Ἁγ. Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης - Ἡγουμένη Ταϊσία

site analysis

π. Ἰωάννης: Γιατί μοῦ ζήτησες μὲ τόση ἐπιμονὴ νὰ ἐπισκεφθῶ τὸ μοναστήρι σας; Συναντηθήκαμε καὶ μιλήσαμε. Δὲν σοῦ φτάνει αὐτό;


ἡγ.Ταϊσία: Μπάτουσκα, σοῦ ζητῶ νὰ ἔλθης, ἐπειδὴ ἀκριβῶς εἶχα τὴν εὐκαιρία νὰ μιλήσω μαζί σας καὶ νὰ σᾶς ἰδῶ μὲ τὰ ἴδιά μου τὰ μάτια. Ἀφοῦ λοιπὸν ἐγὼ εἶχα αὐτὴν τὴν εὐτυχία, θέλω νὰ ἔχουν τὴν ἴδια τύχη καὶ οἱ ἀδελφές μου. Ἂν δὲν χρησιμοποιήσω ὅλα τὰ διαθέσιμα μέσα γιὰ νὰ τὸ καταφέρω αὐτό, τότε θὰ τὸ ἔχω βάρος στὴν συνείδησή μου, ἂν ὅμως ἐγὼ καταβάλω κάθε δυνατὴ προσπάθεια καὶ σεῖς ἐξακολουθήσετε νὰ ἀρνῆσθε, τότε δὲν θὰ ἔχω νὰ δώσω λόγο στὸν Θεό.


π. Ἰωάννης: Ἄ! γι’ αὐτὸ λοιπόν! Γι’ αὐτὸ πᾶμε στὸ μοναστήρι!


ἡγ.Ταϊσία: Εἶχα τὴν ἐλπίδα, Μπάτουσκα, ὅτι θὰ μποροῦσα νὰ σᾶς ἀνοίξω ὅλη μου τὴν ψυχή. Πάντα ἤθελα νὰ τὸ κάνω αὐτό, γιὰ νὰ μπορέσετε νὰ τὴν ἰδῆτε σὰν κάτι τὸ συγκεκριμένο καὶ νὰ μοῦ δείξετε αὐτὸ ποὺ χρειάζεται. Αὐτὸς εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς συνομιλίας μου μαζί σας. 

Πολλὲς φορὲς συμβαίνει νὰ μὴ γνωρίζουμε τὸν ἑαυτό μας καὶ νὰ ὑποχωροῦμε στὶς ἀδυναμίες μας. Ἐκτὸς αὐτοῦ, βλέπω ὅτι ἐσεῖς εἶσθε ἕνας ἄνθρωπος προικισμένος μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ. Βλέπετε διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ ἐνοικεῖ σὲ σᾶς.


π. Ἰωάννης: Σέ μᾶς τοὺς ποιμένες δίδεται μία ἰδιαίτερη χάρη γιὰ τὸ ἔργο τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν, πού μᾶς ἔχουν ἐμπιστευθῆ. Αὐτὴ ἡ χάρη φωτίζει καὶ τὴν γνώση μας στὸν βαθμό, ὅπου χρειάζεται.


ἡγ.Ταϊσία: Ναὶ Μπάτουσκα. Δὲν ἔχουν ὅμως ὅλοι οἱ ποιμένες τὸ ἴδιο ποσοστὸ χάρης. Νομίζω πὼς ἡ χάρη δίδεται στὸν καθένα κατὰ τὸ μέτρο τῆς προσωπικῆς του ἱκανότητος νὰ τὴν δεχθῆ. Ἐσεῖς εἶσθε ἰδιαίτερα προικισμένος μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ μέσω αὐτοῦ μιλᾶτε στὸν λαό. Τὸ ἔχω προσέξει αὐτὸ ἀπὸ πολὺ καιρὸ τώρα.


π. Ἰωάννης: Ἂν μπόρεσες νὰ παρατηρήσεις καὶ νὰ κατανοήσης τὴν πνευματικότητα ἑνὸς ἀνθρώπου, τότε δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ ἀμφιβάλλωμε ὅτι χρειάζεται πίστη, γιατί ὁ ἐχθρὸς ταράζει τὶς ψυχές μας μὲ ἀμφιβολία καὶ ἀπιστία, γιὰ νὰ μᾶς στερήση τὴν εἰρήνη.


ἡγ.Ταϊσία: Ἐσεῖς ἔχετε τὴν εὐκαιρία νὰ βλέπετε πολὺ κόσμο, νὰ μαθαίνετε τὶς διάφορες ἀνάγκες του, τὶς ἁμαρτίες καὶ τὶς ἐλλείψεις του καὶ γενικὰ ὅλα, ὅσα σᾶς ἐμπιστεύεται αὐτὸς ὁ κόσμος.


π. Ἰωάννης: Ναὶ ἀγαπητή μου. Ἀναγκάζομαι ν’ ἀκούω τὶς ἐξομολογήσεις πολλῶν ἀνθρώπων. (Ἐδῶ ὁ Μπάτουσκα ἀναστέναζε βαθειά).


ἡγ.Ταϊσία: Μήπως αὐτό σᾶς εἶναι δύσκολο μερικὲς φορές;


π. Ἰωάννης: Δὲν εἶναι εὔκολο, ἀλλ’ αὐτὸ ἀκριβῶς εἶναι τὸ νόημα τῆς ἐντολῆς. Ὀφείλομεν ἡμεῖς οἱ δυνατοὶ τὰ ἀσθενήματα τῶν ἀδυνάτων βαστάζειν. (Ρωμ. 15:1). Αὐτὴ ἡ ἐντολὴ δὲν εἶναι εὔκολη στὴν πραγματοποίησή της καὶ ἀναφέρεται κυρίως στοὺς ποιμένες.


ἡγ.Ταϊσία: Ἔχετε μήπως τὴν εὐκαιρία νὰ συναντᾶτε καὶ ἅγιες ψυχές, τέλειες;


π. Ἰωάννης: Ἡ τελείωσή μας εἶναι ἐκεῖ (καὶ ἔδειξε τὸν οὐρανό) καὶ ἕνας μόνον εἶναι ἅγιος, ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός.


ἡγ.Ταϊσία: Μπάτουσκα, ὅσο ὁ ἄνθρωπος ζῆ μέσα σ’ αὐτὸ τὸ σαρκίο δὲν μπορεῖ νὰ ἐλευθερωθῆ ἀπὸ τὰ πάθη, τοὺς πειρασμοὺς καὶ τὶς παγίδες, ποὺ τὸν περιτριγυρίζουν παντοῦ σ’ ὅλον τὸν κόσμο…


π. Ἰωάννης: Φυσικά, ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι ἐλεύθερος παθῶν καὶ γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς χρειάζεται νὰ ἐπαγρυπνοῦμε μὲ ἔνταση καὶ ἐπιμονή. Τὴν στιγμὴ τοῦ πειρασμοῦ ὁ ἄνθρωπος εἶναι σὰν νὰ τοποθετῆται σὲ ζυγαριὰ - πρὸς τὰ ποῦ θὰ κλίνη; Ὁ ἐχθρὸς τὸν σπρώχνει στὸν ὄλεθρο, ἐνῶ κάποιος ἄγγελος καθὼς καὶ ἡ συνείδησή του τὸν συγκρατοῦν. Αὐτὴν τὴν ὥρα πρέπει νὰ ὁπλίζεται κανεὶς μὲ τὸν φόβο τῶν βασάνων τῆς κολάσεως. Χρειάζεται ἐπίσης νὰ προσθέση καὶ τὶς μυστικὲς προσευχὲς τῆς καρδιᾶς του, γιατί χωρὶς τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, δὲν ἔχομε ἀρκετὴ δύναμη νὰ καταπολεμήσωμε τοὺς πειρασμούς.


ἡγ.Ταϊσία: Ὅταν νήφη κανείς, τότε ἀκόμη καὶ ἡ παραμικρὴ ἀπόκλιση ἀπὸ τὸν Θεό, θελητὴ ἡ ἀθέλητη κλίνει τὴν ζυγαριὰ τῆς ψυχῆς καὶ καταστρέφει τὴν εἰρηνική της κατάσταση (Φυσικὰ μιλῶ ἀπὸ δική μου πεῖρα) κι ὅταν χαθῆ ἡ εἰρήνη, ἐπέρχεται ἀναταραχή, ἐνόχληση καὶ ἀπογοήτευση. Ὤ, πόσο σκληρὸ εἶναι αὐτὸ μερικὲς φορὲς γιὰ τὴν ψυχὴ καὶ πόσο δύσκολο εἶναι νὰ ἐπανέλθη πάλι στὴν εἰρηνική της κατάσταση!


π. Ἰωάννης: Ἐκείνη τὴν στιγμὴ εἶναι ἀπολύτως ἀπαραίτητο νὰ ὑπάρξη ἄμεση καὶ μυστικὴ μετάνοια "Κεκράξεται πρὸς με καὶ εἰσακούσομαι αὐτοῦ." (Ψαλμ. 90:15). Ὁ Κύριος γνωρίζει τὶς ἀδυναμίες μας καὶ εἶναι ἕτοιμος νὰ μᾶς τὰ συγχωρήση ὅλα, ἂν μετανοήσωμε καὶ ζητήσωμε συγχώρηση. Εἶναι ἀπολύτως ἀπαραίτητο νὰ μὴ σκληρυνθῆ ἡ καρδιά μας, δηλαδὴ νὰ μὴ διστάσωμε στὴν σκέψη τῆς ἁμαρτίας, ποὺ διαπράξαμε ἀλλὰ νὰ μετανοήσωμε ἀμέσως μὲ τὴν σκέψη τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ. Τότε, δὲν θὰ ὑπάρξη ταραχὴ ἡ ἐνόχληση, ἀλλὰ συντριβὴ τῆς καρδιᾶς καὶ ταπεινοφροσύνη, ποὺ ὁ Θεὸς "οὐκ ἐξουδενώσει" (Ψαλμ. 50:17).


ἡγ.Ταϊσία: Πῶς μπορεῖ κανεὶς νὰ διατηρήση τὴν εἰρηνικὴ σχέση τῆς ψυχῆς του μὲ τὸν Θεό, πού ἀποκαταστάθηκε μὲ τὰ Μυστήρια, τὴν μυστικὴ μετάνοια ἤ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ;


π. Ἰωάννης: Τίποτε δὲν διατηρεῖ τὴν εἰρήνη, ποὺ συνίσταται στὴν ἐπαφὴ μὲ τὸν Θεό, ὅσο ἡ νήψη. Γενικὰ αὐτός, ποὺ ζῆ ζωὴ πνευματικὴ καὶ εἶναι ζηλωτὴς τῆς σωτηρίας, πρέπει ἀκούραστα νὰ νήφη, νὰ παρακολουθῆ δηλαδὴ ὅλες τὶς κινήσεις τῆς καρδιᾶς καὶ τοῦ νοῦ του. 

Αὐτὸν τὸν παρατηρεῖ προσεχτικὰ ὁ ἐχθρός, ποὺ θέλει νὰ τὸν πιάση, ὅταν βρῆ ἀνοιχτὴ τὴν πόρτα, δηλαδὴ σὲ μία στιγμή, ποὺ ὁ νοικοκύρης δὲν προσέχει, καὶ τότε ὁρμᾶ ἀμέσως μέσα, συμπεριφέρεται σὰν ἰδιοκτήτης τῆς ψυχῆς καὶ μπορεῖ νὰ προκαλέση μεγάλο κακό.


ἡγ.Ταϊσία: Πόσο ἄσχημο εἶναι τὸ συναίσθημα, ποὺ νοιώθει κανεὶς μέσα του, ὅταν, ἀφοῦ καθαρισθῆ καὶ ἀποκαταστήση τὴν σχέση του μὲ τὸν Θεό, ἡ ψυχὴ του διακόπτει καὶ πάλι αὐτὴν τὴν σχέση!


π. Ἰωάννης: Σὲ μία καθαρὴ καὶ ἄσπρη ἐπιφάνεια φαίνεται ἀκόμη κι ὁ παραμικρότερος λεκές. Τὸ ἴδιο μποροῦμε νὰ εἰποῦμε ὅτι ἰσχύει καὶ γιὰ τὴν ψυχή. Σὲ μία μαύρη ὅμως καὶ ἀκάθαρτη ἐπιφάνεια ὁ λεκὲς δὲν φαίνεται, γιατί ὅλη εἶναι σκοτεινὴ καὶ ἀκάθαρτη. Ἔτσι λοιπὸν προκύπτει ὅτι εἶναι ἀνάγκη νὰ νήφωμε καὶ νὰ ἔχωμε ἀδιάλειπτη μνήμη Θεοῦ καὶ ἐσωτερικὴ προσευχή.


ἡγ.Ταϊσία: Ναί, μπάτουσκα, τείνει κανεὶς νὰ πιστέψη ὅτι δύσκολα μπορεῖ νὰ κρατηθῆ σ’ αὐτὸν τὸν δρόμο, ἂν ἡ ζωὴ τὸν ἔχη ρίξει μέσα σὲ ἀδιάκοπες σκοτοῦρες, ἔστω κι ἂν αὐτὲς εἶναι ἀθῶες - ὅπως εἶναι π.χ. οἱ φροντίδες κάποιου, ποὺ ἔχει τὴν εὐθύνη ἄλλων, ἀλλὰ ἀγωνίζεται ταυτόχρονα νὰ ἔχη καὶ νήψη.


π. Ἰωάννης: Ναί, εἶναι δύσκολο, ἀλλὰ τί καλὸ μπορεῖ νὰ ἀποκτηθῆ χωρὶς ἀγῶνα; Στὸ κάτω-κάτω, ἂν τὸ ἰδοῦμε ἀπὸ μίαν ἄλλη ἄποψη, μήπως ἡ σωτηρία μας δὲν βρίσκεται στὸν ἀγῶνα μας, μήπως ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ δὲν ἀποκτᾶται διὰ τῆς βίας; "Ἀπὸ δὲ τῶν ἡμερῶν Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ ἕως ἄρτι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν." (Ματθ. 11:12). Δηλαδὴ μὲ τὸ νὰ ὑποχρεώνωμε τὸν ἑαυτό μας πιεστικὰ καὶ νὰ ἀγωνιζώμαστε, νὰ δίνωμε μάχες καὶ νὰ ἐπιτυγχάνουν μόνον αὐτοί, ποὺ ἔχουν τὸν μεγαλύτερο ζῆλο. Ἐδῶ χρειάζεται προσευχή.


ἡγ.Ταϊσία: Πάτερ, δίδαξε μὲ πῶς νὰ προσεύχωμαι.


π. Ἰωάννης: Ἡ προσευχὴ εἶναι τὸ πιὸ ἁπλὸ καὶ ταυτόχρονα τὸ πιὸ δύσκολο πρᾶγμα. Τὸ παιδὶ παρακαλεῖ μὲ τὸν δικό του τρόπο. Ζητᾶ ὅ,τι θέλει ἀπὸ τὸν πατέρα καὶ τὴν μητέρα του. Εἴμαστε κι ἐμεῖς παιδιὰ τοῦ οὐρανίου Πατρός, γιατί λοιπὸν θὰ πρέπει νὰ κάνωμε διαφορετικά; Πρέπει νὰ τοῦ ποῦμε τὶς ἀνάγκες μας, ὅπως τὶς νοιώθομε καὶ μὲ τὸν ἴδιο τρόπο νὰ τοῦ ἀνοίξωμε τὴν καρδιά μας. "Ἐγγὺς Κύριος πᾶσι τοὶς ἐπικαλουμένοις αὐτὸν ἐν ἀληθείᾳ… καὶ τῆς δεήσεως αὐτῶν εἰσακούσεται (Ψαλμ. 144:19, 20). Καὶ πάλι σᾶς λέγω "ἐλεύσομαι" (11 Σαμ. 17:2). 

Ὤ, πόσο μεγάλο εἶναι τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ γιά μᾶς! Ἀλλὰ ταυτόχρονα πρέπει νὰ εἴμαστε φρόνιμοι καὶ προσεκτικοί, νὰ τηροῦμε τὸν νοῦ μας μακριὰ ἀπὸ περισπασμούς, μετεωρισμοῦ καὶ μάταιες σκέψεις.


ἡγ.Ταϊσία: Μερικὲς φορὲς Μπάτουσκα προσεύχομαι πραγματικὰ μὲ ὅλο μου τὸ εἶναι σὰν νὰ στέκωμαι μπροστὰ στὸν ἴδιο τὸν Θεό. Τότε ἐξαφανίζεται ὁ ἑαυτός μου καὶ ἡ προσευχή μου γίνεται γλυκειὰ καὶ θερμή. Αὐτὸ ὅμως δὲν συμβαίνει συχνά. Μερικὲς φορὲς πάλι δὲν ἐπιτρέπω στὸν ἑαυτό μου νὰ ἔλθη σ’ αὐτὴν τὴν κατάσταση, γιατί φοβοῦμαι τὸν ἐχθρό, μήπως δηλαδὴ μὲ κολακεύει καὶ μὲ κάνει νὰ νοιώθω ὑπερηφάνεια, ποὺ κάνω τέτοια προσευχή, γιατί ἀκόμη εἶμαι ἄπειρη καὶ δὲν μπορῶ νὰ σταθῶ σ’ αὐτὸ τὸ ὕψος ἀνεπηρέαστη. Αὐτὴ ἡ ἐργασία εἶναι γιὰ κείνους, ποὺ εἶναι πιὸ προοδευμένοι πνευματικὰ ἀπὸ μένα.

Ἔχω διαβάσει φυσικὰ ὅλα ἐκεῖνα τὰ ἀσκητικὰ συγγράμματα, πού μᾶς λένε νὰ εἴμαστε προσεχτικοί, ὅσον ἀφορᾶ τὴν καθαρὴ προσευχὴ - ἰδιαίτερα οἱ ἀρχάριοι, ὅπως εἶμαι ἐγὼ – καὶ μᾶς προειδοποιοῦν ὅτι ὅσοι καταπιάνονται μ’ αὐτὴν πρόωρα, πρέπει νὰ παίρνουν πολλὲς προφυλάξεις, ἐπειδὴ ἡ προσευχὴ αὐτὴ εἶναι ἕνα μεγάλο χάρισμα, ποὺ τὸ δίνει ὁ ἴδιος ὁ Θεός.


π. Ἰωάννης: Γι’ αὐτὸ ἀκριβῶς σοῦ λέγω νὰ εἶσαι φρόνιμη καὶ προσεχτική. Δὲν εἶναι ὅμως σωστὸ νὰ ἀποφεύγης τὴν καθαρὰ προσευχή. Αὐτὴ ἡ προσευχὴ εἶναι ἐπίσκεψη τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ. Πρέπει νὰ τὴν ἐπιζητῆ κανεὶς ἐπίμονα καὶ ἐντατικὰ καὶ νὰ τὴν φυλάττη σὰν κόρη ὀφθαλμοῦ. Δὲν πρέπει κατὰ κανένα τρόπο νὰ τὴν ἀποφεύγη. Ὁ ἐχθρὸς μισεῖ αὐτοῦ τοῦ εἴδους τὴν προσευχὴ καὶ προσπαθεῖ νὰ μᾶς φοβίσει καὶ νὰ μᾶς ἀπατήση. Αὐτὴ ἡ προσευχὴ εἰρηνεύει τὴν ψυχὴ καὶ φέρνει τὴν σιωπὴ καὶ τὴν ἠρεμία.


ἡγ.Ταϊσία: Ἀπὸ τότε, ποὺ ἔγινα ἡγουμένη δὲν προσεύχομαι πολύ. Οἱ καθημερινὲς ἐργασίες καὶ φροντίδες, μὲ τὶς ὁποῖες ἀσχολοῦμαι συνεχῶς, μὲ ἐξαντλοῦν τόσο, ποὺ μόλις καταφέρνω νὰ συρθῶ τὸ βράδυ στὸ κρεββάτι μου καὶ πρὶν προλάβω καλά-καλὰ νὰ ξυπνήσω τὸ πρωὶ ξαναρχίζουν πάλι τὰ ἴδια. Μόλις ἀνοίξω τὴν πόρτα τοῦ κελλιοῦ μου κυριολεκτικὰ καταπτοοῦμαι ἀπὸ τὶς ἔγνοιες καὶ δυσκολεύομαι νὰ ξαναγυρίσω στὴν προσευχή.


π. Ἰωάννης: Ἡ σωτηρία καὶ ἡ προσευχὴ δὲν βρίσκονται στὰ πολλὰ λόγια, ἀλλὰ στὴν κατανόηση καὶ στὴν θέρμη τῆς καρδιᾶς. 

Τὸ σπουδαιότερο πρᾶγμα, ποὺ πρέπει νὰ θυμᾶσαι κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἡμέρας εἶναι ὅτι πρέπει νὰ ἔχεις συνεχῆ μνήμη Θεοῦ, νὰ κάνης δηλαδὴ μυστικὴ νοερὰ προσευχή. Κι ἐγὼ ὁ ἴδιος δὲν ἔχω καιρὸ νὰ παρευρίσκωμαι σὲ μακρὲς μοναστηριακὲς ἀκολουθίες, ἀλλὰ ὅπου κι ἂν πάω, εἴτε μὲ τὰ πόδια εἴτε μὲ τὸ πλοῖο, εἴτε μὲ τὴν ἅμαξα καθιστὸς ἤ ξαπλωμένος δὲν μ’ ἐγκαταλείπει ποτὲ ἡ σκέψη τοῦ Θεοῦ. "Προωρώμην τὸν Κύριον ἐνώπιόν μου διὰ παντός… ἵνα μὴ σαλευθῶ." (Ψαλμ. 15:8). Ἡ σκέψη ὅτι Ἐκεῖνος εἶναι κοντά μου δὲν μ’ ἐγκαταλείπει ποτέ. Πρέπει καὶ σὺ νὰ προσπαθήσης νὰ κάνης τὸ ἴδιο.


ἡγ.Ταϊσία: Μπάτουσκα, τὸν νοιώθεις κοντά σου τὸν Θεό;


π. Ἰωάννης: Ναί, ἀγαπητή μου, σὰν κάποιο κοντινό, πολὺ κοντινό μου πρόσωπο. Εἶναι πάντα μαζί μου, ὅπως εἶπε ὁ ἴδιος "ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς… καὶ ἔσομαι αὐτῶν Θεός." (Β’ Κορ. 6:16). Πῶς ἀλλιῶς θὰ μποροῦσα νὰ δρῶ ὅλη μέρα, ἂν δὲν ἦταν ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ;


ἡγ.Ταϊσία: Ὅλ’ αὐτὰ ὅμως, ἀγαπητέ μου Μπάτουσκα, εἶναι ἐξωτερικά. Ἔκτισα λοιπὸν ἕνα καθολικὸ μὲ εἰσφορές, ποὺ μάζεψαν ἄλλοι ἀπὸ ἄλλους καὶ γι’ αὐτὸ τὸ πρᾶγμα μὲ ἐπαινοῦν ὅλοι. Αὐτὸ εἶναι μία ἐξωτερικὴ ἀνταμοιβὴ γιὰ ἐξωτερικὰ ἔργα. Τί γίνεται ὅμως μὲ τὴν ψυχή μου; Τί πρόοδο ἔχω κάνει ὅλ’ αὐτὰ τὰ πολλὰ χρόνια, πού εἶμαι στὸ μοναστήρι;


π. Ἰωάννης: Λὲς ὅτι δὲν ἀπόκτησες τίποτε γιὰ τὴν ψυχή σου! Αὐτὸ θὰ τὸ κρίνη ὁ Θεός, ποὺ εἶναι ὁ γνώστης τῶν καρδιῶν.Ὅσο εἴμαστε σ’ αὐτὴν τὴν γῆν, Ταϊσία, ἡ ψυχὴ εἶναι ἀναπόσπαστα συνδεδεμένη μὲ ἐξωτερικὰ πράγματα καὶ οἱ ἀγῶνες, ἂν κι ἔχουν ὑλικὸ χαρακτῆρα, γίνονται γιὰ τὸν Κύριο καὶ τὴν δόξα Του. Ἀναμφισβήτητα αὐτοὶ οἱ ἀγῶνες γίνονται ἀποδεκτοὶ ἀπὸ τὸν Θεό. Λὲς ὅτι ἡ ἐκκλησία χτίστηκε μὲ δωρεὲς ἄλλων. Χά! Εἶναι πολὺ πιὸ εὔκολο νὰ χτίσει κανεὶς κάτι μὲ δικά του χρήματα παρὰ μὲ χρήματα, ποὺ ἀποκτῶνται μὲ τὴν δύσκολη καὶ κουραστικὴ μέθοδο τῆς συλλογῆς εἰσφορῶν καὶ δωρεῶν. Λὲς ὅτι σ’ ἐπαινοῦν, ποὺ ἔκτισες τὸ καθολικό. Πῶς νὰ μὴν ἐπαινέση κανεὶς ἕνα τέτοιο ἔργο; Στὸ κάτω-κάτω τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ θὰ δοξάζεται μέσα σ’ αὐτὸν τὸν ναὸ ἀπὸ χιλιάδες στόματα στοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἡ μνήμη σου σὰν κτιτόρισσα τοῦ ναοῦ δὲν θὰ ξεχαστῆ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία.


ἡγ.Ταϊσία: Αὐτὲς ὅμως οἱ φροντίδες γιὰ τὶς οἰκοδομὲς μαζὶ μὲ τὶς στενοχώριες καὶ τοὺς κόπους, ποὺ τραβῶ γενικὰ σὰν ἡγουμένη, μ’ ἔχουν κάνει νὰ μὴν ἔχω οὔτε προσευχή, οὔτε νηστεία, οὔτε μοναχικὴ ἐργασία.


π. Ἰωάννης: Οἱ ἀγῶνες σου δὲν εἶναι μόνο γιὰ τὴν δική σου τὴν ψυχή, ἀλλὰ γιὰ τὸ γενικὸ καλό. Γι’ αὐτὸ καὶ εἶναι μεγάλοι, μεγαλύτεροι ἀπ’ ὅ,τι ἐὰν γίνονταν μόνο γιὰ τὸν ἑαυτὸ σου. Ὅσο γιὰ τὴν νηστεία, λὲς ψέμματα. Τὸ φαγητό σου εἶναι φτωχὸ καὶ ἁπλό. Τὸ νὰ νηστεύης περισσότερο εἶναι ἀδύνατον, ἀφοῦ ἐργάζεσαι.


ἡγ.Ταϊσία: Κάποτε σᾶς ἔγραψα, Μπάτουσκα, καὶ σᾶς ζήτησα νὰ προσευχηθῆτε, γιὰ νὰ θεραπευθῶ ἀπὸ μία ἀρρώστια καὶ εἶδα κάποια ἀνακούφιση ἀλλὰ δὲν θεραπεύθηκα τελείως.


π. Ἰωάννης: Αὐτὸ σημαίνει ὅτι δὲν ἔπρεπε νὰ θεραπευθῆς τελείως. Μὴν προσπαθῆς νὰ ξεφεύγης ἀπὸ τὶς ἀρρώστιες. Πρέπει νὰ ἀρρωσταίνει κανεὶς γιὰ ἕνα διάστημα καὶ νὰ ὑπομένη. Ὅλα γίνονται γιὰ τὸ καλό σου, γιὰ τὴν σωτηρία σου.


ἡγ.Ταϊσία: Βιαστήκατε τόσο, ποὺ δὲν προλάβατε οὔτε νὰ φᾶτε τίποτε. Νοιώθω ἔνοχη, ποὺ μείνατε νηστικός.


π. Ἰωάννης: Ἀντίθετα, εἶμαι πιὸ χορτάτος ἀπ’ ὅτι χρειάζεται. Θέλω νὰ εἶμαι νηστικός. Ὅταν εἶναι κανεὶς νηστικὸς σωματικά, ἡ ψυχὴ του εἶναι ἱκανοποιημένη, νοιώθει πιὸ ἐλεύθερος καὶ τοῦ εἶναι πιὸ εὔκολο νὰ ἐξαρθῆ πνευματικά, ἐνῶ τὸ γεμάτο στομάχι καταπλακώνει τὴν ψυχή, τὴν σκλαβώνει. "Οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος". (Ματθ. 4:4)


ἡγ.Ταϊσία: Εἶναι περίεργο. Εἶναι ν’ ἀπορῆ κανείς, πῶς τὸ κάθε συνηθισμένο καὶ ἁπλὸ περιστατικό, ἀκόμη καὶ τὴν κάθε λέξη τὴν ἐκμεταλλεύεσθε, γιὰ νὰ δώσετε ἕνα μάθημα. Ἀκόμη κι αὐτό. Τί ὑψηλὸ νόημα, ποὺ προέκυψε!


π. Ἰωάννης: Ὁ Χριστιανὸς πρέπει νὰ προσέχη πολὺ τὴν κάθε λέξη καὶ πρέπει νὰ τὴν ἐκμεταλλεύεται γιὰ τὸ καλό τοῦ πλησίον του.


ἡγ.Ταϊσία: Λοιπόν, ἀγαπητὲ Μπάτουσκα, πλησιάζομε στὸ λιμάνι καὶ χωρίζουμε τώρα. Καθὼς τὸ εἶπα αὐτὸ ἄρχισα νὰ κλαίω.


π. Ἰωάννης: Τὶς ἡμᾶς χωρίσει ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ; Ρωμ. 8:35) Ἐμεῖς, δηλαδὴ ἐσὺ καὶ ἐγὼ θὰ ἀγαποῦμε τὸν Κύριο. Τίποτε σ’ αὐτὴν τὴν ζωὴ ἤ στὴν μέλλουσα ζωὴ δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς χωρίση ἀπ’ αὐτὴν τὴν ἀγάπη - πίστευε μόνο καὶ ἔλπιζε. "Κράτει ὅ ἔχεις, ἵνα μηδεὶς λάβῃ τὸν στέφανόν σου" (Ἀποκ. 3:11).


ἡγ.Ταϊσία: Πὼς μπορῶ νὰ σᾶς ἐκφράσω τὴν εἰλικρινέστατη καὶ βαθύτατη εὐγνωμοσύνη μου, πού ἐπισκεφθήκατε τὸ μοναστήρι μας; Ὤ! Ἂν μποροῦσα μόνο νὰ σᾶς φανῶ κι ἐγὼ κάπως χρήσιμη!


π. Ἰωάννης: Ἐξακολούθησε νὰ εὐχαριστῆς τὸν Κύριο. Τίποτε δὲν μοῦ εἶναι πιὸ εὐχάριστο. Δὲν χρειάζεται τίποτ’ ἄλλο.


ἡγ.Ταϊσία: Βλέπομεν γὰρ ἄρτι δι’ ἐσόπτρου ἐν αἰνίγματι, τότε δὲ πρόσωπον πρὸς πρόσωπον" (Α Κορ. 13:12) πρόσθεσα καὶ συνέχισα: Θὰ ἰδοῦμε πράγματι, Μπάτουσκα, τὸν Κύριο πρόσωπο πρὸς πρόσωπον; Μοῦ φαίνεται ὅτι ἡ θνητὴ φύση τοῦ ἀνθρώπου δὲν θὰ τὸ ἀντέξη.


π. Ἰωάννης: Ὄχι, ὁ ἄνθρωπος δὲν θὰ μπορέση νὰ τὸ ἀντέξη, ὅσο βρίσκεται ἀκόμη στὸ σαρκίο του, ὅσο ζῆ στὴν γῆ καὶ περιτριγυρίζεται ἀπὸ τὶς γήϊνες ἀναταραχές. Θυμήσου τί εἶπεν ὁ Θεὸς στὸν Μωϋσῆ. "Οὐ δυνήση ἰδεῖν τὸ πρόσωπόν μου. Οὐ γὰρ μὴ ἴδῃ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου καὶ ζήσεται" (Ἔξοδ. 33:20). Στὸν μέλλοντα ὅμως αἰῶνα, ὅταν ὁ ἄνθρωπος θὰ ἔχη γίνει πνευματικός, ὁ Κύριος θὰ τοῦ φανερωθῆ γιὰ ὅσο μπορεῖ ν’ ἀντέξη, ἀλλὰ αὐτὸ εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ. Γιὰ νὰ μὴ χάσει κανεὶς τὴν οὐράνια βασιλεία, τὸ φωτεινότατο αὐτὸ κατοικητήριο τῶν ἁγίων, ποὺ εἶναι αἰώνιοι, ἄχρονοι, ἀθάνατοι, φωτοφόροι, εὐωδιάζοντες καὶ περιχαρεῖς, πρέπει νὰ προετοιμάζεται ἀπὸ ἐδῶ. Πρέπει νὰ τηρῆ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ μὲ συναίσθηση μετανοίας καὶ νὰ ἐπιδίδεται σὲ ἀγαθοεργίες. Πρέπει νὰ ἐπισκέπτεται συχνὰ τὸν οἶκο τοῦ Θεοῦ ἐδῶ στὴν γῆ καὶ νὰ ἐξοικειώνεται μ’ αὐτόν. Πρέπει νὰ γνωρίζη τὸ μεγάλο παιδαγωγικὸ προορισμό, ποὺ ἔχει ὁ ναὸς στὶς ψυχὲς τῶν Χριστιανῶν καὶ νὰ συνηθίση νὰ ἀναπνέη τὸν οὐράνιο ἀέρα του μὲ τὸν ὁποῖον εὐωδιάζεται ὅλο τὸ βασίλειο τοῦ οὐρανοῦ, ὅλος ὁ χορὸς τῶν ἁγίων. Στὸν ναὸ δοξάζονται ἀενάως οἱ ἀρετές, τὰ ἀξιέπαινα ἔργα καὶ ὁ ἡρωϊσμὸς ὅλων τῶν ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας. Μὲ τὴν ἐνσάρκωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ ἀμέτρητη χάρη καὶ ἔλεος ἐκχύνεται στὸν λαὸ τοῦ Θεοῦ. Πολλὰ ὅμως εἶναι καὶ ἐκεῖνα, ποὺ ἀπαιτοῦνται ἀπ’ αὐτὸν τὸν λαό: Συνεχὴς καὶ ἄγρυπνη θεώρηση τῶν ἔργων τῆς Θείας οἰκονομίας, ποὺ ἐκφράζεται μὲ τὴν ἐκπλήρωση τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, ὑπακοή, ἀμοιβαία ἀγάπη καὶ ὑποταγὴ τοῦ ἑνὸς στὸν ἄλλο, ἀλήθεια καὶ ἁγιότητα. Γιὰ νὰ γίνουν αὐτά, χρειάζεται νήψη. Ὅπως λέγει ἡ γραφὴ "Εἰ γὰρ ἑαυτοὺς διεκρίνομεν οὐκ ἂν ἐκρινόμεθα." (Α Κορ. 11:31). Ὤ, πῶς σχίζει ὁ ἐχθρὸς τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου στὰ δυὸ ἀπομακρύνοντάς την ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ τοὺς πειρασμούς, μὲ τὴν ἀγάπη τῆς σάρκας καὶ τῶν σαρκικῶν ἀπολαύσεων, καὶ στρέφοντάς την πρὸς τὸν κόσμο καὶ τὶς ἀξίες του, τὴν ἐπίγεια δόξα, τὴν σωματικὴ ὡραιότητα, τὸν πλοῦτο καὶ τὶς διάφορες γήϊνες ἀπολαύσεις, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἁμαρτωλές! Ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ σβήνει μέσα στὴν ἀγάπη τῆς ἁμαρτίας. Γι’ αὐτὸ εἶναι σημαντικὸ νὰ παρακολουθοῦμε μὲ μεγάλη προσοχὴ ὅλες τὶς μεταβολὲς τῆς καρδιᾶς μας, ὥστε νὰ μὴν ἀπομακρυνθῆ αὐτὴ ἀπὸ τὸν Θεό, ποὺ εἶναι ἡ μόνη πηγὴ ὅλων τῶν ἀγαθῶν.


ἡγ.Ταϊσία: Δὲν ξέρω, ἴσως κάνω λάθος, ἀλλά, ἐνῶ ἐγὼ ἐξετάζω συχνὰ τὴν καρδιά μου, δὲν βρίσκω νὰ τὴν τραβᾶ τίποτε τὸ γήϊνο. Δὲν μπορῶ νὰ μὴ νοιώθω ὅτι ζῶ κάπως ἀπόμακρα ἀπὸ τὰ κοσμικὰ πράγματα καὶ ἀποδέχομαι τὴν συμμετοχὴ καὶ τὴν σχέση μου μὲ τὸν κόσμο μόνο σὰν μία ἀνάγκη.


π. Ἰωάννης: Πρέπει νὰ εὐχαριστῆς τὸν Θεό, πού σου ἔχει δώσει αὐτὴν τὴν ἀπάθεια. Δὲν εἶναι δική σου. Μόνο ἡ δική Του δύναμη μπορεῖ νὰ διατηρήση τὸν ἄνθρωπο σ’ αὐτὴν τὴν κατάσταση.


ἡγ.Ταϊσία: Ὅταν σκέφτομαι τὴν ἑνότητα μεταξὺ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, φθάνω ἀθέλητα σ’ ἕνα ἐρώτημα. Σὲ τί χρησιμεύουν ὅλες μας οἱ προσπάθειες , οἱ στερήσεις καὶ οἱ ἀγῶνες γιὰ τὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, ἐὰν αὐτὴ ἡ βασιλεία, ὅπως καὶ ὁ Θεὸς πού μᾶς τὴν δίνει, εἶναι μόνο ἀγάπη, χαρὰ καὶ εἰρήνη; Χιλιάδες ἀρχαῖοι ἅγιοι ἔλαμψαν μὲ τὰ παλαίσματά τους καὶ τὰ ἴδια αὐτὰ παλαίσματα ἔχουν ὁρισθῆ νὰ γίνωνται καὶ ἀπὸ τοὺς σύγχρονους μοναχούς. Ὁ Θεὸς ὅμως, ἡ αἰώνια Ἀγάπη, ἀπαιτεῖ μόνο ἀγάπη, γιὰ νὰ θρονιαστῆ στὴν καρδιὰ τοῦ ἀνθρώπου. "Υἱέ, δὸς μοι σὴν καρδίαν". (Σοφ. Σολ. 23:26). Οἱ ἀσκητικοὶ ἀγῶνες εἶναι ἐξαντλητικοὶ καὶ καταπιεστικοί. Μερικὲς φορὲς τοὺς συγκρίνω μὲ τὸ γράμμα τοῦ νόμου "τὸ γὰρ γράμμα ἀποκτέννει, τὸ δὲ πνεῦμα ζωοποιεῖ." (Β. Κορ. 3:6).


π. Ἰωάννης: Συγχέεις δυὸ διαφορετικὰ πράγματα. Τὸ κάθετι ἔχει τὴν ὥρα του καὶ τὸν τόπο του. Τὰ ἀσκητικὰ παλαίσματα εἶναι ἀναγκαῖα, γιὰ νὰ ἐξασκήσωμε τὸν ἐσωτερικὸ ἄνθρωπο, γιὰ νὰ νεκρώσωμε τὰ πάθη, ποὺ ἔχομε μέσα μας καὶ νὰ προετοιμασθοῦμε νὰ φθάσωμε στὸ "μέτρο ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ" (Ἐφ. 4:13), ὁπότε θὰ μπορέσωμε νὰ δεχθοῦμε καὶ νὰ κρατήσωμε στὴν καρδιά μας τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεὸς εἶναι μαζί μας πάντοτε, στέκεται στὴν πόρτα τῆς καρδιᾶς μας καὶ ὅπως λέγει ἡ γραφὴ "Ἰδοὺ ἔστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω" (Ἀποκ. 3:20) Εἶναι ὅμως ἡ καρδιὰ πάντοτε ἱκανὴ νὰ Τὸν δεχθῆ; Γι’ αὐτὸ διαβάζομε βιβλία καὶ παίρνομε παραδείγματα ἀσκητικῶν παλαισμάτων, γιὰ νὰ πάρωμε κι ἐμεῖς δύναμη, ποὺ θὰ μᾶς βοηθήση στὴν τελείωσή μας. Μ’ αὐτὰ τὰ παλαίσματα θὰ μπορέσωμε νὰ καθαρίσωμε τὴν καρδιά μας, γιὰ νὰ μπορέση κι αὐτὴ μὲ τὴ σειρά της νὰ δεχθῆ τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ τὸν ἴδιο τὸν Χριστό.

Ξέρεις τὸ τροπάριο τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου τοῦ Τήρωνος; "Ὡς ἄρτος ἡδὺς τῆ Τριάδι προσήνεκται" Τί σημαίνει αὐτό; Πῶς ἑρμηνεύεις τὰ λόγια αὐτά; Γιὰ νὰ εἶναι ὁ ἄρτος ἡδὺς καὶ εὐχάριστος, εἶναι ἀνάγκη νὰ κοσκινήσωμε καλὰ τὸ ἀλεύρι καὶ νὰ τὸ καθαρίσωμε ἀπὸ τὰ ξένα σώματα, ἀπ’ ὅλα τὰ ἄχρηστα. Μόνο τότε θὰ εἶναι ὁ ἄρτος καθαρὸς καὶ εὔγεστος. Ἔτσι συμβαίνει καὶ μὲ τὴν καρδιά μας. Γιὰ νὰ γίνη αὐτὴ θυσία εὐάρεστη στὸν Θεό, εἶναι ἀνάγκη νὰ τὴν καθαρίσωμε πρῶτα ἀπὸ τὰ πάθη, ποὺ ἐνυπάρχουν ἐκεῖ καὶ νὰ πετάξωμε πέρα αὐτὰ τὰ πάθη. Μόνο τότε θὰ γίνη ἡ καρδιά μας θυσία εὐάρεστη στὸν Θεό.


ἡγ.Ταϊσία: Ἀγαπητὲ Μπάτουσκα, πῶς πρέπει νὰ ἐννοήση κανεὶς τὴν ἐντολὴ τῶν "καλῶν ἔργων"; Πρέπει πράγματι αὐτὰ τὰ ἔργα νὰ τὰ κρύβωμε;


π. Ἰωάννης: Ἐγὼ τὴν ἐννοῶ ὡς ἑξῆς: "Οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοίς." (Ματθ. 5:16). Ἀφῆστε λοιπόν, τὸν κόσμο νὰ ἰδῆ τὰ καλά σας ἔργα, γιὰ νὰ δοξάση γι’ αὐτὰ τὸν Κύριο. Θὰ πάρουν ἔτσι οἱ ἄνθρωποι ἕνα ζωντανὸ παράδειγμα καὶ θὰ πεισθοῦν γι’ αὐτὰ τὰ ἔργα. Ἀπ’ αὐτὴν ὅμως πρέπει νὰ τὰ κρύβετε (κι ἔδειξε μὲ τὸ δάχτυλό του τὴν καρδιά). Ἀπ’ αὐτήν, ὅλα πρέπει νὰ μένουν κρυφὰ "Μὴ γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου" (Ματθ. 6:3). Μὲ τὸ "ἀριστερά" ἐννοεῖ στὴν πραγματικότητα τὴν γνώμη, ποὺ ἔχομε γιὰ τὸν ἑαυτό μας καὶ τὴν ματαιοδοξία.

Ἐν τῷ νότῳ οἱ σπείροντες δάκρυσιν ἐνθέοις θεριοῦσι στάχυας ἐν χαρᾷ ἀειζωϊας" . "Αὐτὸ γιὰ σένα Ταϊσία εἶναι παρηγορητικό. Αὐτοί, ποὺ σπείρουν μὲ δάκρυα θὰ θερίσουν μὲ χαρὰ στὸν μέλλοντα αἰῶνα. Πόσο συχνὰ στέλνει ὁ Θεὸς ἀνακούφιση σ’ αὐτόν, ποὺ πιστεύει! Νὰ θυμᾶσαι ὅτι οἱ ἀγῶνες γιὰ τὸν Κύριο καὶ οἱ θλίψεις, ποὺ περνᾶ κανεὶς γιὰ χάρη Του, εἶναι τὸ πιὸ ὑψηλὸ πρᾶγμα. 


ἡγ.Ταϊσία: Μάτουσκα, πῶς παρηγόρησε ὁ Κύριος τὴν Μαρία τὴν Μαγδαληνή; 


π. Ἰωάννης: "Μαρία, τί κλαίεις, τίνα ζητεῖς; (Ἰωάν. 20:15) Καὶ σένα σοῦ λέγει ἐπίσης "Ταϊσία τί κλαίεις, τίνα ζητεῖς;" "Ζήτα, ζήτα τὸν Ἰησοῦ κι αὐτὸς θὰ σοῦ ἐμφανισθῆ. Ὑπάρχουν πολλὲς παρηγοριὲς γι’ αὐτὸν ποὺ πιστεύει, ὅπως π.χ. στὴν Θεία Λειτουργία, ὅπου μερικὲς φορὲς βρίσκει κανεὶς παρηγοριά, φώτιση τῆς ψυχῆς, ἀποκάλυψη μυστηρίων!


ἡγ.Ταϊσία: Δὲν εἶναι ὅτι ζητῶ νὰ μάθω Μπάτουσκα. Μπορῶ νὰ σᾶς κοιτάζω κατὰ πρόσωπο, γιατί εἶμαι εἰλικρινὴς ἀπέναντί σας. Ἕνας σκεπτόμενος ἄνθρωπος ὅμως δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ διερωτηθῆ γιὰ σᾶς, ἰδιαίτερα μάλιστα, ἂν ἔχη πνευματικὴ τοποθέτηση ἀπέναντι στὴ ζωή. Γι’ αὐτὸ σκέφτομαι κι ἐγὼ γιὰ σᾶς. Τί εἴδους ἄνθρωπος εἶσθε καὶ ποῦ θὰ καταλήξουν ὅλ’ αὐτά;


π. Ἰωάννης: Γιὰ δές! Γιὰ δές! Κοίτα τί ψάχνεις νὰ βρῆς! "Ποῦ θὰ καταλήξουν ὅλ’ αὐτά;" Μὰ καὶ ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ τέλος εἶναι στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Κοίταξε καὶ κρίνε ἀπὸ τοὺς καρποὺς τοῦ δένδρου, ὅπως γράφει καὶ στὸ Εὐαγγέλιο. "Ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς" (Ματθ. 7:16) Πρέπει ἐπίσης νὰ ἀναζητήσης αὐτοὺς τοὺς καρποὺς καὶ στὸν ἑαυτό σου, γιατί θὰ ὑπάρχουν μέσα σου, πρέπει νὰ ὑπάρχουν. Ταυτόχρονα νὰ θυμᾶσαι ὅτι ἡ εἰρήνη προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεό. Ὁ ἐχθρὸς δὲν μπορεῖ νὰ φέρη πραγματικὴ εἰρήνη. Ἡ δουλειὰ του εἶναι νὰ διαταράσση κι ὄχι νὰ δίνη εἰρήνη.


ἡγ.Ταϊσία: Θέλω νὰ σᾶς ρωτήσω καὶ κάτι ἄλλο. Ἀπὸ πολὺ καιρὸ τώρα προσπαθῶ νὰ ἀπομακρυνθῶ ἀπὸ τοὺς συγγενεῖς μου. Σπάνια τούς γράφω καὶ πᾶνε τώρα δεκατέσσερα χρόνια ἀπὸ τότε, ποὺ τοὺς ἐπισκέφθηκα γιὰ τελευταία φορά. Αὐτοὶ μὲ προσκαλοῦν καὶ προσπαθοῦν νὰ ἔλθουν κοντά μου, ἐνῶ μερικοὶ ἄλλοι ἄνθρωποί μου λένε ὅτι εἶναι ἁμαρτία νὰ ἐγκαταλείπει κανεὶς τοὺς συγγενεῖς του. Λένε ὅτι ἂν κανεὶς κάνη τὸ καλὸ στοὺς ξένους, πρέπει νὰ τὸ κάνη ἐπίσης καὶ στοὺς συγγενεῖς του. Ἐγὼ προσπαθῶ συνέχεια ν’ ἀποξενωθῶ ἀπ’ ὅλ’ αὐτά, γιατί ἔχει λεχθῆ ὅτι "καὶ ἐχθροί τοῦ ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ" (Ματθ. 10:36). Ἐκτὸς αὐτοῦ τί κοινὸ ἔχομε; Τὸ μόνο ποὺ κάνουν εἶναι νὰ μὲ διακόπτουν ἀπὸ τὰ καθήκοντά μου καὶ φοβοῦμαι ὅτι εἶναι καὶ πολὺ ἁμαρτωλοί. Ἐσεῖς τί γνώμη ἔχετε;


π. Ἰωάννης: Αὐτὸ ποὺ κάνεις εἶναι καλό. Κρατήσου μακριὰ ἀπ’ αὐτούς. Νὰ θυμᾶσαι ὅτι "οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν" (Ματθ. 6:24). Τώρα ἔχεις ἄλλους συγγενεῖς, τὶς ἐν Χριστῷ ἀδελφές σου. Θὰ δώσης λόγο γι’ αὐτὲς μπροστὰ στὸν Θεό. Ὅσο γιὰ τοὺς συγγενεῖς σου, ἀφοῦ τοὺς ἔχης ἤδη ἐγκαταλείψει, μὴν κοιτάζης πίσω σου (Ἱερ. 46:15). Δὲν ὑπάρχει πιὸ μεγάλος πόλεμος γιὰ ἕνα πνευματικὸ ἄνθρωπο ἀπὸ ἐκεῖνον, ποὺ ἔχει ἀπὸ τοὺς συγγενεῖς του "Ἐχθροί τοῦ ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοὶ αὐτοῦ." (Ματθ. 10:36) Ἔτσι ἦταν τὴν ἐποχὴ τοῦ Χριστοῦ, ἔτσι εἶναι τώρα κι ἔτσι θὰ εἶναι πάντα.


ἡγ.Ταϊσία: Κάποτε ἐξομολογήθηκα στὸν Πατέρα Ἰωάννη παίρνοντας μία-μία τὶς ἐντολὲς μὲ τὴν σειρά. Ἀφοῦ μὲ ἄκουσε, μοῦ εἶπε.


π. Ἰωάννης: Ὅλες αὐτὲς οἱ ἁμαρτίες εἶναι, ἂς τὸ ποῦμε ἔτσι, ἀναπόφευκτες, καθημερινές, γιὰ τὶς ὁποῖες πρέπει συνεχῶς νὰ μετανοοῦμε νοερὰ καὶ νὰ κοιτάζωμε νὰ καλυτερεύουμε. Πές μου ὅμως κάτι. Πῶς εἶναι ἡ καρδιά σου; Ὑπάρχει ἐκεῖ τίποτε τὸ ἁμαρτωλό, θυμός, ἔχθρα, περιφρόνηση, μῖσος, φθόνος, κολακεία, μοχθηρία, ὑποψία, κατάκριση; Μήπως ἐπιθυμῆς τὸ κακὸ τοῦ πλησίον σου; Αὐτὸ εἶναι τὸ δηλητήριο, ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἄς μᾶς γλιτώση ὁ Θεός. Αὐτὸ εἶναι τὸ σημαντικό.


ἡγ.Ταϊσία: Ἀπάντησα ὅτι δὲν ἔνοιωθα μέσα μου κανένα θυμό, ὀργή, ἐκδικητικότητα ἤ ὁτιδήποτε ἄλλο παρόμοιο καὶ ὅτι γι’ αὐτό, ποὺ κατηγοροῦσα τὸν ἑαυτό μου ἦταν μόνο μία ὑποψία καὶ μία δυσπιστία ἀπέναντι στοὺς ἀνθρώπους, ποὺ γεννήθηκαν μέσα μου ἐξ αἰτίας τῆς ἀδικίας καὶ τῆς ἀτιμίας πολλῶν. Ὁ πατὴρ Ἰωάννης ἀπάντησε:


π. Ἰωάννης: Δὲν δικαιολογεῖσαι νὰ νοιώθης ἔτσι, θυμήσου "Ἡ ἀγάπη μακροθυμεῖ… ἡ ἀγάπη οὐ λογίζεται τὸ κακόν." (Α’ Κορ. 13:45). Νὰ τὰ σκεπάζης ὅλα μὲ τὴν ἀγάπη. Μὴν κατοικῆς μέσα στὴν λάσπη τοῦ κόσμου. Νὰ φθάνης τὴν τελειότητα ἐν ἀγάπῃ Χριστοῦ. Πάντως ἀκόμη κι ὁ Ἰησοῦς "οὐκ ἐπίστευεν ἑαυτὸν αὐτοῖς διὰ τὸ αὐτὸν γινώσκειν πάντα". (Ἰωάν. 2:24)


ἡγ.Ταϊσία: Μπάτουσκα, πῶς μπορῶ νὰ ἐμπιστεύωμαι ἀνεπιφύλακτα καὶ νὰ πιστεύω στοὺς ἀνθρώπους, ὅταν ἐξ αἰτίας τους ὑπέφερα τόσα πολλά, ἐνῶ ἤμουν ἀθώα καὶ δὲν ἄξιζα τέτοια συμπεριφορά; Μερικὲς φορὲς μὲ πιάνει μία δυσπιστία καὶ μία ὑποψία, ἐπειδὴ φοβοῦμαι τὸ μέλλον.


π. Ἰωάννης: Γιατί νὰ κοιτάζωμε τὸ μέλλον; "Ἀρκετόν τῆ ἡμέρα ἡ κακία αὐτῆς" (Ματθ. 6:34). Ἂς παραδοθοῦμε σὰν παιδιὰ στὸν Οὐράνιο Πατέρα μας. "Ὁ Θεὸς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπὲρ ὅ δύνασθε." (Α’ Κορ. 10:13). Μὲ τὶς ὑποψίες βασανίζεις μόνο τὸν ἑαυτό σου καὶ δὲν ἐξυπηρετεῖς τὸν σκοπό, ποὺ ἔταξες. Βλάπτεις ἀκόμη καὶ τὸν ἑαυτό σου μὲ τὸ νὰ φαντάζεσαι ἐκ τῶν προτέρων ὅτι ὑπάρχει κακὸ ἐκεῖ, ὅπου πιθανὸν δὲν ὑπάρχει τίποτε. Ἐφ’ ὅσον ἐμεῖς δὲν κάνομε κακὸ σὲ κανένα, ἄς μᾶς κάνουν οἱ ἄλλοι, ἂν τὸ ἐπιτρέπη αὐτὸ ὁ Θεός.


ἡγ.Ταϊσία: Κάποτε εἶπα στὸν Μπάτουσκα ὅτι μερικὲς φορὲς μὲ κυριεύει ἕνας δυνατὸς πειρασμός, ποὺ δὲν μπορῶ νὰ τὸν περιγράψω μὲ λόγια. Εἶναι ἕνα εἶδος καταπίεσης, ποὺ φθάνει στὴν ἀπελπισία. Εἶναι σὰν νὰ ἐπικρέμεται πάνω ἀπ’ τὸ κεφάλι μου ἕνα μαῦρο σύννεφο, ἀπ’ ὅπου δὲν φαίνεται νὰ ὑπάρχη διέξοδος. Ὅλα φαίνονται τόσο σκοτεινὰ καὶ τόσο βαρειὰ στὴν ψυχή μου, ὥστε αὐτὸν τὸν πειρασμὸ τὸν χαρακτηρίζω "διαβολικό", ἂν μάλιστα διαρκοῦσε πιὸ πολὺ ἀπ’ ὅ,τι διαρκεῖ συνήθως, θὰ μποροῦσε νὰ προκαλέση τὸν θάνατο ἤ τὴν τρέλλα.


π. Ἰωάννης: Ὁ Θεὸς ἐπιτρέπει σ’ αὐτὸν τὸν πειρασμὸ νὰ προσβάλλη τὶς δυνατότερες φύσεις, αὐτοὺς δηλαδή, ποὺ εἶναι πιὸ πεπειραμένοι στὸν πνευματικὸ πόλεμο. Ὁ ἐχθρός σου τὸν παρουσιάζει, ἐπειδὴ βλέπει ὅτι οἱ ἀγῶνες σου φθάνουν σ’ ἕνα τέλος, ὅτι ἑτοιμάζεται γιὰ σένα στὸν οὐρανὸ μία ἀνταμοιβὴ καὶ θέλει νὰ σὲ χτυπήση καὶ νὰ σὲ ρίξη κάτω μ’ ἕνα δυνατὸ τίναγμα καὶ νὰ σοῦ στερήση ἔτσι τὸν στέφανο. Ἔχει καταστρέψει πολλοὺς μὲ τὴν ἀπόγνωση. Νὰ εἶσαι δυνατὴ καὶ ἀνδρεία, νὰ πολεμᾶς τὶς μηχανορραφίες τοῦ ἐχθροῦ. Μὴν παραδίδεσαι. Νὰ σηκώνης αὐτὸν τὸν σταυρὸ μὲ ταπείνωση καὶ ἀντοχή. Νὰ θεωρῆς ὅτι αὐτὸς ὁ πειρασμός σου παρουσιάζεται, γιὰ νὰ μεγαλώση τὴν ταπεινοφροσύνη σου καὶ ὁ Κύριος θὰ σὲ βοηθήση. Αὐτὸς ποὺ ἔχει θεμελιωμένη τὴν ψυχὴ του πάνω σὲ βράχο, δὲν θὰ κλονισθῆ ἀπὸ τοὺς ἀνέμους τῶν πειρασμῶν τοῦ ἐχθροῦ, καμιὰ καταιγίδα δὲν εἶναι ἀρκετὰ δυνατὴ νὰ συγκλονίση τὰ θεμέλια. Ἐκεῖνος ὅμως, ποὺ τὸ σπίτι τῆς ψυχῆς του εἶναι χτισμένο στὴν ἄμμο, ἡ ψυχή, ποὺ δὲν ἔχει σὰν θεμέλιό της τὴν Πέτρα Χριστό, εὔκολα καταστρέφεται ἀκόμη καὶ μὲ μία μικρὴ μπόρα. 

Τὴν πνευματικὴ κλίμακα νὰ τὴν ἀνεβαίνης, ὄχι νὰ τὴν κατεβαίνης. Νὰ ἀνυψώνεσαι στὸ πνεῦμα καὶ στὸν νοῦ. Κλήθηκες, γιὰ νὰ ὁδηγήσης τὸ μικρό σου ποίμνιο τῶν παρθένων, ποὺ τὶς ἔχει διαλέξει ὁ Θεός, γιὰ ν’ ἀκολουθήσουν τὴν μοναχικὴ ζωή. Αὐτὸ τὸ ἔργο νὰ μὴν τὸ θεωρῆς κατώτερο ἤ μικρότερο ἀπὸ τὶς ἀρετὲς ἐκεῖνες καὶ τὰ ἀσκητικὰ ἐπιτεύγματα, ποὺ θὰ μποροῦσες νὰ ἐπιτύχης μὲ τὴν ἡσυχία προσπαθώντας νὰ σώσης μόνο τὴν ψυχή σου. Τώρα δὲν ἔχεις εἰρήνη, ἐπειδὴ ὑπηρετεῖς τὸν πλησίον σου. Οἱ ἀγῶνες σου τώρα εἶναι οἱ φροντίδες καὶ οἱ θλίψεις. Εἶναι φροντίδες καὶ θλίψεις μαρτύρων, γιατί ἐσὺ σταυρώνεσαι γιὰ ὅλους, γιὰ χάρη τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ πλησίον σου. Τί θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι ὑψηλότερο;


ἡγ.Ταϊσία: Τὴν ἄλλη μέρα τὸ πρωὶ ὁ Μπάτουσκα κι ἐγὼ πήγαμε στὴν ἐκκλησία, ὅπου ἡ Ἁγία Τράπεζα ἦταν μαρμάρινη. Ξαφνικά, ὁ Μπάτουσκα ρώτησε: "Ἀπὸ τί εἶναι φτιαγμένος αὐτὸς ὁ βωμός; " Μὲ ἔκπληξη τὸν κοίταξα καὶ ἀπάντησα "Ἀπὸ μάρμαρο". Εἶπε τότε "Συνεπῶς, εἶναι φτιαγμένος ἀπὸ πέτρα. Ἂς εἶναι λοιπὸν καὶ ἡ καρδιά σου σὰν αὐτὴ τὴν πέτρα. Νὰ εἶσαι ἀνδρεία. Ἔχε θάρρος!"


ἡγ.Ταϊσία: Μερικὲς φορές, ὅταν προετοιμάζωμαι νὰ κοινωνήσω, μὲ δυσκολία κρατιέμαι ἄγρυπνη τὴν προηγούμενη νύχτα. Ἐξαντλοῦμαι, εἴτε ἀπὸ τὸν καθημερινὸ κάματο εἴτε ἀπὸ κάτι ἄλλο καὶ νοιώθω τὴν ἀνάγκη νὰ κοιμηθῶ. Γι’ αὐτὸ εἶμαι ἀναστατωμένη στὴν ἐκκλησία.


π. Ἰωάννης: Νομίζεις ὅτι ἡ ἀϋπνία ἤ ὁποιοσδήποτε ἄλλος ἀγώνας εἶναι ἀρκετὰ δυνατὲς ἤ σημαντικὲς προϋποθέσεις, ὥστε νὰ μᾶς δίνουν παρρησία μπροστὰ στὸ Ἅγιο Ποτήριο; Θυμᾶσαι τὸν ληστὴ στὸν σταυρό; Ἕνας ἀναστεναγμὸς εἰλικρινοῦς μετανοίας, μία ἁπλῆ πίστη στὶς ἀρετὲς τοῦ Ἐσταυρωμένου - αὐτὴ εἶναι ἡ δικαιολογία μας, γιὰ νὰ κοινωνήσωμε καὶ ὄχι οἱ ψευτοαγῶνες. Φυσικὰ καὶ εἶναι ἀναγκαῖο νὰ ἀγωνιζώμαστε, ἀλλὰ ὄχι μὲ τὴν πρόθεση νὰ δείξωμε τὰ καλά μας ἔργα καὶ νὰ τὰ χρησιμοποιήσωμε, ἂς ποῦμε, σὰν δικαιολογία ὅτι εἴμαστε ἄξιοι νὰ κοινωνήσωμε. "Καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει." (Ψαλμ. 50:19).


π. Ἰωάννης: Πρέπει νὰ βιάζει κανεὶς τὸν ἑαυτό του. Θυμήσου- πρέπει νὰ βιάζη κανεὶς τὸν ἑαυτό του γιὰ τὸ καλό τοῦ πλησίον του καὶ γιὰ τὴν δόξα τοῦ Θεοῦ. 
Εἶναι καλὸ τὸ ὅτι θυμᾶσαι τὰ λόγιά μου. (γιὰ σημειώσεις της). Ὁ Ἀπόστολος λέγει: "Ἐπαινῶ δὲ ὑμᾶς ἀδελφοὶ ὅτι πάντα μοῦ μέμνησθε καὶ καθὼς παρέδωκα ὑμῖν τάς παραδόσεις κατέχετε" (Α’ Κορ. 11:2). Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ σπόρος πέφτει σὲ γόνιμο ἔδαφος καὶ καρποφορεῖ καρπὸ ἱκανὸ νὰ θρέψη κι ἄλλους.


ἡγ.Ταϊσία: Νομίζω Μπάτουσκα, ὅτι ὁ περισπασμός, ἂν καὶ δὲν ἀποτελῆ αὐτὸς καθ’ ἑαυτὸν μία συγκεκριμένη μορφὴ ἁμαρτίας, ἐν τούτοις κι αὐτὸς ἐμποδίζει καὶ καταστέλλει τὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ ὄχι λιγότερο ἀπὸ τὶς ἄλλες ἁμαρτίες.


π. Ἰωάννης: Μά, δὲν θεωρεῖς ἁμαρτία τὸν περισπασμό; Εἶναι ἡ ἀπώλεια τῆς προσοχῆς. Ὁ Σωτῆρας μας ἔκανε λόγο γι’ αὐτόν, ὅταν εἶπε: "Σίμων, Σίμων, ἰδοὺ ὁ σατανᾶς ἐξητήσατο ὑμᾶς τοῦ σινιάσαι ὡς τὸν σῖτον (Λουκ. 22:31). (τὸ σινιάσαι σημαίνει νὰ σὲ κοσκινίση, νὰ σὲ διασκορπίση)


ἡγ.Ταϊσία: Μιλοῦσε ὅμως γιὰ τὸν περισπασμὸ ὁ Χριστός, ὅταν τὰ εἶπε αὐτά;


π. Ἰωάννης: Ὁπωσδήποτε γιὰ τὸν περισπασμὸ μιλοῦσε.


Μερικὰ κορίτσια τοῦ ἔφερναν λουλούδια, συνήθως ἄσπρες καὶ μὼβ βιολέτες, ποὺ τὶς ἀγαποῦσε πολύ. Κάποτε, ἀφοῦ πῆρε τὰ λουλούδια, κράτησε ἕνα στὸ χέρι του, τὸ ἐξέτασε καὶ εἶπε τὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελίου.

"Οὐδὲ Σολομών ἐν πάσῃ τῆ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἕν τούτων. Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῶ μᾶλλον ὑμᾶς ὀλιγόπιστοι;" Πόσο φανερὴ εἶναι ἡ ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ! "Ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν." (Ματθ. 6:29, 30, 33). Ἐγὼ τὸ ἔχω ζήσει αὐτό. Ἀπὸ τότε, ποὺ ἄρχισα νὰ ἐπιζητῶ ἐντατικὰ τὸν Κύριο καὶ νὰ παλεύω κυριολεκτικά, γιὰ νὰ Τὸν ὑπηρετήσω μὲ προσευχές, ἀγαθοεργίες καὶ ἄλλα ἔργα, δὲν χρειάσθηκε σχεδὸν ποτὲ νὰ φροντίσω γιά τὶς προσωπικές μου ἀνάγκες καὶ ἐννοῶ τὶς ἐξωτερικές. Μὲ τὴν δύναμη τοῦ Θεοῦ μὲ φροντίζουν καί, μοῦ δίνουν ροῦχα νὰ φορῶ. Καθὼς εἶναι καλοὶ ἄνθρωποι μὲ περιποιοῦνται καὶ τὸ θεωροῦν προσβολή, ἂν δὲν δεχθῶ τὴν προσφορά τους.


π. Ἰωάννης: «Τί θησαυρὸ ἔχομε στὴν προσευχή. Μὲ τὴν προσευχὴ μποροῦμε νὰ λάβωμε ὅλα τὰ ἀγαθὰ ἀπὸ τὸν Κύριο καὶ νὰ κατανικῶμε κάθε πειρασμό, νὰ ξεπεράσωμε κάθε δοκιμασία καὶ θλίψη.

«Μάτουσκα, κοίταξε πῶς παλεύει αὐτὴ ἡ φτωχὴ μύγα! Ἐδῶ κοίτα, νὰ την! Ὁ ἄνεμος τὴν πῆρε καὶ τὴν κτύπησε τὴν καημένη πάνω στὸ πλοῖο, τὴν ἔριξε στὸ πάτωμα καὶ δὲν μπορεῖ νὰ σηκωθῆ, ἀλλὰ δὲν χάνει τὴν ἐλπίδα της, μάχεται μὲ τὸν ἄνεμο. Αὐτὸς τὴν σπρώχνει πρὸς τὰ πίσω, ἀλλὰ ἐκείνη πάλι προχωρεῖ σιγά-σιγὰ πρὸς τὰ ἐμπρός. Τί ἔξυπνο! Ἔτσι ἀκριβῶς μάχεται καὶ ὁ ἐχθρὸς - ὁ διάβολος- τὴν ψυχή. Τὴν πετᾶ σὰν ἀνεμοστρόβιλος μακριὰ ἀπ’ τὸ μονοπάτι τῆς σωτηρίας, πάνω στὸ ὁποῖο κινεῖται, ἀλλ’ αὐτὴ ἀντιμάχεται καὶ δὲν ὑποχωρεῖ. Αὐτὴ ἡ μύγα μᾶς δίνει ἕνα μάθημα.» … ««Πόσο θαυμαστὸς εἶναι ὁ Δημιουργὸς στὴν δημιουργία Του! Κοίταξε αὐτὸν τὸν ἥλιο! Τί σπάνια ὀμορφιά! Κι ἂν τὰ δημιουργήματά Του εἶναι τόσο μεγαλόπρεπα, φαντάσου πόσο πιὸ μεγαλόπρεπος εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Δημιουργός!»


Π. Ἰωάννης: «Γνωρίζεις, τί ἦταν ἐκεῖνο ποὺ κυρίως μ’ ἔστρεψε πρὸς τὸν Θεὸ καὶ ἐθέρμαινε τὴν καρδιά μου ἀπὸ τὰ παιδικὰ χρόνια στὴν ἀγάπη πρὸς Αὐτόν; Ἦταν τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Οἱ γονεῖς μου εἶχαν Εὐαγγέλιο στὴν σλαβονικὴ καὶ στὴν ρωσικὴ γλώσσα. Ἀγαποῦσα πολὺ νὰ διαβάζω αὐτὸ τὸ θαυμάσιο βιβλίο, ὅταν ἐρχόμουν στὸ σπίτι κατὰ τὶς διακοπές. Διάβαζα καὶ εὐφραινόμουν μ’ αὐτό. Ἔβρισκα στὴν ἀνάγνωσι μεγάλη καὶ ἀναντικατάστατη παρηγοριά. Αὐτὸ τὸ Εὐαγγέλιο εἶχα μαζί μου καὶ στὴν Ἀκαδημία. Μπορῶ νὰ πῶ ὅτι ἦταν συνοδοιπόρος τῆς νεότητός μου, διδάσκαλός μου, χειραγωγὸς καὶ παρηγορητής, μὲ τὸν ὁποῖο ἐγὼ ἤμουν ἑνωμένος ἀπὸ τὰ παιδικά μου χρόνια.»

πηγή.AΓΙΑ ΖΩΝΗ

Η Αγία Υπομονή και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος

site analysis

α) Το σημείο του σταυρού που αποκαλύφθηκε στον Μέγα Κωνσταντίνο, τον πρώτο βυζαντινό αυτοκράτορα που συνέβαλε στην εδραίωση της χριστιανικής πίστης, δεν προμήνυε απλώς την πανηγυρική δικαίωση του χριστιανισμού. Σφράγιζε ταυτόχρονα και υπογράμμιζε την αλήθεια ότι εκείνος που αναλαμβάνει οποιαδήποτε εξουσία πρέπει να είναι έτοιμος να θυσιαστεί για το λαό του ή μαζί με το λαό του.

β) Έτσι και ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, αρνήθηκε να συνθηκολογήσει και να παραδώσει εθελοντικά τη διοίκηση της Κωνσταντινούπολης στους εχθρούς, έστω κι αν έβλεπε την επερχόμενη καταστροφή. Αρνήθηκε επίσης να εγκαταλείψει την πόλη, όπως του συνιστούσαν οι συγκλητικοί και ο πατριάρχης. «Μπορεί η απομάκρυνσή μου να είναι ευνοϊκή για μένα», απάντησε, «μου είναι όμως αδύνατο να φύγω. Πώς να αφήσω τις εκκλησίες του Κυρίου μας και το θρόνο και το λαό μου σε τέτοιο κακό;».

γ) Το ήθος αυτό είχε προφανώς διδαχθεί από την πολύτεκνη και καλλίτεκνη μητέρα του αυτοκράτειρα Ελένη, σύζυγο του Μανουήλ Β’ Παλαιολόγου (1349-1425), η οποία ανέθρεψε έξι αγόρια και δύο κορίτσια. Η Ελένη μετά το θάνατο του συζύγου της αναχώρησε από το κοσμικό παλάτι και έζησε για 25 χρόνια στο μοναστήρι της κυρα-Μάρθας ως μοναχή με το όνομα Υπομονή. Πέθανε λίγα χρόνια πριν από την Άλωση και η Εκκλησία την τιμά ως αγία και την εορτάζει στις 29 Μαΐου. Η Αγία Υπομονή μπορεί να επέλεξε το μοναχικό κελί, αλλά πάντοτε ενέπνεε το ανδρείο, φιλειρηνικό αλλά και θυσιαστικό φρόνημα στα παιδιά της.

δ) Είναι χαρακτηριστικό ότι, όταν ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έστειλε στον Μιστρά ως διοικητές τα αδέλφια του Θωμά και Δημήτριο, μεταξύ των οποίων υπήρχε κάποια ψυχρότητα, η Υπομονή δεν έμεινε μόνο στον εθιμοτυπικό χαιρετισμό. Κάλεσε στο μοναστήρι τον αυτοκράτορα και υιό της, τα άλλα δύο παιδιά της, τους συγκλητικούς και τον κοινό φίλο Φραντζή και αφού τα συμβούλεψε, τα δέσμευσε με όρκους να τηρήσουν τις συμφωνίες και τις συμβάσεις, «Ίνα μηδείς του ετέρου τους τόπους και τα όρια υπερπηδά και αρπάζει, αλλά ειρηνικώς να συνεργάζονται». Επέτυχε δηλαδή, ως καλή παιδοτρόφος και αρίστη μητέρα, το «ομόγνωμον». Κι αυτό συνέβαινε πάντοτε, όπως σημειώνει ο Γεώργιος Πλήθων – Γεμιστός. Έτσι οι γιοι της ήσαν ομονοούντες και με το κύρος της μητρικής παρέμβασης «αθορύβως και ησύχως επέλυον τας διαφοράς των».

ε) Η Αγία Υπομονή δεν ωφέλησε μόνο την οικογένειά της. Καθένας που βρισκόταν κοντά της αποκόμιζε καρπούς πνευματικούς. Είναι χαρακτηριστικά όσα αναφέρει ο Γ. Σχολάριος που μετά την Άλωση αναδείχθηκε πατριάρχης: Όταν την επισκεπτόταν κάποιος σοφός, έφευγε κατάπληκτος από τη σοφία της. Όταν τη συναντούσε κάποιος ασκητής, αποχωρούσε, μετά τη συνάντηση, ντροπιασμένος για τη φτώχεια της αρετής του. Όταν τη συναντούσε κάποιος συνετός, πλουτιζόταν με περισσότερη σύνεση. Όταν την έβλεπε κάποιος νομοθέτης, γινόταν προσεκτικότερος. Όταν συνομιλούσε μαζί της κάποιος δικαστής, διαπίστωνε ότι έχει ενώπιόν του έμπρακτο κανόνα Δικαίου.

στ) Και συνεχίζει ο Σχολάριος: Όταν την επισκεπτόταν κάποιος θαρραλέος, ένιωθε νικημένος, αισθανόμενος έκπληξη από την υπομονή, τη σύνεση και τη δύναμη του χαρακτήρα της. Όταν την πλησίαζε κάποιος φιλάνθρωπος, αποκτούσε εντονότερο το αίσθημα της φιλανθρωπίας. Όταν τη συναντούσε κάποιος φίλος των διασκεδάσεων, αποκτούσε σύνεση και μετανοούσε, αναγνωρίζοντας στο πρόσωπό της την ταπείνωση. Όταν τη γνώριζε κάποιος ζηλωτής της ευσεβείας, αποκτούσε μεγαλύτερο ζήλο. Κάθε πονεμένος καταλάγιαζε κοντά της τον πόνο του. Κάθε αλαζόνας περιόριζε τη φιλαυτία του. Και γενικά κανένας δεν υπήρξε, που να ήλθε σε επικοινωνία μαζί της και να μην έγινε καλύτερος.

ζ) Στο Βυζάντιο υπήρξε το φαινόμενο αυτοκράτορες, μέλη αυτοκρατορικών οικογενειών άνδρες και γυναίκες, ή άλλοι αξιωματούχοι που είχαν ασκήσει διοίκηση να ασπάζονται ύστερα από κάποιο γεγονός το μοναχικό βίο. Όμως, η εγκατάλειψη των κοσμικών αξιωμάτων και η επιλογή του «εμφιλόσοφου μοναχικού βίου», της «πρακτικής φιλοσοφίας», της άσκησης και της προσευχής, συνοδεύονταν από διαφορετικά κίνητρα. Ορισμένοι «δυσημερούσαν», βρίσκονταν σε δυσμένεια ή σε έκπτωση από το αξίωμά τους και προκειμένου να οδηγηθούν στη φυλακή ή την εξορία αναγκάζονταν να κλεισθούν σε μοναστήρι. Υπήρχαν όμως κι εκείνοι, που εκουσίως εγκατέλειπαν τα εγκόσμια και ζούσαν «εν μετανοία», όπως η Αγία Υπομονή, η οποία αναδείχθηκε πρότυπο συζύγου και μητέρας, αλλά και υπόδειγμα οσιακού βίου.

Πηγή: Εφημερίδα “Μακεδονία” 

Ἡ Ἁγία Λυδία ἡ Φιλιππησία στὸ χριστιανικὸ ἑορτολόγιο

site analysis

Παναγιώτη ‘Ι. Σκαλτσῆ.

Ἡ ἁγίαΛυδία ἡ Φιλιππησία, ἐθνική προσὴλυτος ἀπὸ τὰ Θυάτειρα τῆς Φρυγίας καὶ ἔμπορος πορφύρας γιὰ τὴ βαφὴ ὑφασμάτων ἀπὸ μαλλί, ἐξ οὗ καὶ «πορφυροπώλις»¹, μᾶς εἶναι γνωστὴ δύο χιλιάδες τώρα χρόνια ἀπὸ τὸ βιβλίο τῶν Πράξεων καὶ τὸ περιστατικὸ τῆς βάπτισής της ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο στοὺς Φιλίππους τῆς Μακεδονίας, ἀμέσως μετὰ τὴν ἐλευσή του στὴν πόλη αὐτή προερχόμενος ἀπὸ τὴν Τρωάδα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας².

Ἐξ ἀφορμῆς τοῦ «ἔξω τῆς πόλεως παρὰ ποταμὸν οὗ ἐνομίζετο προσευχὴ εἶναι»³ διαδραματισθέντος αὐτοῦ γεγονότος, ἀλλὰ καὶ γενικότερα τῆς πίστης τῆς Λυδίας καὶ τῆς προσοχῆς ποὺ ἔδειξε στὰ ὅσα ἄκουγε ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο, ἔμεινε στὴν ἱστορία ὡς ἡ πρώτη Εὐρωπαία χριστιανή⁴. Στὴ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας τὸ πρόσωπο αὐτό δὲν ξεχάστηκε, μὲ δεδομένο τὴν ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς ὅλων τῶν ἐποχῶν μελέτη τῆς Καινῆς Διαθήκης, ἀλλὰ καὶ τὴν ἔξαρση τῆς πίστης τῆς Λυδίας ἀπὸ μεγάλους Πατέρες, ὅπως π.χ. οἱ Μέγας Βασίλειος⁵, ἱερὸς Χρυσοστομος⁶, Νεῖλος ὁ Ἀσκητής⁷, μέγας Φώτιος⁸ κ.α⁹.

Εἶναι πάντως γεγονὸς ὅτι παρὰ τὴν προβολὴ ἀπὸ τὴν πατερικὴ παράδοση τῆς Λυδίας ὡς παραδείγματος πίστεως καὶ παρὰ τὸ ὅτι καὶ ἄλλα βιβλικὰ πρόσωπα καὶ δὴ καὶ γυναικεῖα, ὅπως π.χ. ἡ Ἀπόστολος Πρίσκιλλα, ἡ μάρτυς Ἀπφία, ἡ Ἀπόστολος Ἰουνία, ἡ κατηχηθεῖσα ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο Θέκλα, ἐντάχθηκαν πολὺ ἐνωρὶς στὸ χριστιανικὸ ἑορτολόγιο¹⁰, ἡ Λυδία ἡ Φιλιππησία ἀναγνωρίσθηκε ἐπίσημα ὡς ἁγία στὴ μὲν Δυτικὴ Ἐκκλησία τὸ 16ο αἰ.¹¹, στὴ δὲ Ἀνατολικὴ ‘Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἐντάχθηκε στὸ Ἁγιολόγιο μόλις τὸ ἔτος 1972¹².

Ἡ ἐπὶ τόσους αἰῶνες ἀπουσία τῆς Λυδίας τῆς Φιλιππησίας ἀπὸ τὸ χριστιανικὸ ἑορτολόγιο μπορεῖ νὰ στηριχθεῖ σὲ διάφορες αἰτίες. Κατ’ ἀρχὴν ὅλα τὰ βιβλικὰ πρόσωπα καὶ δὴ καὶ αὐτά ποὺ συνεργάσθηκαν μὲ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο καὶ συνέβαλαν στὸ ἱεραποστολικό του ἔργο εἶναι γραμμένα «ἐν βίβλῳ ζωῆς»¹³. Ὑπάρχουν ἐπίσης χιλιάδες ἤ καὶ ἑκατομμύρια ἄλλα πρόσωπα ποὺ ἁγίασαν στὴ ζωή τους ἤ μαρτύρησαν γιὰ τὸν Χριστό, ἀλλὰ εἶναι ἄγνωστα στὶς Συναξαριακὲς Συλλογὲς ἤ κάποια ἀπὸ αὐτά τιμῶνται μόνο σὲ τοπικὸ ἐπίπεδο. Ἡ Ἐκκλησία δὲν θεώρησε ἀναγκαῖο νὰ προβεῖ σὲ ἐπίσημες ἁγιοκατατάξεις ὅλων αὐτῶν, δεδομένου ὅτι τὰ ὀνόματά των «ἐγράφησαν ἐν οὐρανοῖς»¹⁴. Ἄλλωστε ὑπάρχουν ἑορτές, ὅπως π.χ. αὐτή τῶν Ἁγίων Πάντων, ἡ ὁποία καθιερώθηκε τὸν 7ο αἰῶνα¹⁵, προκειμένου νὰ ἑορτάζουν οἱ ἄγνωστοι ἅγιοι. Τὸ Σάββατο δὲ πρὸ τῆς Ἀποκρέω «μνείαν πάντων τῶν ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντων εὐσεβῶς, ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως ζωῆς αἰωνίου οἱ θειότατοι Πατέρες ἐθέσπισαν».

Πρέπει ἀκόμη νὰ ἐπισημάνουμε ὅτι ἡ μὴ ἔνταξη τῆς ἁγίας Λυδίας στὸ ἑορτολόγιο σχετίζεται προφανῶς τόσο μὲ συγκεκριμένες ἱστορικὲς συγκυρίες, ὅσο καὶ μὲ τὰ κατὰ καιροὺς ἐπικρατήσαντα κριτήρια ἐπίσημης ἀναγνώρισης ἑνὸς ἁγίου. Τοὺς πρώτους αἰῶνες π.χ. προβλήθηκαν οἱ Ἀπόστολοι, οἱ μάρτυρες καὶ οἱ ὅσιοι μοναχοί. Μεταξὺ τῶν μαρτύρων εἶναι καὶ ἡ οἰκογένεια «Φιλητοῦ συγκλητικοῦ καὶ Λυδίας τῆς αὐτοῦ γυναικὸς καὶ τῶν τέκνων αὐτῶν Μακεδὸνος καὶ Θεοπρεπίου»¹⁶. Ἡ οἰκογένεια αὐτή μαρτύρησε ἐπὶ βασιλέως Ἀδριανοῦ, καὶ τιμᾶται στὶς 20 Μαρτίου κατὰ τὸ Συναξάριο τῆς Κωνσταντινουπόλεως¹⁷, κατὰ τὸν ἅγιο δὲ Νικόδημο τὸν Ἁγιορείτη στὶς 27 Μαρτίου¹⁸, ὅπως καὶ στὴ Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία. Ἔχουμε τὴ γνώμη ὅτι τὸ ὄνομα τῆς Λυδίας τῆς Φιλιππησίας πολὺ πιθανὸν νὰ ἐπισκιάσθηκε ἀπὸ τὴ μάρτυρα τῶν πρώτων αἰώνων. Μέχρι σήμερα ἡ μνήμη τῆς μάρτυρος εἶναι ἰσχυρή, ἀποκαλεῖται δὲ Ρωσίδα, μᾶλλον διότι μαρτύρησε στὴ Σλαβονία, ἐνῶ εἶναι βέβαιο πώς καταγόταν ἀπὸ τὴ Ρώμη. Τὸ ἕνα μάλιστα ἀπὸ τὰ δύο παιδιὰ της λεγόταν Μακεδόνας, προφανῶς πρὸς τιμὴν τῆς Λυδίας τῶν Φιλίππων τῆς Μακεδονίας.

Στοὺς ἑπόμενους αἰῶνες, καὶ δὴ καὶ κατὰ τὴν περίοδο τῆς εἰκονομαχίας, κυριαρχοῦν κριτήρια πού δὲν εὐνοοῦν βιβλικὰ πρόσωπα, ἀλλὰ τοὺς ὑπερασπιστὲς τῶν εἰκόνων μοναχοὺς καὶ θεολόγους. Κατὰ τὴν περίοδο ἐπίσης τῶν ἡσυχαστικῶν ἐρίδων ἀργότερα προβάλλονται οἱ ἡσυχαστὲς Πατέρες καὶ ἅγιοι. Οἱ ἱστορικὲς ἐπίσης συγκυρίες πού ἐπικράτησαν στὴ Μακεδονία κατὰ τὴν ἐποχή τῶν Σλαβικῶν ἐπιδρομῶν, τῆς Τουρκοκρατίας καὶ τῶν βουλγαρικῶν κατοχῶν κατὰ τὰ νεότερα χρόνια, δὲν εὐνόησαν τὴν ἁγιοκατάταξη τῆς Λυδίας τῆς Φιλιππησίας¹⁹.

Ἡ σπουδαία ὅμως αὐτή γυναίκα τῆς ὁποίας ἡ μνήμη, ὅπως ἤδη ἀναφέραμε, ἔμεινε ζωντανὴ στὴ συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας, ἔπρεπε νὰ τιμηθεῖ κάποτε καὶ ἐπίσημα. Ὅπως, σύμφωνα μὲ τὶς Πράξεις, τιμήθηκε ἀπὸ τὸ ἴδιο τὸ Ἅγιο Πνεύμα²⁰, ἔτσι ἔπρεπε νὰ ἀναδειχθεῖ καὶ «ἐν συγγραφαῖς, ἐν νοήμασι, ἐν θυσὶαις, ἐν ναοῖς, ἐν εἰκονίσμασι»²¹. Στὴ Δύση ὁ κατάλληλος καιρὸς ἦλθε τὸν 16ο αἰῶνα. Σὲ ἐποχή προβολῆς βιβλικῶν προσώπων λόγω τῆς ἀντιπαράθεσης τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν μὲ τοὺς Προτεστάντες²², καὶ στὸ πλαίσιο τῆς ἀναθεώρησης τοῦ Ρωμαϊκοῦ Μαρτυρολογίου ἀπὸ τὸν σπουδαῖο ἱστορικὸ καὶ ἁγιολόγο Βαρόνιο Καίσαρα²³, ἡ Λυδία ἡ πορφυροπώλις (purpararia) ἐντάχθηκε στὸ Ἁγιολόγιο τῆς Λατινικῆς Ἐκκλησίας ὡς ὁ πρῶτος ἄνθρωπος πού πίστεψε στὸ Εὐαγγέλιο στοὺς Φιλίππους τῆς Μακεδονίας («prima omnium credidit Evangelio»)²⁴. Ἡ μνήμη της τιμᾶται στὶς 3 Αὐγούστου²⁵.

Τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ τὴ Λυδία τὴ Φιλιππησία ἀναπτύχθηκε καὶ στὸν ἑλλαδικὸ χῶρο κατὰ τὸν εἰκοστόν αἰῶνα. Πιστεύουμε ὅτι τὸ ἐνδιαφέρον αὐτό «βαίνει παράλληλα πρὸς τὶς κατὰ τὴν ἐν λόγῳ περίοδο ἐκδήλωσεις τιμῆς καὶ ἀνάδειξης τῆς προσωπικότητας καὶ τοῦ ἔργου τοῦ Ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν Παύλου»²⁶. Τὸ 1935 π.χ. καὶ κατὰ μίμηση ἀντίστοιχων ἐκδηλώσεων στὴν Ἀθήνα πού εἶχε καθιερώσει ὁ μακαριστὸς Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κυρὸς Χρυσόστομος, τιμήθηκε καὶ στοὺς Φιλίππους ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὸ πλαίσιο τοῦ Μ. Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς καὶ μὲ ὕμνους ποὺ συνέταξε ὁ Ἰωάννης Ἀλεξάκης²⁷.

Κατὰ τὸ διεθνὲς ἐπίσης ἐπιστημονικὸ Συνέδριο ποὺ ὀργάνωσε ἡ ’Εκκλησία τῆς Ἑλλάδος σὲ συνεργασία μὲ τὶς Θεολογικὲς Σχολὲς τὸν Ἰούνιο τοῦ 1951 γιὰ τὴ συμπλήρωση 1900 χρόνων (50-1950) ἀπὸ τὴν ἄφιξη τοῦ Ἀποστόλου Παύλου στὴν Ἑλλάδα, πραγματοποιήθηκε καὶ ἐπίσκεψη τῶν συνέδρων στοὺς Φιλίππους. Κατὰ τὴν Ἀκολουθία ποὺ τελέσθηκε στὰ ἐρείπια τῆς παλαιοχριστιανικῆς Βασιλικῆς, ὁ μακαριστὸς Μητροπολίτης Φιλίππων καὶ Νεαπόλεως κυρὸς Χρυσόστομος ἀπηύθυνε ἐκτενή προσευχὴ στὸν Ἀπόστολο Παῦλο μὲ ἰδιαίτερη ἀναφορὰ καὶ στὴ Λυδία:«Ὁδήγησον ἡμᾶς ἐπὶ τὸν τόπον προσευχῆς, ἵνα τῶν σωτηρίων σου ρημάτων ἐνωτισθῶμεν καί, ὡς ἡ Λυδία ἐκείνη ἡ πορφυροπώλις, ἐν τῇ σαγήνῃ τῶν λόγων σου σαγηνευθῶμεν»²⁸.

Κορυφαῖο βεβαίως γεγονὸς γιὰ τὴν ἑορτολογική ἀνάδειξη τῆς Λυδίας τῆς Φιλιππησίας εἶναι ἡ μὲ πρωτοβουλία τοῦ μακαριστοῦ Μητροπολίτου Φιλίππων, Νεαπόλεως καὶ Θάσου κυροῦ Ἀλεξάνδρου καὶ ἐπὶ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου ἔνταξή της ἐπίσημα στὸ Ἑορτολόγιο (Συνεδρία Ἁγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου τῆς 23ης Μαΐου 1972). «Ἡ σχετικὴ ὅμως Πατριαρχικὴ καὶ Συνοδικὴ Πράξις ὑπεγράφη τὴν 2αν Ὀκτωβρίου ἰδίου ἔτους ὑπὸ τοῦ νέου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Δημητρίου καὶ τῶν μελῶν τῆς περὶ Αὐτόν Συνόδου»²². Ἡ μνήμη της ὡς ἰσαποστόλου τιμᾶται τὴν 20ή Μαΐου, προφανῶς διότι τὴν ἑπομένη ἑορτάζουν οἱ ἰσαπόστολοι Κωνσταντῖνος καὶ Ἑλένη.

Ἔκτοτε ἔγιναν καὶ γίνονται προσπάθειες σὲ τοπικὸ κυρίως ἐπίπεδο μεγαλύτερου τονισμοῦ τῆς τιμῆς τῆς ἁγίας Λυδίας. Ἡ δημιουργία π.χ. τοῦ Βαπτιστηρίου τῆς Ἁγίας Λυδίας καὶ οἱ μὲ πρωτοβουλία τοῦ νῦν Ἐπισκόπου Νεαπόλεως καὶ Θάσου κ. Προκοπίου ὁμαδικὲς βαπτίσεις κατ’ ἔτος, ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς καὶ μετὰ τὴ Θεία Λειτουργία, ἔχουν ὡς σκοπὸ αὐτή τὴν ἀνάδειξη. Ἡ ἔνταξη ἐπίσης τῆς ἁγίας Λυδίας σὲ Συναξαριακὲς Συλλογὲς ἀπὸ τὸ ἔτος 1973³⁰, ἡ εἰκονογράφησή της, ἡ συγγραφὴ ἐκλαϊκευτικῶν βιβλίων³¹, ἡ ἀνέγερση Ἱεροῦ Ναοῦ στὴν ὁμώνυμη Χριστιανικὴ Ἀδελφότητα στὴν Ἀσπροβάλτα Θεσσαλονίκης, ἀλλὰ καὶ ἡ ἔκδοση τοῦ Βίου, τῆς Ἀκολουθίας, τοῦ Παρακλητικοῦ Κανόνα καὶ τῶν Χαιρετιστηρίων Οἴκων τῆς Ἁγίας, ποίημα τοῦ μακαριστοῦ π. Γερασίμου Μιχραγιαννανίτου³², ἔχουν συμβάλλει τὰ μέγιστα στὴν τιμὴ καὶ προβολὴ τῆς Λυδίας τῆς Φιλιππησίας, ὡς «Φιλίππων ἀγλάισμα θεῖον» καὶ ἰσότιμον πάντων ἁγίων³³.

Ἡ ἁγία Λυδία ἡ Φιλιππησία ἐκτὸς ἀπὸ τὴν 20ή Μαΐου τιμᾶται καὶ τὴν πρώτη Κυριακὴ μετὰ τὴν ἑορτή τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων³⁴. Σύμφωνα μὲ νεότερον ἔθος, τὴν ἡμέρα αὐτή ἑορτάζουν ὅλοι οἱ συνεργάτες τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Ἀπ’ ὅλους ὅμως τοὺς συνεργάτες του τὸ πλέον γνωστὸ πρόσωπο εἶναι αὐτό τῆς Λυδίας γιὰ τὴν ὁποίαν, ὅπως γράφει ὁ Καθηγητὴς χ. Εὐάγγελος Θεοδώρου, θὰ μποροῦσαν οἱ Εὐρωπαῖες -ἰδίως Ὀρθόδοξες- χριστιανὲς νὰ ἀναλάβουν πρωτοβουλία, προκειμένου νὰ «ἀνακηρύξουν τὴν ἁγία Λυδία προστάτιδά τους καὶ νὰ καταστήσουν τοὺς Φιλίππους τῆς -ἀναμφισβητήτως Ἑλληνικῆς- Μακεδονίας τὸ πανευρωπαϊκὸ καὶ παγχριστιανικὸ πνευματικὸ κέντρο, προσκύνημα καὶ ἀγωνιστικὸ ὁρμητήριό τους»³⁵. Σὲ κάθε βεβαίως περίπτωση ἀξίζει ἡ ἁγία αὐτή νὰ τιμηθεῖ εὐρύτερα καὶ ὁ κάθε χριστιανὸς νὰ ἐμβαθύνει περισσότερο στὶς ἀξίες, τὸν πλοῦτο καὶ τὰ σωτήρια μηνύματα τῆς πίστης μας, τὴν ὁποία πρώτη ἐγκολπώθηκε καὶ κήρυξε ἡ ἁγία Λυδία.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Πράξ. 16,14.

2. Πράξ. 16, 11-15.

3. Πράξ. 16, 13.

4. Βλ. J. Holzner, Παῦλος, μετάφρ. Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος Ἱερωνύμου, Ἀθῆναι 91973, σ. 176.

5. Ἀρχὴ τῶν Ἠθικῶν 37, PG 31, 757C.

6. Ὑπόμνημα εἰς τὰς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, PG 60, 259-260.

7. Ἐπιστολῶν βιβλία 4, 3, 145, PG 79, 452A.

8. Μυριόβιβλον ἡ Βιβλιοθήκη 122, PG 103, 808B.

9. Βλ. Π. Ι. Σκαλτσῆ, «Ἡ ἁγία Λυδία ἡ Φιλιππησία στὸ χριστιανικὸ ἑορτολόγιο καὶ τὴν ὑμνογραφία», ἐν Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς 93 (Σεπτ.-Ὀκτ. 2010) τεῦχ. 836, σσ. 554-557.

10. Βλ. Π. Ι. Σκαλτσῆ, ὅ.π.,σσ. 539-543.

11. H. Delehaye, Commentarius perpetuos in Martyro- logium Romanum [Propulaeum ad Acta Sanctorum, Decembris], Bruxellis 1940, σ. 320.

12. Πατριαρχικὴ Συνοδικὴ Πράξη ἐν ἔτει σωτηρίῳ αποβ’, κατὰ μήνα Ὀκτώβριον (Β’), Ἐπινεμήσεως ΙΑ’.

13. Φιλιπ. 4, 2.

14. Λούκ.10,20.

15. Σ. Πασχαλίδη, «Οἱ Ἑορτὲς τῶν Ἁγίων», ἐν «Τὸ Χριστιανικὸν Ἑορτολόγιον». Πρακτικὰ Η΄ Πανελληνίου Λειτουργικοῦ Συμποσίου Στελεχῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων, Βόλος, 18-20 Σεπτεμβρίου 2006 [Σειρὰ Ποιμαντικὴ Βιβλιοθήκη - 15], Ἀθῆναι 2007, σ. 374.

16. H. Delehaye, Synaxarium Ecclesiae Constantino- politanae [Propylaeum ad Acta Sanctorum Novem- bris], Bruxellis 1902, σ. 570.

H. Delehaye, ο.π., σ. 570.

17. Συναξαριστὴς τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἐνιαυτοῦ, τόμ. δεύτερος, Ἀθήνησι α.ε., σ. 59.

18. Βλ. Π. Ι. Σκαλτση, ὅ.π., σσ. 543-549.

19. Acta Sanctorum Augusti’ τόμ. Ι, σ. 199: «Enimero merebatur hunc honorem, quae laudam suarum prae conem ipsum habuerat Spiritum Sanctum in Actibus Apostolorum».

20. G. Gouillard, «Τὸ συνοδικὸν ὅπερ ἀναγινώσκεται τὴ Κυριακή τῆς Ὀρθοδοξίας», ἐν Travaux et Memoirs, τόμ. 2, Paris 1967, σ. 51.

21. Ι. Μ. ΦΟΥΝΤΟΥΛΗ, Λειτουργικὴ (Πανεπιστημιακαὶ Παραδόσεις), Θεσσαλονίκη 1981, σσ. 61-62. Εὐ. Δ. Θεοδώρου, Μαθήματα Λειτουργικῆς (τεῦχος Α’), Ἀθῆναι 1993, σ. 72.

22. C. Gasbardi, «Baronio, Cesare, ordinale, venerabile», ἓν Bibliotheca Sanctorum 3 (1962) 819- 828. P. Paschini, «La riforma Gregoriana del Martirologio Romano», ἓν Scuola Cattolica 31 (1923) 198-210· 274-284.

23. H. Delehaye, Commentarius perpetuus in Martyro- logum Romanum, σσ. 320, 321 (7).

24. U. Lattanzi, «Lidia», ἐν Bibliotheca Sanctorum 8 (1967) 44-45.

25. Π. Ι. Σκαλτση, ο.π., σ. 558.

26. Ἱεροὶ Ἑσπερινοὶ Ὕμνοι τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ψαλλόμενοι κατὰ τὴν Ἑσπέραν τῆς 29ης Ἰουνίου ἡμέραν τῆς μνήμης τῶν κορυφαίων Παύλου καὶ Πέτρου, εἰς ἀνάμνησιν τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἐν Ἑλλάδι. Ἑορταί διοργανωθεῖσαι παρὰ τῶν ζηλωτῶν τοῦ Χριστοῦ ἐν Ἀθήναις, Κορίνθῳ, Θεσσαλονίκη, Νικοπόλει (Πρεβέζης), Βερροία, Κρήτη καὶ Φιλίπποις (Καβάλας), ἐν Πειραιεῖ 1935, σσ. 43-48. 27. Βλ. καὶ Ι. Μ. ΦΟΥΝΤΟΥΛΗ, «Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὸ Ἑορτολόγιο», ἐν Κληρονομίᾳ 22 (Ἰουν. Δεκ. 1990) τεύχη Α’-Β’, σσ. 258-259.

28. Γ. Χρσοστόμου (Ἀρχιμ.), «Ἀκολουθίες τοῦ Ἀποστόλου Παύλου γιὰ πόλεις τῆς Ἑλλάδας», ἐν «Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καὶ ἡ Ἑλλάδα». Πρακτικὰ Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου (Βέροια, 25-27 Ἰουνίου 1998), Βέροια 1998, σσ. 216-221.

29. Πανηγυρικὸς τόμος ἑορτασμοῦ τῆς 1900ης ἐπετείου τῆς ἐλεύσεως τοῦ Ἀποστόλου Παύλου εἰς Ἑλλάδα, ἐπιμέλεια τοῦ γέν. γραμματέως τῆς ἐπιτροπῆς τοῦ ἑορτασμοῦ καθηγητοῦ Ἀμίλκα Σ. Ἀλιβιζάτου, ἐν Ἀθήναις 1953, σ. 151.

30. ΒΑΡΟΛΟΜΑΙΟΥ (Μητρ. Φιλαδελφείας, νῦν Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου), «Ἀναγνώρισις ἁγίων ἐπὶ Πατριαρχείας τοῦ Ἀθηναγόρου», ἐν Ἀθηναγόρας Α’ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης ὁ Ἠπειρώτης, ἐπιμέλεια Ἰωάν. Ε. Ἀναστασίου, ἔκδ. ‘Ἑταιρείας Ἠπειρωτικῶν Μελετῶν, Ἰωάννινα 1975 σσ. 209-210.

31. Οἱ Βίοι τῶν Ἁγίων ἐκδ. οἶκος «Ἀστήρ», Ἀθῆναι 1973, σ. 69. Βλ. καὶ Μακαρίου ΣΙΜΩΝΌΠEΤΡΙΤΌΥ (Ἱερομονάχου), Νέος Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τόμ. ἔνατος, Μάιος, «Ἴνδικτος», Ἀθῆναι 2007, σσ. 229-230.

32. Βλ. Ἐπισκόπου Θεοφίλου Καβαρνοῦ (τ. Μητρ. Γὸρτυνος καὶ Μεγαλουπόλεως), «Λυδία. Ἡ πρώτη τῶν Φιλίππων». Πρώτη καὶ τῆς Μακεδονίας καὶ τῆς Ἑλλάδος, ἔκδ. Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Ἀδελφότητος «ΛΥΔΙΑ», Θεσσαλονίκη 1987.

33. π. Θ. ZHΣΌΠΟΥΛΟΥ Ἀρχιμ., Ἱεροκήρυκος, Καθρέφτισμα, ἔκδ. Ο.Χ.Α. «ΛΥΔΙΑ», α.ε. Γ. Ι. ΡΑΠΤΌΠΌΥΛΌΥ (Ἀρχιμ.), Συνεργάτιδες τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ἔκδ. Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολικῆς Ἀδελφότητος «Ἡ Ὁσία Ξένη», Πλαγιάρι Θεσσαλονίκης 2002.

34. Βίος καὶ Ἀκολουθία τῆς ἁγίας Λυδίας τῆς Φιλιππησίας, ἔκδ. Χριστιανικῆς Ἀδελφότητος «ΛΥΔΙΑ», Θεσσαλονίκη 1991.

35. Ἀπὸ τὰ «χαῖρε» τοῦ θ’ οἴκου τῶν Χαιρετισμῶν τῆς ἁγίας Λυδίας.

Γ. Ι. ΡΑΠΤΌΠΟΥΛΟΥ (Ἀρχιμ.), Συνεργάτιδες τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, σ. 10.

Η Αγία Γλυκερία η Μάρτυς

site analysis

τιμάται στις 13 Μαΐου

Η Αγία Μάρτυς Γλυκερία γεννήθηκε στην Τραϊανούπολη τον 2ο αιώνα μ.Χ., όταν αυτοκράτορας ήταν ο Αντωνίνος ο Ευσεβής (138 – 161 μ.Χ.). Ο πατέρας της ονομαζόταν 

Μακάριος και είχε διατελέσει τρεις φορές ύπατος της Ρώμης. Σε μικρή ηλικία ασπάσθηκε τον Χριστιανισμό και ανέπτυξε έντονη χριστιανική και κατηχητική δράση. Όταν βρισκόταν 

η Αγία στην ακμή της ηλικίας της αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο Αντωνίνος και ηγεμόνας της θρακικής επαρχίας ήταν ο Σαββίνος. Και οι δύο ήταν φανατικοί ειδωλολάτρες. 

Ο αυτοκράτορας Αντωνίνος, φανατικός ειδωλολάτρης, εξέδωσε νόμο κατά τον οποίο υποχρέωνε όλους τους υπηκόους του να προσφέρουν θυσία στους θεούς. Έτσι και αυτός 

ο νόμος στάλθηκε και στην επαρχία την οποία ζούσε και η Αγία Γλυκερία. Η Αγία όμως είχε πάρει της απόφαση, να επιτεθεί, κατά του διαβόλου και να ελέγξει την πλάνη των 

ειδωλολατρών.

Μπροστά στον ηγεμόνα

Όταν πληροφορήθηκε το γεγονός ο ηγεμόνας Σαββίνος, την κάλεσε να παρουσιασθεί μπροστά του. Με μεγάλη προθυμία η Αγία εμφανίσθηκε σε εκείνον, έχοντας σημειώσει στο 

μέτωπό της τον Τίμιο Σταυρό και δεν δίστασε να ομολογήσει με παρρησία και σθένος την πίστη της στον Σωτήρα και Λυτρωτή Ιησού Χριστό. 

Ο Σαββίνος την οδήγησε σε ειδωλολατρικό ναό, προσπαθώντας να την πείσει να προσφέρει θυσία στα είδωλα. Η Αγία στράφηκε προς τον λαό, ο οποίος ήταν εκεί 

συγκεντρωμένος και του είπε δυνατά:

-Βλέπετε τη φωτεινή λαμπάδα που είναι σημειωμένη στο μέτωπο μου;

Ο λαός άναυδος, παρακολουθούσε την Αγία, να δείχνει με το χέρι της, το Σταυρό στο μέτωπο της και ακολούθως προσευχήθηκε στον Θεό λέγοντας:

-Ο Θεός, ο Παντοκράτορας, Συ που δοξάζεσαι με το Σταυρό του Χριστού Σου από τους δούλους Σου, Συ που εμφανίσθηκες στους Οσίους Σου παίδες και τους γλύτωσες από 

αναμμένο καμίνι, Συ που έκλεισες τα στόματα των λιονταριών και ανέδειξες νικητή τον δούλο Σου Δανιήλ, Συ που κατέστρεψες τον Βάαλ και εξόντωσες τον δράκοντα και 

συνέτριψες τη διαβολική εικόνα (του βασιλέως Ναβουχοδονόσορ), Ιησού Χριστέ, το άμωμο και άκακο αρνίον του Θεού, έλα σε εμένα την ταπεινή και συνέτριψε τον δαίμονα 

(τον Δία) που δημιουργήθηκε με την ανθρώπινη τέχνη και διασκόρπισε την κακή τους θυσία.

Αμέσως μετά την προσευχή έγινε βροντή μεγάλη και έπεσε το άγαλμα του Δία και συντρίφθηκε, γιατί ήταν πέτρινο. Όταν ο ηγεμόνας και οι ειδωλολάτρες ιερείς είδαν να 

συντρίβεται το άγαλμα του θεού τους, γεμάτοι από οργή, έδωσαν την εντολή να πεθάνει η Γλυκερία με λιθοβολισμό. Αμέσως τα πλήθη των ειδωλολατρών όρμησαν μανιασμένα 

και άρχισαν να λιθοβολούν την Αγία. Οι πέτρες όμως έπεφταν δίπλα της χωρίς καθόλου να την αγγίζουν. Οι ειδωλολάτρες βλέποντας το φαινόμενο και μη αντιλαμβανόμενοι αυτή 

τη δωρεά και ευεργεσία του Θεού, νόμισαν ότι η Αγία είναι μάγισσα και γι’ αυτό δεν την άγγιζαν οι πέτρες. Άρχισαν λοιπόν να την υβρίζουν. 

Ο ηγεμόνας παρεμβαίνοντας διέταξε να την βάλουν μέχρι το πρωί της επόμενης ημέρας στη φυλακή και να την ασφαλίσουν καλά, μήπως κάνοντας χρήση των μαγικών της 

ικανοτήτων κατορθώσει να φύγει και έπειτα διαδώσει ότι την βοήθησε ο Θεός της με συνέπεια να εξαπατήσει πολλούς. 

Την κρεμούν από τα μαλλιά

Εκεί στην φυλακή, το απόγευμα της ίδιας ημέρας, επισκέφθηκε την Αγία ο Χριστιανός επίσκοπος της πόλεως, Φιλοκράτης, τον οποίο η Αγία παρακάλεσε να τη σφραγίσει με το 

σημείο του Σταυρού, ώστε με την δύναμη του Τιμίου Σταυρού, να μπορέσει να νικήσει την κακία του διαβόλου.

Το πρωί της επόμενης ημέρας ο ηγεμόνας ήλθε στο δικαστήριο, για να δικάσει και τιμωρήσει παραδειγματικά την Αγία Γλυκερία. Διέταξε λοιπόν να την οδηγήσουν μπροστά του 

και την ρώτησε, εάν θέλει να θυσιάσει στον Δία. Της επέστησε δε την προσοχή ότι σε περίπτωση που δεν επείθετο και δεν υπάκουε θα έδινε την εντολή να την σκοτώσουν.

Η Αγία αρνήθηκε να προσφέρει θυσία στους θεούς και παρρησία ομολόγησε τον Νυμφίο της Χριστό. Τότε ο ηγεμόνας διέταξε να την κρεμάσουν από τα μαλλιά και να την 

καταξεσκίσουν.

Άρχισαν με μίσος να καταξεσκίζουν το σώμα της Μάρτυρος. Βλέποντας όμως ο χριστιανομάχος ηγεμόνας της Αγία σώα, έδωσε αμέσως διαταγή να την ξεκρεμάσουν και να την 

χτυπήσουν στο πρόσωπο τόσο όσο να αλλοιωθεί η όψη της. Η Αγία μπροστά στο άκουσμα αυτού του μαρτυρίου συνεχίζει να προσεύχεται στον Κύριο και ενώ οι βασανιστές 

άρχισαν το έργο τους. Ξαφνικά εμφανίστηκε Άγγελος Κυρίου, ο οποίος τους παραλύει και γίνονται σαν νεκροί. Ο ηγεμόνας όμως τυφλωμένος και πωρωμένος δεν πιστεύει και 

προσπάθησε και πάλι να πείσει την Αγία να προσφέρει στον θεό Δία θυσία. Βλέποντας όμως ότι η Αγία δεν αρνείται τον Χριστό, διέταξε και πάλι να την ρίξουν στην φυλακή, 

χωρίς να την δίνουν τροφή και νερό.

Ουράνια Τροφή

Η Αγία Γλυκερία γεμάτη χαρά και δοξάζοντας τον Θεό επανήλθε στην φυλακή. Ο δεσμοφύλακάς της με πολύ σεβασμό και φόβο την κλείδωσε στο κελί της. Η Μεγαλομάρτυς 

ευχαρίστησε τον Θεό. Από τότε πέρασε ικανός χρόνος κατά τον οποίο η Αγία ήταν πάντα κλεισμένη μέσα στη φυλακή και δοξολογούσε τον Θεό, ενώ Άγγελος Κυρίου της έφερνε 

ουράνια τροφή. 

Κάποτε ο ηγεμόνας επρόκειτο να μεταβεί στην Ηράκλεια. Τότε σκέφθηκε να περάσει και από την φυλακή, για να δει τι γίνεται η Γλυκερία και αν είναι σε θέση να τον ακολουθήσει 

στην Ηράκλεια. Όταν όμως έφθασε στη φυλακή και είδε την πόρτα σφραγισμένη, νόμισε ότι είχε ήδη πεθάνει η Αγία. Αλλά μόλις άνοιξε η πόρτα διαπίστωσε ότι η Αγία ήταν λυμένη 

και δίπλα της υπήρχε ένα πινάκιο με γάλα και ψωμί και ένα δοχείο με νερό. Γεμάτος έκπληξη ο ηγεμόνας και μη γνωρίζοντας ότι ο Θεός έτρεφε την Αγία, την έβγαλε από την 

φυλακή.

Μετά από αυτά, πήρε ο ηγεμόνας την Αγία και κατευθύνθηκε προς την Ηράκλεια. Όταν οι Χριστιανοί της Ηράκλειας άκουσαν για την αθληφόρο του Χριστού και ότι την έφερναν 

στην πόλη τους, έτρεξαν όλοι να την προϋπαντήσουν έχοντας επικεφαλής τους τον Επίσκοπο της πόλεως, Δομίτιο. 

Το πρωί της επομένης ημέρας η ηγεμόνας διέταξε να προσαχθεί σε δίκη η Αγία και σε περίπτωση που και πάλι θα αρνιόταν να υπακούσει, να την έριχναν στη φωτιά. Η Αγία και 

πάλι ομολόγησε την πίστη της στον Χριστό. Τότε ο ηγεμόνας διέταξε να ρίξουν την Αγία μέσα σε καμίνι.

Η Αγία στο αναμμένο καμίνι

Όταν ετοιμάσθηκε η φωτιά μέσα στο καμίνι, ώστε να μην μπορεί να το πλησιάσει άνθρωπος, η Αγία κάνοντας το σημείο του Σταυρού σφράγισε τον εαυτό της και προσευχήθηκε 

προς τον Θεό. Μόλις την έριξαν μέσα στο καμίνι, ήλθε ουράνια δροσιά και έσβησε τη φλόγα της φωτιάς. Ο λαός που παρακολουθούσε τα έχασε όταν είδε αυτό το θαύμα.

Ο φανατικός ειδωλολάτρης Σαββίνος, πικραμένος, μη μπορώντας να αισθανθεί το μεγαλείο και τη παντοδυναμία του Αληθινού Θεού, με απορία της έλεγε:

-Πες μου, από ποιον παίρνεις θάρρος και δε θυσιάζεις; Σταμάτα και μην προσπαθείς με διάφορα τεχνάσματα να εξαπατάς τους παντές.

-Θάρρος, δύναμη και ελπίδα, παίρνω μόνο από τον Αληθινό Θεό, τον Υιό και Λόγο του Θεού, τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, τον Λυτρωτή του κόσμου. Σε πληροφορώ, ότι δε 

χρησιμοποιώ τεχνάσματα, αλλά με έργα και λόγια αληθείας, βεβαιώνω εκείνους που θέλουν να πιστέψουν στον αληθινό Θεό.

Γδέρνουν το κεφάλι της Αγίας

Μετά από αυτά, ο ηγεμόνας θυμωμένος διέταξε να της γδάρουν το κεφάλι μέχρι το μέτωπο και αφού έδεσαν οι υπηρέτες χειροπόδαρα την Αγία, έπρατταν κατά της διαταγές του 

ηγεμόνος. Παρά τους φοβερού πόνους, η Γλυκερία δεν χάνει το θάρρος της. Πιστεύει ακράδαντα ότι ο Κύριος δεν θα την εγκαταλείψει. Και έτσι με όλη τη δύναμη της ψυχής της 

δεν παύει να προσεύχεται. Ο ηγεμόνας, μη υποφέροντας την ψυχική και πνευματική αντοχή της Αγίας, διέταξε να την κλείσουν πάλι στην φυλακή. Εκεί διέταξε να την δέσουν 

χειροπόδαρα και να την ξαπλώσουν πάνω σε κοφτερές πέτρες, για να υποφέρει αφόρητα όταν ήθελε να μετακινηθεί δεξιά και αριστερά. Και οι υπηρέτες έκαναν ότι τους διέταξε

ο ηγεμόνας.

Την θεραπεύει Άγγελος Κυρίου

Κατά το μεσονύκτιο όμως Άγγελος Κυρίου ήλθε και έλυσε τη Μάρτυρα από τα δεσμά της και επούλωσε τα τραύματα του προσώπου της, ώστε να καταστεί απόλυτα υγιείς, χωρίς 

κανένα σημάδι η ουλή, όπως δηλαδή της το είχε χαρίσει ο Θεός. 

Το επόμενο πρωί ήλθε ο ηγεμόνας στο δικαστήριο και διέταξε να φέρουν μπροστά του την Αγία. Όταν ο δεσμοφύλακας, ονόματι Λαοδίκιος, άνοιξε την πόρτα της φυλακής, βρήκε 

την Γλυκερία λυμένη και υγιή, ώστε δεν την αναγνώρισε. Η Αγία όμως του είπε: «Μην κάνεις τίποτε και λυπήσου τον εαυτό σου, εγώ είμαι εκείνη που ζητάς».

Ο δεσμοφύλακας γεμάτος έκπληξη και έντρομος έβγαλε την Αγία από την φυλακή και αφού δέθηκε ο ίδιος με τα δεσμά της Μάρτυρος την ακολούθησε στο βήμα του ηγεμόνα. 

Αντικρίζοντας αυτό το θέαμα ο ηγεμόνας ρώτησε τον δεσμοφύλακα. Εκείνος του είπε τι ακριβώς συνέβη κατά την ώρα που Άγγελος Κυρίου επεσκέφτηκε την Αγία στην φυλακή και 

του ομολόγησε ότι και αυτός μετά από όλα αυτά που είδε ότι πιστεύει στον αληθινός Θεό τον οποίο πιστεύει και η Γλυκερία. Ο άρχοντας έδωσε αμέσως εντολή και οι στρατιώτες 

αποκεφάλισαν τον Μάρτυρα. Το λείψανό του το πήραν οι Χριστιανοί και το ενταφίασαν. 

Η Αγία ρίχνετε στα άγρια θηρία

Στη συνέχεια ο ηγεμόνας διέταξε να ριχθεί η Γλυκερία στα θηρία. Αλλά η Μάρτυς ακούγοντας την απόφαση του ηγεμόνα αντί να πανικοβληθεί χάρηκε ως να της συνέβη κάτι το 

ευχάριστο. Μόλις κάθησε ο ηγεμόνας στο θρόνο του, μπήκε στο Στάδιο και η Αγία, θαραλλέα και χαρούμενη, περιμένοντας μετά την αδιάλειπτη προσευχή της, βοήθεια από τον 

Κύριο, και πράγματι, δεν άργησε η Θεία βοήθεια Του.

Ο θηριοδαμαστής, ανασηκώνει την πόρτα του θηριοτροφείου και εξέρχεται μία λέαινα μεγαλόσωμη, η οποία, τρέχοντας και βρυχώμενη, κατευθύνεται προς την Γλυκερία. Ω του 

θαύματος, η λέαινα όταν έφθασε κοντά στην Αγία, άρχισε να κυλιέται στα πόδια της και να της γλείφει τα πέλματα των γυμνών ποδιών της. Τότε η Αγία Γλυκερία και ενώ το 

κατάπληκτο πλήθος παρακολουθούσε το παράδοξο αυτό θέαμα, ύψωσε τα μάτια της και τα χέρια της προς τον Ουρανό και είπε για να ακούσουν όλοι:

-Σ’ ευχαριστώ, Θεέ μου, Θεέ των Πατέρων, διότι και τα άγρια ζώα εξημέρωσες για να γνωρίσουμε το μεγαλείο της Θεότητας Σου και παρουσίασες σε μένα, τις τόσες δυσκολίες, 

σαν ευκολίες. Δοξασμένο να είναι το Πανάγιο Όνομά Σου. Σε παρακαλώ, εισάκουσέ με και επίτρεψέ μου να έχω το μαρτυρικό τέλος, που επιθυμεί ο σκληρόκαρδος ηγεμόνας. 

Δυνάμωσέ με, Κύριε και αξίωσέ με του μαρτυρικού στεφάνου, για να συναγάλλομαι μετά των Μαρτύρων και Αγίων της Εκκλησίας Σου, Αμήν.

Και, ω του θαύματος. Μόλις τελείωσε η θερμή αυτή προσευχή της Αγίας, φωνή ακούστηκε από τον ουρανό, η οποία έλεγε:

-Ω πιστή μου, δούλη Γλυκερία. Όντως, για σένα άνοιξαν οι πύλες της Βασιλείας των Ουρανών.

Το μαρτυρικό τέλος

Ο Σαββίνος, παραμένει άφωνος, ασυγκίνητος και ανέκφραστος μπροστά στα όσα συμβαίνουν ενώπιον του. Ο θηριοδαμαστής, σαν να μην συμβαίνει τίποτα το ιδιαίτερο, συνεχίζει 

το έργο του, ανασηκώνει την πόρτα του θηριοτροφείου και βγαίνει άλλη μία λέαινα. Αυτή ορμά πάνω στην Αγία και την δαγκώνει, χωρίς να της προξενήσει την ελάχιστη πληγή. 

Η Μάρτυρας πέφτει νεκρή. Έτσι, μετά το δάγκωμα, παραδίδει το πνεύμα της στο Νυμφίο της Χριστό. Ο Σαββίνος, προφανώς ικανοποιημένος από το τέλος της Χριστιανής 

Γλυκερίας, αναχώρησε από το Στάδιο την ίδια ώρα, προτού προφθάσει να χαρεί ιδιαίτερα, για τον θάνατό της. Κι’ αυτό, γιατί, καθ’ οδόν, αρρώστησε αιφνιδίως από υδρωπικία 

(δηλαδή γέμισε η κοιλιά του ορώδες υγρό) και πέθανε παραδειγματικά, εν μέσω φοβερών πόνων, χωρίς να μπορεί κανείς να τον βοηθήσει.

Μετά το μαρτυρικό τέλος της Αγίας και την αναχώρηση των ειδωλολατρικών κατοίκων της Ηράκλειας από το Στάδιο, ο Επίσκοπος Δομίτιος, μαζί με άλλους Χριστιανούς, που 

παρακολουθούσαν προσευχόμενοι, την τελευταία μαρτυρική της δοκιμασία, παρέλαβαν το σεπτό σκήνος της και το ενταφίασαν σε τόπο απέρριτο, κοντά στην πόλη της 

Ηράκλειας.

Η Αγία, μετά το μαρτύριό της, λόγω των πολλών θαυμάτων που έκανε, ανακηρύχτηκε προστάτιδα και πολιούχος της πόλης της Ηράκλειας. Μάλιστα, προς τιμή της ανήγειραν και 

μεγαλοπρεπή ναό. Επίσης, η Μάρτυρας, ξεχωριστά τιμήθηκε και από τους κατοίκους της νήσου Λήμνου, γιατί επί εικονομαχιών είχε μεταφερθεί προσωρινά εκεί, το ιερό λείψανο 

της, πλην της Τίμιας Κάρας της.

Στίχος

Θηρὸς τὸ πικρὸν δῆγμα τῇ Γλυκερίᾳ Ὑπὲρ γλυκάζον ὡς ἀληθῶς ἦν μέλι. Ἐν τριτάτῃ δεκάτῃ δάκε καὶ κτάνε θὴρ Γλυκερίαν.

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ'. Τὴν ὡραιότητα

Τὴν καλλιπάρθενον, Χριστοῦ τιμήσωμεν, τὴν ἀριστεύσασαν, πόνοις ἀθλήσεως, καὶ ἀσθένειᾳ τῆς σαρκός, τὸν ὄφιν καταβαλοῦσαν· πόθῳ γὰρ τοῦ Κτίσαντος, τῶν βασάνων

τὴν ἔφοδον, παρ’ οὐδὲν ἡγήσατο, καὶ θεόθεν δεδόξασται· πρὸς ἣν ἀναβοήσωμεν πάντες· χαίροις θεόφρον Γλυκερία.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ'.

Ἡ ἀμνάς σου Ἰησοῦ, κράζει μεγάλη τῇ φωνῇ Σὲ Νυμφίε μου ποθῶ, καὶ σὲ ζητοῦσα ἀθλῶ, καὶ συσταυροῦμαι καὶ συνθάπτομαι τῷ βαπτισμῷ σου· καί πάσχω διά σέ, ὡς 

βασιλεύσω σὺν σοί, καὶ θνήσκω ὑπὲρ σοῦ, ἵνα καὶ ζήσω ἐν σοί· ἀλλ᾽ ὡς θυσίαν ἄμωμον προσδέχου τὴν μετὰ πόθου τυθεῖσάν σοι. Αὐτῆς πρεσβείαις, ὡς ἐλεήμων, σῶσον 

τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον. Ἦχος γ'. Ἡ Παρθένος σήμερον

Τὴν παρθένον στέργουσα, καὶ Θεοτόκον Μαρίαν, διετήρεις ἄφθορον, τὴν σεαυτῆς παρθενίαν· πόθῳ δέ, καρδιωθεῖσα τῷ τοῦ Κυρίου, ἤθλησας, ἀνδρειοφρόνως μέχρι θανάτου· 

διὰ τοῦτο Γλυκερία, διπλῷ στεφάνῳ, σὲ στέφει Χριστὸς ὁ Θεός.

Μεγαλυνάριον

Μύρον πολυσύνθετον τῷ Χριστῷ, ἐξ ἁγνοίας πόνων, καὶ αἱμάτων τοῖς σταλαγμοῖς, προσενεγκαμένη, θεόφρον Γλυκερία, ἐν μύροις θεοβρύτοις, λαμπρῶς δεδόξασαι

Ἡ Ὁσία Ὀλυμπία καὶ ἡ Ὁσία Εὐφροσύνη

site analysis

Ἡ Ὁσία Ὀλυμπία καὶ ἡ Ὁσία Εὐφροσύνη ἔζησαν τὸν ΙΓ´ αἰῶνα καὶ παρέδωσαν τὴν ψυχή τους μὲ μαρτυρικὸ θάνατο στὶς 11 Μαΐου τοῦ 1235. Ἡ Ὀλυμπία γεννήθηκε ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς ποὺ καταγότανε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη. Ὁ πατέρας της ἦταν ἱερεὺς καὶ ἡ μητέρα της κόρη ἱερέως. Ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη, ἄγνωστο γιὰ ποιὸ λόγο, ἔφυγαν καὶ κατοίκησαν στὴν Πελοπόννησο. Σὲ ἡλικία δέκα ἐτῶν ἡ Ὀλυμπία ἔχασε τοὺς γονεῖς της καὶ οἱ συγγενεῖς της τὴν ἔστειλαν στὸ μοναστήρι τῶν Καρυῶν τῆς Θερμῆς, τὴν σημερινὴ ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Ῥαφαήλ, ὅπου ἡ τότε ἡγουμένη Δωροθέα ἦταν θεία τῆς Ὀλυμπίας. Σὲ ἡλικία 19 ἐτῶν ἔγινε ἡ Ὀλυμπία μοναχὴ καὶ σὲ ἡλικία 25 ἐτῶν, ὅταν ἀπέθανε ἡ θεία της, ἔγινε ἡγουμένη. Ἔπειτα ἀπὸ δέκα χρόνια, στὶς 11 Μαΐου τοῦ 1235, πειρατὲς ἦλθαν στὴ Μυτιλήνη, πῆγαν στὸ μοναστήρι, διασκόρπισαν τὶς τριάντα μοναχὲς καὶ ὅσες δὲν πρόλαβαν νὰ φύγουν, τὶς κακοποίησαν. Τὴν ἡγουμένη καὶ μία γερόντισσα Εὐφροσύνη τὶς βασάνισαν φοβερά. Τὴν Εὐφροσύνη, ἀφοῦ τὴν κρέμασαν σὲ δένδρο, τὴν ἔκαψαν. Τὴν Ὀλυμπία τὴν ἔκαυσαν σ᾿ ὅλο τὸ σῶμα μὲ λαμπάδες καὶ ἔπειτα πέρασαν πυρωμένη σιδηρόβεργα στὰ αὐτιά της καὶ τέλος κάρφωσαν τὸ βασανισμένο σῶμα της μὲ εἴκοσι καρφιὰ σὲ μία σανίδα καὶ ἔτσι μὲ τὴν σανίδα τὸ ἐνταφίασαν μετὰ τὴν ἀναχώρηση τῶν πειρατῶν. Ὁ βίος καὶ τὸ μαρτύριο τῶν δυὸ τούτων ἁγίων γυναικῶν ἔγιναν γνωστὰ κατὰ τὸ ἔτος 1959, ὅταν βρέθηκαν τὰ σεπτὰ λείψανα τῶν ἁγίων τῆς Θερμῆς καὶ ἔγινε γνωστὴ μὲ θεῖες ἀποκαλύψεις ἡ ἱστορία τους, ὅπως καὶ οἱ τάφοι μὲ τὰ σεπτὰ λείψανά τους. Στὸν τάφο τῆς ἁγίας Ὀλυμπίας βρέθηκαν καὶ τὰ εἴκοσι καρφιὰ μὲ τὰ ὅποια τὴν εἶχαν καρφώσει

Η κοίμηση της δούλης του Θεού Γάλλας και ο καρκίνος του μαστού

site analysis

 
Μέσα σε αυτά κρίνω πως δεν πρέπει να αποσιωπηθεί και αυτό πού μου γνωστοποιήθηκε από διήγηση σοβαρών και πιστών προσώπων: Στα χρόνια των Γότθων ή Γάλλα , μια ευγενέστατη κόρη αυτής της πόλης μας, θυγατέρα του υπάτου και πατρικίου Συμμάχου , σέ νεανική ηλικία δόθηκε σέ σύζυγο, αλλά σέ διάστημα ενός χρόνου εκείνος πέθανε και την άφησε χήρα. Τα άφθονα αγαθά του κόσμου δελέαζαν. Τα πλούτη και ή νεότητα φώναζαν να κάνει δεύτερο γάμο. Αυτή όμως διάλεξε μάλλον να συνάψει με τον Θεό πνευματικούς γάμους, οι όποιοι αρχίζουν από θρήνο, αλλά καταλήγουν στις αιώνιες χαρές, παρά να υποβληθεί σέ σαρκικούς γάμους, οι όποιοι πάντοτε αρχίζουν από ευφροσύνη και φθάνουν στο τέλος με θρήνο.
Επειδή μάλιστα το σώμα της ήταν ιδιαίτερα φλογερής ιδιοσυγκρασίας, άρχισαν οι γιατροί να της λένε πώς, αν δεν  επέστρεφε σέ ανδρικές αγκάλες, από την υπερβολική θέρμη επρόκειτο να βγάλει γένια παρά φύσιν.
Πράγμα πού και πράγματι συνέβη αργότερα. Αλλά ή άγια γυναίκα δεν φοβήθηκε καθόλου την εξωτερική ασχήμια, γιατί αγάπησε την ωραιότητα τού εσωτερικού της νυμφίου. Δεν ντρεπόταν αν κάτι σέ αυτήν ασχήμαινε, εφόσον αυτό δεν ήταν το αντικείμενο Αγάπης τού ουράνιου νυμφίου.
Μόλις λοιπόν άπεδήμησε ό σύζυγός της, πέταξε από πάνω της το κοσμικό σχήμα και αφιερώθηκε στην υπηρεσία του Παντοδυνάμου Θεού στο μοναστήρι κοντά στην εκκλησία του μακαρίου Πέτρου τού Αποστόλου .
Εκεί έζησε πολλά χρόνια με απλότητα καρδίας και δοσμένη στην προσευχή, ξοδεύοντας μεγαλόδωρα για έργα ελεημοσύνης στους ενδεείς. Κι όταν αποφάσισε ό Παντοδύναμος Θεός να αποδώσει την αιώνια πια ανταμοιβή στους κόπους της, έπλήγη από έλκος καρκίνου στον μαστό. Κατά τις νύκτες συνήθως άναβαν δύο κηροπήγια μπροστά στο κρεβάτι της, γιατί ως φίλη τού φωτός μισούσε όχι μόνο το πνευματικό σκοτάδι, αλλά και το σωματικό.
Κάποια νύκτα, ενώ ξάπλωνε καταπονημένη από αυτήν την ασθένεια, είδε τον μακάριο Απόστολο Πέτρο να στέκεται ανάμεσα στα δύο κηροπήγια μπροστά στο κρεβάτι της. Δεν τρόμαξε, ούτε φοβήθηκε, αλλά αποκτώντας παρρησία από τον πόθο ένιωσε αγαλλίαση, και τού είπε:
«Τί είναι, κύριέ μου; Αφέθηκαν οι αμαρτίες μου;». Εκείνος, όπως είναι αγαθότατος στοπρόσωπο , έκλινε το κεφάλι νεύοντάς της καταφατικά, και είπε: «Αφέθηκαν. Έλα». Αλλά επειδή ή Γάλλα αγαπούσε μιαν μονάστρια σέ εκείνο το μοναστήρι-παραπάνω από τις άλλες, για αυτό πρόσθεσε: «Παρακαλώ να έλθει μαζί μου ή αδελφή Βενεδίκτη». Εκείνος της απάντησε: «Όχι, αλλά εκείνη ή τάδε θα έλθει μαζί σου. Ενώ αυτή που ζητάς, θα σέ άκολουθήσει σέ τριάντα μέρες ». Σαν ειπώθηκαν αυτά, ή οπτασία του Αποστόλου, να στέκεται δίπλα και να συζητάει, εξαφανίστηκε.
Αυτή αμέσως έστειλε να φωνάξουν την μητέρα ολόκληρης της αδελφότητας και της φανέρωσε τί είδε και τί άκουσε. Την τρίτη λοιπόν ημέρα εκοιμήθη, μαζί με την αδελφή πού είχε κληθεί. Ενώ εκείνη, την οποία είχε ζητήσει, τις άκολούθησε την τριακοστή μέρα. Αυτού του γεγονότος ή μνήμη διατηρείται στο μοναστήρι αυτό μέχρι σήμερα και με τόσες λεπτομέρειες συνηθίζουν να το διηγούνται εκεί οι νεώτερες πού είναι σήμερα, όπως τούς παραδόθηκε από τις προηγούμενες μητέρες, σαν να παρευρισκόντουσαν και οι ίδιες εκείνο τον καιρό σέ αυτό το τόσο μεγάλο θαύμα.

πηγή: ΒΙΟΙ ΑΓΝΩΣΤΩΝ ΑΣΚΗΤΩΝ. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 1988. ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ. ΕΚΔΟΣΗ ΑΔΕΛΦΟΤ. ΙΕΡ. ΙΩΑΝΝΟΥ ¨ΚΟΙΜΗΣΗΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ” ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ

Η Αγία Γουίνιφρεντ για την αιώνια ζωή…

site analysis

…Το μόνο που ευχόταν, έλεγε και προσευχόταν ήταν να μη την ενοχλήσει και την νικήσει ο πειρασμός στο τελευταίο της πέρασμα προς την αιωνιότητα, αλλά κάθε μέρα που περνά να αγαπά τον Χριστό όλο και περισσότερο.
Τις τελευταίες ημέρες της ζωής της έλεγε στις μοναχές που ήταν γύρω της και θρηνούσαν: “Μην αμφιβάλλετε, αγαπημένα μου παιδιά, ότι στον ουρανό, όπου με τη χάρη του Θεού πηγαίνω, θα κάνω περισσότερα για εσάς από αυτά που μπορώ να κάνω εδώ στη γη.
Η υποσχόμενη από τον Χριστό χώρα, όπου μεταβαίνω, δεν είναι χώρα αγνώστων, αλλά ευλογημένος τόπος, όπου η κατανόηση των αναγκών των φίλων και αδελφών στη γη είναι μεγαλύτερη. Δύναμις δίνεται από τον Τριαδικό Θεό και χάρις στους κατοίκους της επουρανίου βασιλείας, για να βοηθούν τους εις την γη ζώντας και να στέλνουν πλούσιες χάρες με τις πρεσβείες τους.
Σας υπόσχομαι να κάνω αυτό στη βασιλεία των ουρανών, γι’ αυτό μην είστε λυπημένες, σαν εκείνους που δεν έχουν ελπίδα, σαν τα παιδιά της γης, που πεθαίνουν μέσα στην αμαρτία και δεν έχουν άλλο παρά τον φόβο της κρίσεως, που γι’ αυτούς ο θάνατος είναι μόνο ο εκτελεστής που τους σέρνει ανάμεσα από ένα συνωστισμό αποπνικτικό.
Να θυμάστε ότι για τις αγνές ψυχές και καθαρές ο θάνατος είναι ένα θερμό αγκάλιασμα, προσκάλεσμα στον Νυμφίο Χριστό”.  Στις νεότερες μοναχές έλεγε:
” Να υπενθυμίσω ότι το σώμα, που είναι όμορφο εξωτερικά, είναι φυλακή της αθάνατης ψυχής σας. Κρατήστε το καθαρό και θυμηθείτε ότι οι καθαρές και αγνές ψυχές στο κρεβάτι του θανάτου λαμβάνουν εκατονταπλάσιες χαρές από τον Κύριο.”
Από το βιβλίο της Κασσιανής Γ. Μαζαράκη-Ορθόδοξη Βρετανική και Κελτική Εκκλησία σελ.494

 Για την αγία Γουίνιφρεντ δείτε εδώ  http://orthodoxy-rainbow.blogspot.gr/2012/09/winefride-treffynon.html

 Πηγές:orthodoxy-rainbow.blogspot.gr - hristospanagia3.blogspot.gr