – σιγά όλα τα ρούχα που είχαν στοιβαχτεί για πλύσιμο, μονολογώντας «Μάννα συγγνώμη και σ’ ευχαριστώ για όλα» Μάννα συγγνώμη και σ’ ευχαριστώ για όλα»… ενώ δάκρυα συνέχιζαν να τρέχουν από τα μάτια του.

Εκείνο το βράδυ, μητέρα και ο γιος έκατσαν και κουβέντιασαν για αρκετή ώρα.

Την άλλη μέρα το πρωί, όταν ο νεαρός πήγε στο γραφείο του διευθυντή συγκινημένος και βουρκωμένος, βλέποντάς τον έτσι, τον ρώτησε.

«Για πες μου λοιπόν, τι έγινε χθες στο σπίτι σου; Τι έκανες; Έμαθες κάτι καινούργιο»

Ο νεαρός απάντησε: «Καθάρισα τα χέρια της μητέρας μου, αλλά και έπλυνα τελικά όλα τα ρούχα που είχε για πλύσιμο»

«Τώρα κατάλαβα και εκτίμησα την προσπάθεια της μητέρας μου. Χωρίς τη μητέρα μου, δεν θα ήμουν αυτό που είμαι σήμερα. Συνειδητοποίησα με την πράξη αυτή, πόσο σημαντική είναι η βοήθεια που σου προσφέρουν οι άλλοι. Έχω καταλήξει να εκτιμώ την αξία και τη σημασία που έχει το να βοηθά ο ένας τον άλλο στην οικογένεια και στην κοινωνία»

Ο διευθυντής τότε του είπε: «Αυτό είναι που ψάχνω σε ένα συνεργάτη. Θέλω να προσλάβω ένα άτομο που δεν θα σκέφτεται μόνο το εαυτό του, που μπορεί να γνωρίζει και να εκτιμά τη βοήθεια, τις προσπάθειες και τα δεινά των άλλων, για να επιτευχτούν κάποια πράγματα στη ζωή και δεν θα θέτει τα χρήματα ως μοναδικό στόχο του στη ζωή του. Έχεις προσληφθεί»

Αυτό το νεαρό άτομο εργάστηκε πολύ σκληρά, έλαβε αξιώματα στην επιχείρηση και απολάμβανε το σεβασμό των υφισταμένων του. Κάθε εργαζόμενος που είχε, εργάστηκε επιμελώς και ως ομάδα με τους υπόλοιπους. Οι επιδόσεις της εταιρείας βελτιώθηκαν σημαντικά.

πηγη: http://agiameteora.net

Ο επίσκοπος και η πόρνη

site analysis

Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης

α) Είναι γνωστό, ότι ο Χριστός καταδίκαζε με δριμύτητα την υποκρισία, το φαρισαϊσμό και τον ηθικισμό των κατ’ επίφαση ευσεβών.

Σκοπός του δεν ήταν να κρίνει ή να διαπομπεύσει τους αμαρτωλούς, αλλά να τους καλέσει σε μετάνοια. Σε μια συζήτηση που είχε με τους πρεσβυτέρους και τους αρχιερείς του λαού, ανέφερε την παραβολή των δύο γιων (βλ. Ματθ. 21, 28-31). Σύμφωνα με αυτήν, «ένας πατέρας στέλνει τους δύο γιους να εργασθούν στο αμπέλι. Αρχικά, ο πρώτος αρνείται, ενώ ο δεύτερος δέχεται. Στην συνέχεια όμως, ο πρώτος μετανιώνει και πηγαίνει να εργασθεί, ενώ ο δεύτερος που φάνηκε καταρχήν πρόθυμος, δεν προσέρχεται». Τους ρωτάει τότε ο Χριστός: ποιος από τους δύο έκανε το θέλημα του πατέρα; Εκείνοι απαντούν, ο πρώτος.

β) Με αφορμή την απάντηση, αλλά και τη μετάνοια του πρώτου γιού, διδάσκει ο Χριστός: «Σας βεβαιώνω, πως οι τελώνες και οι πόρνες θα μπουν πριν από σας στη βασιλεία του Θεού» (Ματθ. 21,31). Τα λόγια αυτά βρίσκουν εφαρμογή στο βίο της αγίας Πελαγίας, που η Εκκλησία τιμά στις 8 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με το Συναξάρι, στην Αντιόχεια ζούσε μια γυναίκα «περιφανής και πλουσία, πολλά ωραία τω σώματι και υπέρκαλλος, τη δε ψυχή ρερυπωμένη και βέβυλος»

.γ) Η γυναίκα αυτή δεν είχε άλλη φροντίδα, παρά να τονίζει τη φυσική της ωραιότητα και να στολίζεται, για να παγιδεύει τους εραστές της. Για τα μαργαριτάρια που φορούσε, την αποκαλούσαν Μαργαριτώ. Στην πόλη βρισκόταν εκείνη την εποχή ο επίσκοπος Νόννος, προσκεκλημένος του αρχιεπισκόπου Αντιοχείας και παρόντων πολλών αρχιερέων κήρυττε έξω από το ναό του αγίου Ιουλιανού. Την ώρα εκείνη, περνούσε η Πελαγία με τη συνοδεία της. Καθόταν στολισμένη σε άμαξα. Έλαμπαν τα κοσμήματά της και μοσχοβολούσε ο αέρας από τα αρώματά της.

δ) Οι άλλοι αρχιερείς απέστρεψαν το πρόσωπό τους, για να μην την βλέπουν. Όμως, ο μακάριος Νόννος την παρατηρούσε προσεκτικά για πολλή ώρα. Ύστερα στέναξε και χωρίς να κατακρίνει την πλούσια εταίρα είπε: «Αλλοίμονο, σε μας τους αμελείς και αχρείους. Θα ντραπούμε την ημέρα της κρίσεως για την πόρνη αυτή, η οποία για να αρέσει σε θνητούς ανθρώπους τόσο πολύ καλλωπίζεται, ενώ εμείς δεν επιμελούμαστε την ψυχή μας, για να αρέσουμε στον ζώντα Θεό».

ε) Ο λόγος του επισκόπου έφερε κατάνυξη στην καρδιά του και η προσευχή του κέντρισε και το ενδιαφέρον της Πελαγίας. Την άλλη μέρα ακούοντας η Πελαγία από κοντά τη διδαχή του σοφού ανδρός, ζήτησε να κατηχηθεί και να βαπτισθεί. Με πλήρη επίγνωση της κατάστασής της απευθύνεται προς τον άγιο Νόννο λέγοντας: «Βάπτισόν με και οδήγησον προς μετάνοιαν, ότι εγώ ειμί της ανομίας το πέλαγος και της απωλείας η άβυσσος». Με πνεύμα ταπεινώσεως και συντριβής βαπτίζεται και την αναδέχεται μια ενάρετη μοναχή, ονόματι Ρωμάνα.

στ) Η Πελαγία ανακαινισμένη πνευματικά παραδίδει τον πλούτο της στον άγιο επίσκοπο για τους πτωχούς. Ελευθερώνει τους δούλους και μια νύκτα ενδύεται ανδρικό «τρίχινο και ρακώδες χιτώνιο», και αναχωρεί στα Ιεροσόλυμα. Εκεί ασκείται για τρία χρόνια στο Όρος των Ελαιών, ως μοναχός Πελάγιος, φθάνοντας σε υψηλά μέτρα αρετής. Ύστερα από Θεία πληροφορία ο άγιος Νόννος στέλνει τον υποτακτικό του Ιάκωβο να τη συναντήσει. Εκείνος δεν την αναγνωρίζει, διότι το κάλλος ήταν μαραμένο και η σάρκα ξηραμένη από την εγκράτεια.

ζ) Όταν αναγγέλλεται ο θάνατος του Πελαγίου, έρχεται πλήθος πατέρων από τα περίχωρα για να ενταφιάσουν το ιερό λείψανο. Τότε αποκαλύπτεται, ότι πρόκειται για την Πελαγία και εκπλήσσονται όλοι με το θαυμαστό γεγονός, αλλά και τις ανεξερεύνητες βουλές του Θεού, «ο οποίος πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α’ Τιμ. 2,4).